Ερώτηση:
Η κόρη μου, ηλικίας 7,5 ετών, εξακολουθεί να έχει βραδινή ενούρηση. Έχουμε μιλήσει με παιδοψυχολόγο και δεν διέγνωσε κανένα ψυχολογικό πρόβλημα, τι μπορεί να ευθύνεται για το πρόβλημά της;Απάντηση:
Η νυκτερινή ενούρηση (Ν.Ε) αποτελεί μια από τις συχνότερες αιτίες που φέρνουν ένα παιδί στον Ουρολόγο. Στην ηλικία των 4 ετών παρατηρείται στο 20 -25 % των παιδιών και στα 5 έτη παρατηρείται στο 15 % των παιδιών, έκτοτε και κάθε χρόνο περνάει σε 1-2 παιδιά, ενώ παραμένει μόνο σε ένα παιδί μέχρι την ηλικία των 18 ετών. Κατά κανόνα κάποιος από την οικογένεια παρουσίαζε Ν.Ε . Υπάρχει δηλαδή μια οικογενειακή προδιάθεση.
Διακρίνεται σε Πρωτοπαθή ( εάν συνεχίζει να βρέχεται το παιδί μετά την "έξοδο" από τις πάνες) και σε Δευτεροπαθή (εάν είχε σταματήσει να βρέχεται για τουλάχιστον 6 μήνες ). Η μικρή προφανώς έχει πρωτοπαθή ενούρηση.
Στην Πρωτοπαθή δεν χρειάζεται κάποιος περαιτέρω έλεγχος καθώς είναι γνωστοί οι παράγοντες που την προκαλούν α) οικογενειακή προδιάθεση β) βαθύς ύπνος του παιδιού (κυρίως το πρώτο δίωρο και μία ώρα πριν ξυπνήσει, τότε συνήθως παρατηρούνται τα ατυχήματα), που το δυσκολεύει να αντιληφθεί τη γεμάτη κύστη και να ξυπνήσει γ) μια μικρή διαταραχή στην παραγωγή αντιδιουρητικής ορμόνης (η ορμόνη αυτή εκκρίνεται κατά την διάρκεια της νύκτας και ελαττώνει την παραγωγή ούρων) και δ ) μία αστάθεια της κύστης. Σε όλα τα παιδιά από τη γέννησή τους η ουροδόχος κύστη παρουσιάζει μία "αστάθεια" δηλ. κάνει συχνά συσπάσεις, που δεν ελέγχονται και προκαλούν έξοδο των ούρων, γι αυτό αρχικά ουρούν πολύ συχνά. Όσο μεγαλώνει το παιδί , οι συσπάσεις αυτές γίνονται πιο αραιές, μέχρι να εξαλειφθούν τελείως, ενώ προοδευτικά το παιδί αρχίζει να αποκτά τον έλεγχο των σφιγκτήρων και έτσι πλέον ελέγχει την ούρησή του και "βγαίνει " από τις πάνες.
Η αστάθεια αυτή της κύστης μπορεί σε μερικά παιδιά, να παραταθεί για μερικά χρόνια, και ενώ την ημέρα ο εγκέφαλος ελέγχει τον σφιγκτήρα και κατ' επέκταση την ούρηση και έτσι αποφεύγονται οι απώλειες, δεν συμβαίνει το ίδιο κατά την διάρκεια του ύπνου επειδή κοιμούνται πολύ βαριά, με συνέπεια απώλεια ούρων. Ένας άλλος επιβαρυντικός παράγων είναι οι κακές συνήθειες ούρησης που παρουσιάζουν τα περισσότερα παιδιά, κατά τη διάρκεια της ημέρας, δηλαδή αναβάλουν την ούρηση και ταλαιπωρούν έτσι την ουροδόχο κύστη τους, αυξάνοντας έτσι την αστάθεια της κύστης.
Τέλος, καθώς μεγαλώνει το παιδί προστίθεται και ο ψυχολογικός παράγων ,διότι πλέον ενοχλείται το παιδί από αυτά τα ατυχήματα και η μαμά ή και η γιαγιά μπορεί να δυσφορούν ή ακόμα και να το μαλώνουν.
Οι οδηγίες που δίνω στις περιπτώσεις αυτές:
1. Μεγάλη υπομονή, χωρίς μαλώματα, εκνευρισμό, απογοήτευση
2. Θα σηκώνετε τη μικρή ΜΟΝΟ μέσα στο πρώτο 2ωρο αφού κοιμηθεί, για να πάει να ουρήσει, και εάν ξυπνάτε νωρίτερα το πρωί, πάλι την τελευταία ώρα πριν ξυπνήσει (και ας είναι βρεγμένη).
3. Θα ελαττώνετε την λήψη υγρών, όσο πλησιάζει η ώρα του ύπνου.
4. Θα προσπαθήσετε κατά την διάρκεια της ημέρας να πηγαίνει τακτικά (ανά 3ωρο) στην τουαλέτα.
5. Θα την επιβραβεύεται για τις "στεγνές νύχτες".
6. Εξυπακούεται βέβαια ότι δεν θα της φοράτε πάνες.
7. Τέλος υπάρχουν διαθέσιμα φάρμακα, αλλά τα χορηγώ μόνο σε ορισμένες περιπτώσεις και βέβαια όχι τόσο νωρίς.
* Βασίλης Μιχαήλ είναι Διευθυντής Ουρολογικού Τμήματος Ευρωκλινικής Παίδων