Τι είναι η προεκλαμψία και τι συμπτώματα έχει
«Προεκλαμψία είναι μία κατάσταση που μπορεί να παρουσιαστεί όταν το ολομόσχευμα δεν εμφυτεύεται σωστά στη μήτρα της γυναίκας», λέει ο μαιευτήρας –χειρουργός γυναικολόγος, Δρ. Αλέξανδρος Αρμενιάκος και εξηγεί: «για να γίνει ανεκτό το κύημα στον οργανισμό της γυναίκας πρέπει να γίνουν ορισμένες ανοσολογικές αλλαγές στο σύστημά της. Αν δεν γίνουν σωστά οι αλλαγές αυτές, τότε δεν υπάρχει η απαιτούμενη ανοχή για να κρατηθεί το κύημα και δημιουργούνται οι κατάλληλες προϋποθέσεις για αποβολή. Ανάλογα, λοιπόν, με τον βαθμό που το σώμα θα καταλάβει ότι φιλοξενεί ένα ξένο σώμα μπορεί να κάνει προεκλαμψία ή και εκλαμψία και να επιδιώξει να το αποβάλλει».
Κατά την προεκλαμψία εμφανίζεται υπέρταση (συστολική αρτηριακή πίεση μεγαλύτερη των 140mm Hg και διαστολική αρτηριακή πίεση μεγαλύτερη των 90mm Hg) σε συνδυασμό με πρωτεϊνουρία (πρωτεΐνη στα ούρα μεγαλύτερη των 300mg σε συλλογή 24ωρου). Μπορεί, επίσης, σύμφωνα με τον γυναικολόγο, να δημιουργηθεί και πρήξιμο στα πόδια της γυναίκας (συνήθως στους αστραγάλους), το οποίο σιγά-σιγά γενικεύεται, ενώ παρατηρούνται και αλλαγές στις αιματολογικές τις εξετάσεις (αύξηση αιματοκρίτη, μείωση αιμοπεταλίων κ.λ.π.).
Σε σοβαρές μορφές προεκλαμψίας, η έγκυος μπορεί να αναφέρει κεφαλαλγία, θόλωση όρασης, φωτοευαισθησία, εύκολη κόπωση, ναυτία/εμετούς, ολιγουρία (μικρή ποσότητα ούρων), επιγαστραλγία (έντονο πόνο στο επιγάστριο-κοιλιά), δυσχέρεια στην αναπνοή και συχνούς μώλωπες.
Ποιες γυναίκες αφορά
Η προεκλαμψία παρουσιάζεται στο 6-8% των κυήσεων, «συνήθως στο 3ο τρίμηνο, κατά την 27η – 29η εβδομάδα. Μπορεί να παρουσιαστεί προεκλαμψία και στις 22 εβδομάδες, αλλά πιο σπάνια», λέει ο κ. Αρμενιάκος.
Αυξημένες πιθανότητες να την εμφανίσουν έχουν οι γυναίκες που κυοφορούν το πρώτο τους παιδί, η ηλικία τους είναι μεγαλύτερη από τα 35 έτη ή μικρότερη από τα 15 έτη και κυοφορούν περισσότερα του ενός έμβρυα. Η προεκλαμψία, σύμφωνα με τον κ. Αρμενιάκο δεν είναι κληρονομική, ενώ αν κάποια γυναίκα είχε προεκλαμψία στην πρώτη της κύηση αυτό δεν προϋποθέτει ότι θα εμφανίσει και στις επόμενες.
Ιδιαίτερη προσοχή απαιτείται στις εγκύους που υποφέρουν από διαβήτη ή από χρόνια νεφρική νόσο, αλλά και σε εκείνες που έχουν χρόνια υπέρταση.
Πώς μπορεί να βλάψει η προεκλαμψία τη γυναίκα και το μωρό
Η προεκλαμψία μπορεί να περιορίσει τη ροή του αίματος διαμέσου του πλακούντα. Σαν συνέπεια, το έμβρυο λαμβάνει λιγότερο αίμα, οξυγόνο και θρεπτικές ουσίες. Καθώς, λοιπόν, δημιουργείται κίνδυνος για την υγεία του εμβρύου, «συνήθως δεν γίνεται να διατηρηθεί η κύηση έως τις 40 εβδομάδες και πραγματοποιείται τοκετός με καισαρική στις 36-37 εβδομάδες», εξηγεί ο γυναικολόγος. Όλα αυτά, βέβαια, με την προϋπόθεση ότι η προεκλαμψία θα διαγνωστεί νωρίς και θα γίνει η σχετική παρακολούθηση κατά την εγκυμοσύνη. Διαφορετικά η γυναίκα μπορεί να αποβάλει.
Σε κίνδυνο, όμως, μπαίνει και η υγεία της εγκύου με προεκλαμψία, η οποία μπορεί να χρειαστεί ακόμα και νοσηλεία. Στη σοβαρή της μορφή, κι αν δεν έχει ελεγχθεί, η προεκλαμψία μπορεί να προκαλέσει πολυοργανική ανεπάρκεια, ιδιαίτερα του ήπατος και των νεφρών. Μπορεί να προκαλέσει διαταραχές πήξης του αίματος, σπασμούς, αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο, μέχρι και θάνατο.
Πώς αντιμετωπίζεται η προεκλαμψία
Η αντιμετώπιση της προεκλαμψίας εξαρτάται από το στάδιο της εγκυμοσύνης που βρίσκεται η γυναίκα. Ο κ. Αρμενιάκος λέει ότι «κάποιοι προγνωστικοί παράγοντες μπορεί να μας δημιουργήσουν υποψίες ήδη από την εξέταση της αυχενικής διαφάνειας». Πάντως, αν πλησιάζει η ημερομηνία τοκετού, τότε ενδείκνυται η πρόκληση τοκετού.
Και καθώς, όπως λέει ο γυναικολόγος, πρόληψη για την προεκλαμψία δεν υπάρχει, εφόσον τα συμπτώματά διαγνωστούν εγκαίρως και η εγκυμοσύνη δεν είναι προχωρημένη, υπάρχουν μέτρα που μπορεί να ληφθούν για να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα:
- Τακτική παρακολούθηση από τον γιατρό: Με υπερήχους, εξετάσεις αίματος, καρδιοτοκογράφημα και εξέταση ούρων.
- Περιορισμός της κατανάλωσης αλατιού.
- Κατανάλωση τουλάχιστον 8 ποτηριών υγρών την ημέρα.
- Αύξηση κατανάλωσης πρωτεϊνών στην διατροφή της (π.χ. ασπράδια αυγού).
- Ανάπαυση: Κατά προτίμηση στην αριστερή πλάγια θέση, όπου το βάρος της μήτρας και της κύησης δεν πέφτει πάνω στα μεγάλα αγγεία της κοιλιάς.
- Πιθανώς να χρειαστεί να χορηγηθεί ηπαρίνη στην έγκυο, αλλά αυτό θα το κρίνει ο γιατρός της.