Ζητήσαμε από 10 γονείς μωρών και μικρών παιδιών, κάποιοι εκ των οποίων είναι και ζευγάρια, να μας πουν κατά πόσο βοήθησε ο μπαμπάς τη μαμά τον πρώτο καιρό με το μωρό και πόσο συνέχισε να συνεισφέρει καθώς το μωρό μεγάλωνε. Οι απαντήσεις τους έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον! (Περιμένουμε τις δικές σας απαντήσεις στο τέλος του κειμένου).
«Μόνο που δεν θήλασε!», μας λέει η Αγγελική, μαμά ενός αγοριού 4,5 ετών για τον άνδρα της. «Από τη στιγμή που ο γιος μας ήρθε στον κόσμο, ο άνδρας μου έκανε τα πάντα για εκείνον! Και συνεχίζει. Εκείνος περνά περισσότερο χρόνο μαζί του, αυτό θα τον πάει παντού, θα του μαγειρέψει, θα τον κρατήσει για να πάω εγώ βόλτα...», λέει η ίδια και εξηγεί ότι καθώς ο άνδρας της έχει δικού του επιχείρηση, ενώ εκείνη εργάζεται στον ιδιωτικό τομέα, τα ωράριά του είναι κάπως πιο ελαστικά από τα δικά της. «Ακόμα και από τις δουλειές του σπιτιού, εκείνος κάνει περισσότερα από εμένα!», καταλήγει γελώντας.
«Βοηθάει τόσο πολύ σε σημείο να επεμβαίνει στα πάντα! Μακάρι να μην βοηθούσε τόσο πολύ, μου έχει πρήξει τα συκώτια!», μας λέει η Πηνελόπη για τον άνδρα της γελώντας και συνεχίζει: «Από την αλλαγή της πάνας μέχρι το μπάνιο του μικρού και το τάισμα, όλα τα κάνει εκείνος. Όχι μόνο λόγω δικής μου έλλειψης χρόνου, αλλά γιατί εγώ 'δεν τα κάνω σωστά και δεν ξέρω'. Αυτό φυσικά έχει 'περάσει' και στο παιδί [3 ετών σήμερα], το οποίο αρνείται π.χ. να το κάνω μπάνιο διότι 'ο μπαμπάς θα με κάνει φύγε εσύ. Κοινώς, εγώ απλά το γέννησα και στο τσακίρ κέφι, το θήλασα!», καταλήγει η ίδια, η οποία επίσης εργάζεται πολλές ώρες, με αποτέλεσμα η βοήθεια του άνδρα της να κρίνεται απαραίτητη.
Εξίσου πολύτιμος βοηθός αποδείχθηκε και ο Απόστολος, όταν έγινε μπαμπάς, δύο αγοριών, 2 και 5 ετών σήμερα. Ο ίδιος μας λέει «Κάνω τα πάντα, από την πρώτη στιγμή: Τα κάνω μόνο εγώ μπάνιο, κάνω όλες τις δουλειές του σπιτιού («όχι, δεν σιδερώνω» –γελάει), τα κρατάω για να βγει η γυναίκα μου βόλτα...». Μάλιστα, και η γυναίκα του Απόστολου, η οποία εργάζεται όπως και εκείνος στον ιδιωτικό τομέα, επιβεβαιώνει και επαυξάνει τα λεγόμενά του: «Ο Απόστολος είναι ειδική περίπτωση μπαμπά. Είναι εντελώς συμμετοχικός με το μεγάλωμα των παιδιών, ενώ κάποια 'καθήκοντα΄ είναι αποκλειστικά δικά του. Τα κάνει μπάνιο, τα κοιμίζει, μπορεί να διαχειριστεί μόνος του και τα δύο παιδιά τέλεια όταν εγώ δεν είμαι εκεί... Αξίζει να αναφερθώ στην περίοδο της επιλόχειου κατάθλιψης που είχα πάθει με το πρώτο μας παιδί, κατά την οποία εγώ δεν έκανα απολύτως τίποτα –μόνο θήλαζα. Έκανε τα πάντα εκείνος», λέει η Σοφία και αφού επισημαίνει πόσο τυχερή είναι, συμπληρώνει «δεν θα έκανα δεύτερο παιδί αν δεν με βοηθούσε τόσο πολύ!»
