«Πρόσφατα κυκλοφόρησε η είδηση ότι οι Βρετανικές αρχές ερευνούν τον θάνατο ενός έφηβου κοριτσιού από δυσκοιλιότητα. Ναι: από δυσκοιλιότητα. Το έντερο του κοριτσιού πρήστηκε τόσο από τα κόπρανα, που το στήθος τρύπησε και προκάλεσε καρδιακή προσβολή. Η ιστορία μοιάζει απίστευτη –ή τουλάχιστον σοκαριστική.
Αλλά, ξέρετε κάτι; Εγώ δεν σοκαρίστηκα.
Παρά το ότι δεν έχω δει ποτέ -ευτυχώς- μια υπόθεση με τόσο τραγική κατάληξη, η κλινική μου είναι γεμάτη με παιδιά που η σοβαρή τους δυσκοιλιότητα έχει μείνει αδιάγνωστη για χρόνια. Πολλά από αυτά τα παιδιά είναι τόσο «γεμάτα» από κόπρανα που η ουροδόχος κύστη τους είναι «τεντωμένη» και ερεθισμένη κι αυτό έχει ως αποτέλεσμα να «βρέχουν» το κρεβάτι τους καθημερινά. Σε άλλα παιδιά, το ορθό (δηλαδή το τελευταίο τμήμα του παχέος εντέρου πριν τον πρωκτό) είναι τόσο πιεσμένο που έχει χάσει την ελαστικότητά του και αφήνει τα κόπρανα να «φύγουν», χωρίς τα παιδιά να το καταλαβαίνουν. Αναλαμβάνω 5χρονα κοριτσάκια που η δυσκοιλιότητά τους, τους προκαλεί ουρολοιμώξεις σχεδόν κάθε μήνα.
Ο μεγάλος αριθμός τέτοιων περιπτώσεων είναι δείγμα ότι ο Δυτικός κόσμος έχει στα χέρια του μια επιδημία παιδικής δυσκοιλιότητας. Και όπως με την επιδημία παιδικής παχυσαρκίας, οι χειρότερες περιπτώσεις, χειροτερεύουν ακόμη περισσότερο. Τα έντερα κάποιων παιδιών είναι τόσο πρησμένα από τη συσσώρευση κοπράνων και για τόσο πολύ καιρό, που ο πόνος δεν τους επιτρέπει ούτε να φάνε. Επιπλέον, εμφανίζουν προβλήματα στο ουροποιητικό σύστημα και ένα μικρό, άτυχο ποσοστό των ασθενών μου, χρειάζεται εγχείρηση για να αφαιρεθούν τα κατεστραμμένα τμήματα του εντέρου τους.
Τι προκαλεί αυτή την επιδημία δυσκοιλιότητας; Εγώ, βλέπω τρεις «ενόχους»:
- Την πλούσια σε επεξεργασμένες τροφές δυτική διατροφή
- Τη βιασύνη των σύγχρονων γονιών να σταματήσουν την πάνα
- Τις άθλιες συνθήκες στις τουαλέτες των σχολείων
Η πρόληψη είναι κρίσιμης σημασίας. Οι γονείς μπορούν να περιμένουν μέχρι την ηλικία των τριών ετών για να μάθουν στα παιδιά τους να πηγαίνουν τουαλέτα –τα παιδιά που «κόβουν» την πάνα πριν την ηλικία των δύο ετών, έχουν τριπλάσιες πιθανότητες να αναπτύξουν χρόνια δυσκοιλιότητα- και να ενθαρρύνουν την άσκηση και την ολοκληρωμένη διατροφή. Μόλις το παιδί μάθει να πηγαίνει στην τουαλέτα, οι γονείς πρέπει να σιγουρεύονται ότι κάνει πολλά, μεγάλα κακά σε καθημερινή βάση. Ναι, αυτό σημαίνει ότι πρέπει να κοιτάζετε προσεκτικά τα περιττώματα του παιδιού σας –συγγνώμη, γονείς.
Οι γιατροί μπορούν να παίξουν το ρόλο τους αναγνωρίζοντας ότι η βραδινή ενούρηση, τα «ατυχήματα» και οι επαναλαμβανόμενες ουρολοιμώξεις είναι ξεκάθαρες κόκκινες σημαίες που μαρτυρούν δυσκοιλιότητα, αντί να λένε στους ασθενείς «Μην ανησυχείτε. Σίγουρα τα «φουσκώνετε» ή «Πιθανότατα κοιμάστε βαριά» ή «Η κύστη σας δεν ακολουθεί τον εγκέφαλό σας» ή άλλους κοινούς μύθους.
Όταν οι ασθενείς έρχονται στο ιατρείο μου, έχουν προ πολλού περάσει το στάδιο της πρόληψης. Στο σημείο αυτό, η επιθετική θεραπεία είναι επιτακτική: ένα πρόγραμμα καθημερινών κλυσμάτων μαζί με οσμωτικά καθαρτικά.
Καθημερινά κλύσματα; Μήπως είμαι τρελή;
Όχι. Προτείνω μια θεραπεία που έχει αποδειχτεί από πολλές έρευνες ότι είναι εξαιρετικά αποτελεσματική και που η προσωπική μου πείρα, καθώς και η εμπειρία άλλων γιατρών, δείχνουν ότι λύνει το πρόβλημα της χρόνιας δυσκοιλιότητας και της βραδινής και ημερήσιας ενούρησης και εγκόπρισης («ατυχήματα», δηλαδή, κατά την απώλεια κοπράνων) καλύτερα από κάθε άλλη εναλλακτική. Η χορήγηση κλυσμάτων θα επιτρέψει στο έντερο να αδειάσει και να επανέλθει στο φυσιολογικό του μέγεθος. Αυτή η διαδικασία επούλωσης παίζει σημαντικό ρόλο στη λύση του προβλήματος από τον αρχικό «καθαρισμό» του εντέρου.
Στην περίπτωση της έφηβης που πέθανε στη Βρετανία -σύμφωνα με τα ρεπορτάζ- ο γιατρός που την ανέλαβε, της χορήγησε καθαρτικά και η οικογένεια προσπάθησε να εφαρμόσει διάφορες θεραπείες ομοιοπαθητικής. Εξ όσων μπορώ να καταλάβω, κανείς δεν χορήγησε στο κορίτσι αυτό κλύσμα.
Πολλοί είναι οι γονείς που είναι αρνητικοί με τα κλύσματα, καθώς πιστεύουν ότι δεν είναι «φυσιολογικό» να μπαίνει οτιδήποτε στον πρωκτό του παιδιού τους. Η απάντησή μου σ’ αυτούς τους γονείς είναι η εξής: το να «κουβαλάει» κανείς έντερα γεμάτα περιττώματα για χρόνια είναι λιγότερο φυσιολογικό.
Ελπίζω ότι το νέο του θανάτου αυτού του κοριτσιού θα παρακινήσει τους γονείς να παίρνουν την δυσκοιλιότητα στα σοβαρά από ‘δω και στο εξής.»