«Ασ' το σε 'μένα»
Πολλοί γονείς, χάνουν την υπομονή τους περιμένοντας ή θεωρούν για οποιοδήποτε λόγο ότι είναι καλή ιδέα να ολοκληρώσουν για χάρη του παιδιού κάποιο μάθημα για το σχολείο ή ακόμα και να στρώσουν το κρεβάτι για εκείνο, όμως με την πρακτική αυτή δεν θα μάθει ποτέ να κάνει τίποτα μόνο του. Επιπλέον, με το αναλαμβάνετε εσείς τις ευθύνες του περνάτε το μήνυμα ότι είστε καλύτερη/ος από εκείνο.
«Στο υπόσχομαι» (χωρίς να το εννοείτε)
Πείτε το μόνο αν είστε απόλυτα βέβαιη ότι θα μπορέσετε να εκπληρώσετε αυτό που υπόσχεστε, γιατί για ένα παιδί το να αθετήσετε μια υπόσχεση είναι μεγάλη υπόθεση. Είναι λοιπόν προτιμότερο να πείτε «θα προσπαθήσω» ή «θα κάνω ό,τι μπορώ» και να υπενθυμίσετε στο παιδί ότι δεν μπορείτε να είστε απόλυτα σίγουρη ότι θα τα καταφέρετε.
«Γιατί δεν είσαι σαν την αδερφή/ό σου;»
Το να συγκρίνετε το παιδί σας με κάποιο άλλο πιο «βολικό» ή έξυπνο ή επιμελές παιδί, είναι εύκολο, ειδικά όταν μπαίνει στην ταραχώδη περίοδο της εφηβείας. Πρέπει, όμως, να καταλάβετε ότι το παιδί σας προσπαθεί να βρει τον εαυτό του. Είναι αυτό που είναι και με το να του ζητάτε να γίνει κάποιος άλλος είναι σαν να του λέτε «δεν είσαι αρκετά καλός έτσι όπως είσαι».
«Σε μισώ» ή «δεν σ'αγαπώ»
Αρχικά, ευελπιστούμε ότι κανείς γονιός δεν εννοεί κάτι τέτοιο. Τέτοιες φράσεις είναι άσκοπες και απρεπείς και το μόνο που πετυχαίνουν είναι να δημιουργούν ακόμα μεγαλύτερο χάσμα ανάμεσα σε εσάς και στο παιδί. Ακόμα κι αν είναι αληθινές αυτές οι κουβέντες δεν θα πρέπει ποτέ να τις εκφράσετε –θα πρέπει, όμως, να επισκεφθείτε κάποιον ειδικό.
«Δεν μπορείς να είσαι καλός/ να φερθείς καλά έστω για μία φορά;»
Αυτό λέει ξεκάθαρα στο παιδί ότι είναι πάντα κακό. Μέσα στο άγχος, τον εκνευρισμό και τις καθημερινές δυσκολίες είναι λογικό οι γονείς να μην μπορούν να διαχωρίσουν το παιδί από την πράξη. Ωστόσο η διάκριση πρέπει να είσαι σαφής στα μάτια του παιδιού, ώστε να μην τσαλακωθεί η αυτοπεποίθησή του και η εμπιστοσύνη σου σε εσάς. Άλλο η κακή πράξη, άλλο το κακό παιδί!
«Είσαι χαζό;/ Ποτέ δεν μπορείς να κάνεις τίποτα σωστά!»
Χρειάζεται να δώσουμε εξηγήσεις; Προφανώς το να λες σε ένα παιδί ότι είναι ανεπαρκές, λίγο, «χαζό», ότι υπολείπεται μυαλού ή ταλέντου είναι καταστροφικό για τον ψυχισμό του. Το παιδί είναι παιδί, γι' αυτό αργεί να καταλάβει ή εκτελέσει σωστά τη δουλειά που του έχετε αναθέσει. Μπορεί να έχει κάποιο μαθησιακό πρόβλημα ή να μην έχετε εσείς εξηγήσει σωστά ή να είναι μικρότερο απ' όσο χρειάζεται. Επομένως, θα το πούμε απερίφραστα: αν δεν χαριτολογείτε, ποτέ μην αποκαλείτε το παιδί «χαζό» και «άχρηστο». Ποτέ.
«Μην κλάψεις!»
Ή «Μην κάνεις σαν μωρό». Τα παιδιά, ιδίως όταν είναι ακόμη στο νηπιακό στάδιο, δυσκολεύονται να διαχειριστούν το θυμό ή τη λύπη τους. Καμιά φορά, μπορεί να αδυνατούν να εκφραστούν διαφορετικά από το κλάμα. Λέγοντας σε ένα παιδί με δακρυσμένα μάτια «Μην κλαις!» ή «Μην κλάψεις!» το μόνο που καταφέρνετε, είναι να το κάνετε να νιώσει ότι δεν παίρνετε σοβαρά τα συναισθήματά του. Πείτε του ότι το καταλαβαίνει και θυμίστε του ότι είστε δίπλα του και δεν χρειάζεται να φοβάται ή να στενοχωριέται.
«Άσε με ήσυχη/ Μη μου μιλάς τώρα!»
Τα παιδιά είναι η σημαντικότερη δουλειά που έχετε αναλάβει και, καλώς ή κακώς, είναι μια δουλειά που δεν προβλέπεται να τελειώσει πριν αποχαιρετίσετε τον μάταιο τούτο κόσμο. Το να πείτε στο παιδί «Δεν μπορώ τώρα» ή «Είμαι πολύ απασχολημένη» κάποια στιγμή που πνίγεστε, είναι κατανοητό. Πόσο συχνά λέτε «Όχι τώρα!» στο παιδί σας όμως; Μπορεί να αξίζει οτιδήποτε περισσότερο την προσοχή σας απ' το παιδί σας;