Ο Μάκης, μπαμπάς ενός αγοριού 7 μηνών, εξηγεί ότι καθώς και εκείνος και η γυναίκα του εργάζονται τα πρωινά, τις ώρες εκείνες ο μικρός μένει με τις δύο γιαγιάδες, εναλλάξ. «Η επαφή μου με το παιδί ξεκινά κατά τις 5, οπότε γυρνάω από την δουλειά. Η μαμά του γυρνάει κατά τις 7. Μέχρι τότε τον αλλάζω, αν χρειαστεί, και τον ταΐζω την απογευματινή του φρουτόκρεμα γύρω στις 6. Αυτός μετά νυστάζει και κοιμάται κανένα μισάωρο. Μόλις ξυπνήσει παίζουμε στο χάλι και όταν έρχεται η μάνα του τον αναλαμβάνει κανένα μισάωρο με αγκαλιές κ.λ.π. Κατά τις 8 ξεκινούν οι διαδικασίες του ύπνου του, δηλαδή μπάνιο και γάλα που κατά κύριο λόγο τις κάνω εγώ», μας λέει με ένα μικρό παράπονο ο Μάκης. Και συνεχίζει «το βράδυ ο μικρός κοιμάται από τις 9 παρά μέχρι τις 7 το πρωί, με μικρά ξυπνήματα κλάματος στα οποία σηκωνόμαστε εναλλάξ με την γυναίκα μου. Το πρωινό τάισμα το έχει αναλάβει εκείνη, λόγω του ότι φεύγει για την δουλειά πιο αργά από εμένα. Τα σαββατοκύριακα ασχολούμαι κυρίως με το τάϊσμα, την προετοιμασία του φαγητού και το παιχνίδι . Η αλλαγή πάνας γίνεται και από τους δυο, το πλύσιμο, όμως, σε περίπτωση «χοντρού» γίνεται κυρίως από εμένα λόγο βάρους του μικρού. Σε περίπτωση βόλτας οι δουλειές μοιράζονται, δηλαδή κάποιος ντύνει τον μικρό και κάποιος του φτιάχνει τις τσάντες του με το φαγητό και τις αλλαξιές του...»
Μία ακόμα «τυχερή» εργαζόμενη μαμά, η Εύη, μας λέει ότι ο άνδρας της από την πρώτη στιγμή στήριζε και βοηθούσε αρκετά –δεν αρκεί, όμως, μόνο αυτό, όπως επισημαίνει παρακάτω. «Από τότε που ήρθε ο γιος μας στο σπίτι, τον άλλαζε, τον νανούριζε, τον λίκνιζε τις νύχτες με τους ατελείωτους κολικούς. Βεβαίως τότε, ο άνδρας μου ήταν άνεργος. Είχε όλον τον χρόνο να ασχοληθεί, αλλά και τη συναισθηματική/ψυχολογική ανάγκη να αποδείξει πως στηρίζει την οικογένειά του. Ακόμη και τώρα, όμως, που δουλεύει και μάλιστα πολύ, βοηθάει αρκετά. Ετοιμάζει το παιδί κάθε πρωί για το σχολείο και μοιράζουμε τις μέρες: Όταν εγώ έχω πολλή δουλειά και δεν προλαβαίνω, αναλαμβάνει εκείνος. Και με το σπίτι... ψιλοασχολείται. Θα βάλει πλυντήριο και θα απλώσει τα ρούχα. Αλλά μέχρι εκεί. Δεν θα μαγειρέψει, δεν θα μαζέψει το πιάτο του, δεν θα συγυρίσει και δεν θα καθαρίσει.
