«Γιατί δεν μοιάζεις στον αδερφό σου;»
Το να συγκρίνετε το παιδί σας με κάποιο άλλο πιο «βολικό» ή έξυπνο ή επιμελές παιδί, είναι εύκολο, ειδικά όταν μπαίνει στην ταραχώδη περίοδο της εφηβείας. Πρέπει, όμως, να καταλάβετε ότι το παιδί σας προσπαθεί να βρει τον εαυτό του. Είναι αυτό που είναι και με το να του ζητάτε να γίνει κάποιος άλλος είναι σαν να του λέτε «δεν είσαι αρκετά καλός έτσι όπως είσαι».
«Άσε με ήσυχη!»
Τα παιδιά είναι η σημαντικότερη δουλειά που έχετε αναλάβει, όχι μια ακόμη δουλειά, και, καλώς ή κακώς, είναι μια δουλειά που δεν προβλέπεται να τελειώσει πριν αποχαιρετίσετε τον μάταιο τούτο κόσμο. Το να πείτε στο παιδί «Δεν μπορώ τώρα» ή «Είμαι πολύ απασχολημένη» κάποια στιγμή που πνίγεστε, είναι κατανοητό. Πόσο συχνά λέτε «Όχι τώρα!» στο παιδί σας όμως; Μπορεί να αξίζει οτιδήποτε περισσότερο την προσοχή σας από αυτό;
«Μου έχεις καταστρέψει τη ζωή»
Το να κατηγορείτε το παιδί σας επειδή υπάρχει δεν βγάζει κανένα νόημα και δείχνει ότι δεν ήσασταν αρκετά ώριμοι για να γίνετε γονείς. Το ότι γεννήθηκε δεν ήταν δική του απόφαση –ήταν δική σας. Και, ακόμα και όταν είστε εξοργισμένοι μαζί του, το να του πείτε κάτι τόσο σκληρό δείχνει περισσότερα πράγματα για τον δικό σας χαρακτήρα, παρά για τον δικό του. Η μαμά και ο μπαμπάς είναι επιφορτισμένοι με την υποχρέωση του αυτοελέγχου και της αυτολογοκρισίας -δεν γίνεται να λέμε στα παιδιά ό,τι περνάει απ' το μυαλό μας χωρίς φιλτράρισμα. Αν νιώθετε ότι το παιδί είναι η αιτία της δυστυχίας σας, τότε επισκεφτείτε άμεσα έναν ειδικό και, επουδενί, μην φορτώσετε αυτό το τεράστιο βάρος στους ώμους του μικρού σας!
«Κάτσε να έρθει ο μπαμπάς σου και θα δεις!»
Υπάρχουν δύο λάθη στη φράση αυτή: Το ένα, ότι το παιδί θα «τιμωρηθεί» αργότερα για την απρεπή συμπεριφορά που έχει τώρα, άρα μέχρι τότε μπορεί να συνεχίσει να φέρεται άσχημα. Το δεύτερο ότι εσείς δεν μπορείτε να ελέγξετε την κατάσταση (άρα είστε αδύναμη) και περιμένετε από τον μπαμπά, ο οποίος αυτόματα γίνεται ο «κακός», να το κάνει. Ταυτόχρονα δημιουργεί ένα κλίμα απειλητικό και μια κατάσταση φόβου στην ψυχή του παιδιού, που περιμένει την επιστροφή του μπαμπά-τιμωρού με αγωνία. Χρειάζεστε κι άλλους λόγους για να μην το ξαναπείτε ποτέ;
«Θα το κάνεις γιατί έτσι λέω εγώ!»
Αυτή η φράση έχει ακουστεί από το στόμα του μέσου γονιού που, όταν έφτασε στο «αμήν» με τις συνεχείς, την γκρίνια και τα παράπονα αποφάσισε να πάρει την κατάσταση στα χέρια του και να δώσεις τέλος. Σίγουρα όμως αυτός ο τρόπος δεν το βοηθάει να μάθει ποιο είναι το σωστό και ποιο το λάθος. Είναι δουλειά του γονιού να χαράζει τον σωστό δρόμο και να τον υποδεικνύει, όχι όμως να τραβάει το παιδί από το χέρι προς τη σωστή κατεύθυνση. Θέλουμε παιδιά ανεξάρτητα, αυτάρκη και δυναμικά, που ξέρουν να προσπαθούν και να χάνουν, που τους αρέσει να εξερευνούν -όχι πειθήνια στρατιωτάκια που κάνουν ό,τι πει η μαμά.
«Δεν μπορείς εσύ, ασ' το σε μένα»
Ακόμη κι αν πράγματι δεν μπορεί να το κάνει, δεν χρειάζεται να πληγωθεί μ' αυτό τον τρόπο η αυτοπεποίθησή του. Το «δεν μπορείς να το κάνεις», όταν ακούγεται από τη μαμά, είναι σαν πέλεκυς που πέφτει πάνω στα μικρά φτερά που προσπαθεί αδέξια να κουνήσει ένα μικρό παιδί. Μόνο μέσα από προσπάθειες, λάθη και προσωπικές, μικρές αποτυχίες θα μάθει το παιδί να πασχίζει, να πεισμώνει και τελικά να πετυχαίνει τους στόχους του. Η δική μας συμβολή είναι πολύτιμη και απαραίτητη, αλλά σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να «καπελώνει» τη δύναμη της θέλησης των παιδιών μας.