Τι είναι
Η κυτταρίτιδα είναι αλλοίωση του υποδερμικού ιστού (επηρεάζει και το χόριο) που οφείλεται σε αμιγώς εντοπισμένη «ανωμαλία» και χαρακτηρίζεται από την τοπική αύξηση λίπους, τη συσσώρευση υγρών και την παρεμπόδιση της φλεβικής και λεμφικής κυκλοφορίας. Ο συνδετικός ιστός χάνει την ελαστικότητα του και το δέρμα παρουσιάζει εικόνα που μοιάζει με φλοιό πορτοκαλιού.
Πού οφείλεται
Η κυτταρίτιδα είναι ένα πολυπαραγοντικό «φαινόμενο» όπου κατά κύριο λόγο οφείλεται σε ορμονικά αίτια και δευτερευόντως σε κυκλοφορικές δυσλειτουργίες, σκελετικές ανωμαλίες και σε εξωγενείς παράγοντες. Οι βασικές αιτίες είναι οι εξής:
1. Τα οιστρογόνα. Οι θηλυκές ορμόνες ενοχοποιούνται για τη δημιουργία της κυτταρίτιδας, γι’ αυτό άλλωστε και το φαινόμενο αφορά σχεδόν αποκλειστικά στις γυναίκες. Η κυτταρίτιδα κάνει την εμφάνισή της μετά την ήβη με την αρχή της λειτουργίας των οιστρογόνων ορμονών. Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης καθώς και στη λοχεία, το φαινόμενο επιδεινώνεται εξαιτίας των ορμονικών μεταβολών με συνέπεια τη δυσκολία στη λεμφική και την αιματική κυκλοφορία και την κατακράτηση σημαντικής ποσότητας οργανικού ύδατος στους ιστούς.
2. Η ελλειμματική φλεβική και λεμφική κυκλοφορία, η οποία είτε συνδέεται με κληρονομικότητα είτε αφορά σε προβλήματα στάσης που έχουν να κάνουν με τον τρόπο ζωής (καθιστική ζωή, πολύωρη ορθοστασία, στενά ρούχα).
3. Η παχυσαρκία που ευνοεί την εγκατάσταση λιπωδών μαζών, ενώ ταυτόχρονα το επιπλέον βάρος επιβαρύνει τη φλεβική και λεμφική κυκλοφορία.
4. Η κακή διατροφή, το αλκοόλ, το κάπνισμα. Πρέπει να αποφεύγονται τροφές πολύ πλούσιες σε λίπη, το σώμα δεν διαθέτει κάποιος μηχανισμό μέσω του οποίου να μπορεί να αυξήσει την οξείδωση του λίπους για παραγωγή ενέργειας. Αντίθετα, κατά την υπέρμετρη πρόσληψη θερμίδων από λίπος, η μόνη εναλλακτική είναι η συσσώρευση του υπερβάλλοντος λίπους ως αποθηκευμένη ενέργεια στο σώμα. Το κάπνισμα δημιουργεί αγγειακά προβλήματα με επίπτωση στον μεταβολισμό. Τέλος, το αλκοόλ σε μεγάλες δόσεις επιβαρύνει την ηπατική λειτουργία και συνεπώς τον μεταβολισμό.
5. Τα αντισυλληπτικά χάπια που θεωρούνται κατά ένα ποσοστό υπεύθυνα για την κατακράτηση νερού.
6. Οστικές αλλοιώσεις. Οι σκελετικές ανωμαλίες επιβαρύνουν το μυϊκό σύστημα της περιοχής όπου βρίσκονται, με συνέπεια πρωτευόντως να χάνεται η ελαστικότητά του και δευτερευόντως να παρατηρείται ελλιπής αιμάτωση στην περιοχή.
7. Κακή ψυχολογία. Το άγχος και οι ψυχολογικές διαταραχές συνοδεύονται από περιορισμένη αναπνευστική λειτουργία όπου συνεπάγεται ανεπαρκή οξυγόνωση των ιστών με αποτέλεσμα τη μείωση της δραστηριότητας όλων των συστημάτων.
Πώς θα την καταλάβετε
Πρόκειται για την απλή μέθοδο πιέσεως του δέρματος μεταξύ δείκτη και αντίχειρα (pinch test). Στην περίπτωση ύπαρξης κυτταρίτιδας, το δέρμα μοιάζει με την όψη φλοιού πορτοκαλιού.
Πού «χτυπά»
Η κυτταρίτιδα εμφανίζεται σε κάθε σημείο του σώματος εκτός από τις παλάμες, τα πέλματα και το κεφάλι. Κυρίως, εντοπίζεται στους μηρούς, τους γλουτούς, τα γόνατα, την κοιλιά, τα άνω άκρα και των αυχένα.
Τα στάδια της κυτταρίτιδας
Στάδιο 0: Το δέρμα είναι λείο σε όρθια καθώς και σε ύπτια θέση. Σε αυτό το στάδιο στη δοκιμασία πιέσεως παρατηρείται πτύχωση όχι όμως και πρόπτωση (αναδίπλωση δέρματος, εμφάνιση φλοιού πορτοκαλιού).