Δεν μπορώ όμως, να περιγράψω μία κατάσταση χωρίς προβλήματα. Το μεγαλύτερο παράπονο είναι ότι δεν αναλαμβάνει πρωτοβουλίες. Χρειάζεται εγώ να ζητήσω βοήθεια, χρειάζεται εγώ να τους κανονίσω ένα πρόγραμμα για το τι θα κάνουν όταν μένουν οι δυο τους (πατέρας και γιος) και μόνο εγώ ασχολούμαι με τις εξωσχολικές δραστηριότητες του παιδιού (ακόμη κι αν έχω τον ίδιο διαθέσιμο χρόνο που έχει και ο μπαμπάς).
Επίσης, θέλω να πετάξω την τηλεόραση και να διαγράψω όλα τα παιχνίδια από το computer. Πόσες ώρες μπορεί να περάσει ένας άνδρας μπροστά σε μία οθόνη πια; Είναι εξοργιστικό! Τα σαββατοκύριακα, πρέπει να πάει 1 η ώρα το μεσημέρι για να ασχοληθεί με το πώς θα περάσει η μέρα με το παιδί και τι θα κάνουν. Το πιο εκνευριστικό από όλα όμως, είναι πως εκείνος μόνο έχει την πολυτέλεια να κουράζεται και να πήζει. Η μαμά πρέπει να είναι superwoman και απίκο ανά πάσα ώρα και στιγμή.»
Ο Παναγιώτης, μπαμπάς δύο παιδιών, 2 και 5 ετών, εξηγεί γιατί, παρόλο που βοήθησε από την πρώτη στιγμή και συνεχίζει, μερικές φορές αποφεύγει ορισμένες «δουλειές»: «Είναι φυσικό ο καθένας να προσπαθεί να αποφύγει τις 'μπιχλέτσικες' υποχρεώσεις που συνεπάγεται ένα μωρό αλλά... το βρωμερόν φυγείν αδύνατον, οπότε απαιτείται συνεννόηση και καλή διάθεση και από τους δυο γονείς. Στην περίπτωσή μου, υπήρξε σημαντική βοήθεια -για να μην πω μοίρασμα 50%- σε όλους τους τομείς, τάισμα, άλλαγμα, μπάνιο ('θα μπει ψευδώνυμο και δεν θα το διαβάσει η γυναίκα μου, έτσι;' –μας ρωτά στο σημείο αυτό γελώντας). Στον μόνο τομέα που δεν μπόρεσα ποτέ να ορθώσω ανάστημα είναι στο βραδινό ξύπνημα, με αρρώστιες - πυρετούς και τέτοια. Δεν ξυπνάει ο μπαμπάς το βράδυ ούτε με κανονιές...»
«Ο δικός μας μπαμπάς μάλλον ανήκει στην κατηγορία των μπαμπάδων που δεν λουφάρουν. Ιδιαίτερα στο πρώτο μωρό τα έκανε όλα! Το άλλαζε, το έκανε μπάνιο το τάιζε και έκανε ό,τι χρειαζόταν και για το μωρό και για τη μαμά. Ναι, εντάξει, μπορεί να μην σηκωνόταν τις νύχτες όσο συχνά σηκωνόμουν εγώ, μπορεί να μην άκουγε το κλάμα ή τον βήχα στις 4.00 το ξημέρωμα, μπορεί να μην παρακολουθούσε το πρωινό ξύπνημα του μωρού τα σαββατοκύριακα, μπορεί να μην θυμόταν ακριβώς τα φάρμακα που πρέπει να πάρει ή που είναι οι κάλτσες ή τα κορμάκια, ναι, μπορεί να μην τα έκανε όλα αυτά όσο τέλεια τα έκανα εγώ (!) όμως σίγουρα όχι από πρόθεση και σίγουρα όχι για να λουφάρει. Στο δεύτερο παιδί μπορεί να χαλάρωσε λίγο περισσότερο... όμως όλοι χαλαρώσαμε», μας λέει η Αφροδίτη, εργαζόμενη μαμά δύο αγοριών, 2 και 5 ετών, ενώ είχαμε την χαρά να μιλήσουμε, χωρίς εκείνη να το γνωρίζει, και με τον άνδρα της, Χρήστο:
