Ο παιδίατρος και συγγραφέας του βιβλίου Waking Up Dry: A Guide to Help Children Overcome Bedwetting, Howard Bennett, περιγράφει τη νυχτερινή ενούρηση ως «το πρόβλημα-ταμπού της παιδικής ηλικίας, ένα πρόβλημα που δεν συζητιέται εύκολα εκτός σπιτιού». Αναφέρει δε ότι το 90% των παιδιών πιστεύουν πως είναι το μόνα που βρέχουν κάθε βράδυ το κρεβάτι τους και αυτό τους κάνει να νιώθουν ακόμα χειρότερα.
Στην πραγματικότητα, όμως, η κατακράτηση των ούρων τη νύχτα αποτελεί φυσιολογικό φαινόμενο έως τα 7 χρόνια. Μάλιστα, στα αγόρια αυτό συμβαίνει με τη διπλάσια συχνότητα. Παγκόσμιες έρευνες έχουν δείξει ότι μετά την ηλικία των 5 ετών, το 15% των παιδιών συνεχίζουν να βρέχουν τη νύχτα το κρεβάτι τους, ενώ μέχρι τα 10 το ποσοστό αυτό πέφτει στο 5%.
Τα… βρεγμένα κρεβάτια, όμως, δεν αγχώνουν μόνο τα παιδιά, αλλά και τους γονείς που συχνά πιστεύουν πως τα παιδιά τους απλώς βαριούνται να πάνε στην τουαλέτα. Δεν θα πρέπει, όμως, να τα κατηγορούν για κάτι τέτοιο. Για την ακρίβεια, όπως λέει ο Dr. Bennett, δεν θα πρέπει καν να αγχώνονται.
Το γονίδιο της νυχτερινής ενούρησης
Αν και δεν έχει βρεθεί ο ακριβής λόγος της νυχτερινής ενούρησης, οι ειδικοί πιστεύουν ότι σημαντικό ρόλο παίζουν τα γονίδια που το παιδί έχει κληρονομήσει από τους γονείς του. Τρία στα τέσσερα παιδιά που βρέχουν το κρεβάτι τους, έχουν γονείς που επίσης έβρεχαν το κρεβάτι τους στην ίδια ηλικία. Οι επιστήμονες, μάλιστα, εντοπίζουν το γονίδιο αυτό στα χρωμοσώματα 13, 12 και 8. Ο Dr. Bennett συμβουλεύει τους γονείς που είχαν το ίδιο πρόβλημα, να το μοιραστούν με τα παιδιά τους για να τα κάνουν να νιώσουν καλύτερα.
Οι φταίχτες
Πέρα, όμως, από τη «γενετική» εξήγηση, υπάρχουν κι άλλοι παράγοντες που σχετίζονται με τη νυχτερινή ενούρηση:
- Αργοπορημένη ωρίμανση της ουροδόχου κύστης. Σε κάποια παιδιά καθυστερεί η ανάπτυξη της επικοινωνίας μεταξύ εγκεφάλου και κύστης κατά τη διάρκεια του ύπνου τους.
- Χαμηλή αντι-διουρητική ορμόνη (ADH). Η ορμόνη αυτή δίνει εντολή στα νεφρά να παράγουν λιγότερα ούρα.
- Βαθύς ύπνος. Μερικά παιδιά απλά κοιμούνται πολύ βαριά και έτσι ο εγκέφαλός τους δεν λαμβάνει το σήμα ότι η κύστη τους έχει γεμίσει.
- Μικρότερη κύστη από το φυσιολογικό. Ακόμη κι αν το μέγεθος της ουροδόχου κύστης είναι φυσιολογικό, μπορεί κατά τη διάρκεια του ύπνου να στέλνει σήμα πολύ νωρίτερα στον εγκέφαλο ότι έχει «γεμίσει».
- Δυσκοιλιότητα. Αν το παχύ έντερο είναι γεμάτο, μπορεί να πιέζει την ουροδόχο κύστη και να προκαλεί ανεξέλεγκτες συστολές κατά τη διάρκεια του ύπνου ή ακόμη και όταν το παιδί περπατά.