Στάδιο 1: Το δέρμα είναι λείο σε όρθια και ύπτια θέση. Κατά τη δοκιμασία πιέσεως εμφανίζει πρόπτωση.
Στάδιο 2: Παρατηρείται αυτόματη πρόπτωση σε όρθια θέση αλλά παραμένει λείο σε ύπτια θέση.
Στάδιο 3: Η πρόπτωση είναι εμφανής σε κάθε θέση χωρίς τη δοκιμασία πίεσης.
Είδη κυτταρίτιδας
Σκληρή κυτταρίτιδα: Απαντάται σε γυναίκες με καλό μυϊκό τόνο και είναι συμπαγής και συμπυκνωμένη.
Μαλακή κυτταρίτιδα: Απαντάται σε γυναίκες με ανεπαρκή μυϊκό τόνο, κυμαίνεται χαλαρά μεταξύ των μυών και του δέρματος και απλώνεται σε πλατιές ζώνες και μεγάλες επιφάνειες.
Πώς θα την προλάβετε
Διατροφή: Η καθιέρωση ενός υγιεινού και ισορροπημένου διαιτολογίου είναι σημαντική για την πρόληψη της κυτταρίτιδας. Στη μάχη κατά της κυτταρίτιδας, αποφεύγουμε τροφές για τις οποίες έχει βρεθεί ότι η υπερβολική κατανάλωσή τους ευνοεί την ανάπτυξη του φαινομένου και δυσκολεύει το έργο της αποκατάστασής του. Τέτοιες τροφές είναι οι ακόλουθες:
- αλάτι και τροφές με μεγάλη περιεκτικότητα σε αλάτι
- μπαχαρικά σε μεγάλη ποσότητα
- αυξημένη κατανάλωση αλκοόλ, καφέ, καπνού
- τροφές πλούσιες σε ζάχαρη
- χημικά κατεργασμένες τροφές με συντηρητικά
- στιγμιαία φαγητά, τσιπς, σνακ, αναψυκτικά
Φυσική άσκηση: Η φυσική δραστηριότητα βελτιώνει το μυϊκό τόνο, συντελεί στην καλή αιματική και λεμφική κυκλοφορία, στην καλή αιμάτωση των ιστών, στην αυξημένη αναπνευστική ικανότητα και την πρόσληψη μεγαλύτερης ποσότητας οξυγόνου, με αποτέλεσμα την επιτάχυνση της μεταβολικής δραστηριότητας και την αποβολή «τοξικών» προϊόντων. Ιδανικές ασκήσεις αντιμετώπισης της κυτταρίτιδας αποτελούν οι αερόβιες ασκήσεις (περπάτημα, τρέξιμο, κολύμβηση, κ.ά.)
Πώς θα την αντιμετωπίσετε
Παρόλο που η δίαιτα και η σωματική άσκηση βοηθούν τόσο στην πρόληψη όσο και στην αντιμετώπιση του φαινομένου, πρέπει να καταστεί σαφές ότι η κυτταρίτιδα που έχει ήδη εγκατασταθεί στο δερματικό ιστό, χρήζει εξειδικευμένης αισθητικής αντιμετώπισης. Οι κυριότερες αισθητικοί μέθοδοι αποκατάστασης είναι οι εξής:
- Θερμοθεραπεία (Υπέρυθρη Ακτινοβολία, Παραφινόλουτρο, Δινόλουτρο, Θαλασσοθεραπεία)
- Κρυοθεραπεία
- Ηλεκτροθεραπεία (Γαλβανικό, Παρεμβαλλόμενο ρεύμα)
- Υπέρηχοι
- Πιεσοθεραπεία
- Υπεραιμική μάλαξη, Λεμφική μάλαξη
Με τη σωστή χρήση των παραπάνω μεθόδων επιτυγχάνεται:
- Αύξηση της αιματικής ροής και της οξυγόνωσης
- Αύξηση της ενζυματικής δραστηριότητας και του μεταβολισμού
- Αύξηση της ταχύτητας νευρικής αγωγής ερεθισμάτων
- Διείσδυση διαμέσου του δέρματος κοσμετικών προϊόντων όπου βοηθούν άμεσα ή έμμεσα τη λιπόλυση
- Μείωση του μυϊκού σπασμού και του πόνου
- Μείωση των χρόνιων φλεγμονωδών καταστάσεων
- Μείωση των οιδημάτων
Το σχήμα αποκατάστασης της κυτταρίτιδας που θα ακολουθηθεί από τον ειδικό, θα πρέπει να περιλαμβάνει τον συνδυασμό δύο ή και περισσοτέρων μεθόδων προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος της εξάλειψης του φλοιού πορτοκαλιού και να αποκτηθεί ένα λείο και υγιές δέρμα.
Σπυριδούλα Σ. Κουτσόπετρα, Αισθητικός, Πτυχιούχος ΤΕΙ Αθήνας
Δουκίσσης Πλακεντίας 66, 210 6926022
Βιβλιογραφία (1995, Ι. Κρέτση, Αισθητική αποκατάσταση της κυτταρίτιδας)