«'Βοηθάνε οι μπαμπάδες;'. Η ερώτηση βάζει το όλο ζήτημα σε λάθος βάση. Δεν φταίει όμως ο ερωτών, αλλά η επικρατούσα λογική, σύμφωνα με την οποία η μαμά ανατρέφει και ο μπαμπάς δίνει ένα χεράκι, αν τύχει και δεν τον μεγάλωσε η μαμά του σαν ανατολίτη ή απλώς λάμπει δια του παραδείγματος στην άλλη περίπτωση. Για να απαντήσω στην πραγματική ερώτηση, ναι, συμμετέχω στην διαπαιδαγώγηση των παιδιών. Δεν περνάω τόσο χρόνο στο σπίτι όσο η μαμά, αλλά... τρέχω για να προλάβω. Με μια βασική διαφορά: δεν 'βοηθάω απλώς τον αρχηγό' που αποφασίζει τι θα κάνουμε, αλλά απαιτώ να έχω εξίσου λόγο στα πώς και τα τι. Αυτό όμως φέρνει κάποιες φορές εντάσεις με τη μαμά, η οποία, όπως όλες οι μαμάδες, θεωρεί ότι (μόνο εκείνη!) γνωρίζει τη σωστή συνταγή για ό,τι αφορά τα παιδιά. Για εμένα το να ασχολούμαι με τα παιδιά, δεν σημαίνει ότι εφαρμόζω το μαμαδοσύστημα τυφλά. Σημαίνει ότι τα παιδιά μπορεί να κοιμηθούν λίγο αργότερα, να μην πλύνουν τόσο καλά τα χέρια τους, ή να μην φάνε την προγραμματισμένη ώρα. Έχω και εγώ απόψεις για το τι είναι σημαντικό για ένα παιδί, αφού πιστεύω ότι το 'μπαμπάς' είναι διακριτή ιδιότητα, δεν είναι άλλος τρόπος να πεις «βοηθός μαμάς». Έτσι, οι μαμάδες που διαμαρτύρονται ότι 'είναι μόνες τους' την επόμενη φορά που ετοιμάζονται να γκρινιάξουν ας σκεφτούν πόσο πραγματικά έχουν δώσει στον μπαμπά την ευκαιρία να βάλει δικό του κόπο -και, αναγκαστικά, τρόπο- στο μεγάλωμα των παιδιών. Μήπως το να πρέπει να ανεχθείς και το σύστημα του άλλου είναι πιο μπελαλίδικο από το να ξυπνάς κάθε βράδυ;»
Τέλος, η Βασιλική, μαμά ενός αγοριού ενός έτους, εξηγεί τον ρόλο που παίζει η εργασία του άνδρα για το κατά πόσο θα βοηθήσει με το μεγάλωμα του παιδιού: «Ο άνδρας μου από την αρχή ενδιαφερόταν, για το μωρό. Κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης μου είχαμε πάει μαζί και σε σεμινάρια για μωρά, οπότε ήξερε. Επίσης, έμεινε μαζί μου όταν γέννησα στο μαιευτήριο και με βοήθησε τρομερά. Στο σπίτι κάνει τα πάντα (μπάνιο του μωρού κάθε μέρα, τάισμα με μπιμπερό, άλλαγμα, παιχνίδι). Μόνο στον βραδινό ύπνο δεν ξυπνούσε, επειδή πρέπει να ξυπνά από τα χαράματα για τη δουλειά του. Αλλά και εγώ δεν είχα τέτοια απαίτηση. Ωστόσο, κάποιες φορές του γκρινιάζω ότι δεν βοηθά και νομίζω πως ο λόγος που έχω πολλές απαιτήσεις είναι ότι ξέρω πως μπορεί να τα κάνει όλα. Αν ήξερα ότι δεν μπορούσε δεν θα ζητούσα τόσο πολλά!»