Πότε πρέπει να ανησυχεί ο γονιός
Οι νυχτερινές ενουρήσεις που οφείλονται σε κάποιο πρόβλημα υγείας είναι αρκετά σπάνιες και δεν ξεπερνούν το 3% των περιπτώσεων. Τα προβλήματα αυτά μπορεί να είναι ουρολοίμωξη, άπνοια, διαβήτης κ.λπ. που καλό είναι να εξετάσει ο παιδίατρος. O Dr. Bennett διευκρινίζει πως αν υπάρχει κάποιο τέτοιο πρόβλημα, μπορεί εύκολα να βρεθεί με αιματολογικές εξετάσεις και εξέταση ούρων. Τονίζει, πάντως, πως τα περισσότερα παιδιά είναι απολύτως υγιή. Ίσως λίγο πιο ανησυχητικές είναι οι περιπτώσεις των παιδιών που ενώ είχαν κερδίσει την μάχη της νυχτερινής ενούρησης, ξαφνικά αρχίζουν και πάλι να βρέχουν το κρεβάτι τους. Αυτό πολύ συχνά οφείλεται σε ψυχολογικό στρες (π.χ. αν οι γονείς πήραν διαζύγιο ή αν γεννήθηκε ένα νέο αδελφάκι).
Σε κάθε περίπτωση, ένας παιδίατρος δεν θα ανησυχήσει για το πρόβλημα της νυχτερινής ενούρησης αν το παιδί δεν έχει γίνει τουλάχιστον 6 ετών. Οι έρευνες, μάλιστα, λένε ότι το 12% των παιδιών βρέχει το κρεβάτι ακόμη και σε αυτή την ηλικία.
Πώς θα γίνει το παιδί... αφεντικό του εαυτού του
Η νυχτερινή ενούρηση έχει κυρίως ψυχολογικές επιπτώσεις και όχι ιατρικές. «Μετά τα 6, πολλά παιδιά αρχίζουν να κοιμούνται σε φίλους και το να βρέξουν ένα ξένο κρεβάτι μπορεί να τους δημιουργήσει ντροπή και άγχος», σημειώνει ο Dr. Bennett. Επιπλέον, το γεγονός ότι μόλις το παιδί βρέξει το κρεβάτι, θα πρέπει ο γονιός να αλλάξει σεντόνια, εκφράζοντας έστω και άθελά του δυσφορία, μπορεί επίσης να δημιουργήσει άγχος στο παιδί.
Ο γονιός θα πρέπει να αντιμετωπίσει το πρόβλημα με θετικό τρόπο και να δοκιμάσει να ακολουθήσει τις εξής στρατηγικές που θα βοηθήσουν το παιδί να ξεπεράσει τη νυχτερινή ενούρηση.
- Να παροτρύνει το παιδί να ουρεί πάντα πριν πέσει για ύπνο
- Να μην αφήνει το παιδί να πίνει υγρά πριν πέσει για ύπνο
- Να καλύπτει το στρώμα το παιδιού με ένα ειδικό αδιάβροχο κάλυμμα
- Υπάρχουν «ξυπνητήρια ενούρησης» που διαθέτουν αισθητήρες υγρασίας. Έτσι όταν το παιδί ξεκινά να βρέχει το κρεβάτι του, το ξυπνούν και το ειδοποιούν ότι πρέπει να πάει στην τουαλέτα.
- Αν και υπάρχει φαρμακευτική αγωγή που μπορεί να βοηθήσει την κατάσταση, μόνο ο παιδίατρος (και μόνο αυτός) θα αποφασίσει αν χρειάζεται.
- «Εκπαίδευση» της κύστης: Ο παιδίατρος μπορεί να βοηθήσει το παιδί να κάνει συγκεκριμένες ασκήσεις με τις οποίες θα συνειδητοποιήσει ότι μπορεί να αντισταθεί στην ανάγκη της ενούρησης έως ότου φτάσει στην τουαλέτα.
Πηγή: Children.Webmd