Ερώτηση:
Γεια σας! Έχω μια κόρη 5,5 χρόνων, πηγαίνει μεγάλα νήπια και μένουμε σ’ένα χωριό, αλλά το σπίτι μας είναι σε χωράφι και δεν έχουμε καθόλου γείτονες. Από βρέφος η κόρη μου ζει σε ένα υπερπροστατευτικό περιβάλλον, και από εμάς τους γονείς αλλά και από τους παππούδες, με πολλά «μη», εκτός από έμενα που δεν της λέω «μη» γιατί το λένε όλοι οι υπόλοιποι. Είναι ένα έξυπνο ευαίσθητο και με ενσυναίσθηση παιδί, καθόλου διεκδικητική, υπάκουη, και νομίζω ένα παιδί που κάθε γονιός θα ήθελε να είχε αφού θεωρείται «βολικό». Από τα 3 πηγαίνει παιδικό σταθμό και φέτος μεγάλα νήπια και πάντα είχε δύσκολη προσαρμογή για μεγάλο διάστημα. Δεν κάνει φίλους και στο σχολείο δεν παίζει με κανένα παιδί γιατί, μου λέει, ότι δεν θέλει και γιατί τα παιδιά κάνουν πολύ φασαρία και δεν ακολουθούν τους κανόνες που λέει η δασκάλα. Η δασκάλα μου είπε ότι έχει πολύ άγχος για την ηλικία της -το είχα διαπιστώσει κι εγώ- και μέσα στην τάξη κάνει ένα συγκεκριμένο «μηχανικό» δρομολόγιο. Τελευταία έκλαιγε και έλεγε ότι την κυνηγάνε εφιάλτες και δεν την αφήνουν να είναι ευτυχισμένη. Τα απογεύματα νομίζω πως είχε κρίσεις πανικού, κουλουριαζόταν έτρεμε και μου έλεγε ότι δεν θέλει να παίξει, να φάει, να πιει τίποτα και το μόνο που ήθελε ήταν να βλέπει παιδικά. Αυτό γινόταν για περίπου μια εβδομάδα. Εδώ θέλω να πω ότι εδώ και 6 χρόνια η αδερφή μου είχε κατάθλιψη και κρίσεις πανικού σ’όλη μου την εγκυμοσύνη. Την είχα στο σπίτι μου σε χάλια κατάσταση, κάνει θεραπεία με αντικαταθλιπτικά και ομαδική ψυχοθεραπεία μέχρι σήμερα. Αυτή η κατάσταση έχει εξουθενώσει έμενα, γιατί μόνο έμενα θέλει η αδερφή μου όταν δεν είναι καλά και φυσικά τους γονείς μας. Ο άντρας μου πλέον είναι πολύ θυμωμένος με όλο αυτό και με το δίκιο του. Πήγαμε, εγώ και ο άντρας μου, σε ψυχολόγο πριν λίγο καιρό και μας είπε ότι το παιδί περισσότερο ανησυχεί για εμάς γιατί κι εμείς μαλώνουμε πολύ για χαζά κυρίως πράγματα αλλά ποτέ δεν δείχνουμε ότι μετά από έναν καβγά δεν συμφιλιωνόμαστε. Ανησυχώ πολύ για το παιδί μου γιατί πραγματικά έχει πολλές δυνατότητες, αλλά το άγχος της και οι φόβοι της την κρατούν μακριά από όλους και απ’όλα.
Απάντηση:
Χρειάζεται να κάνετε ριζικές αλλαγές στην ζωή σας αγαπητή. Χρειάζεται να συνειδητοποιήσετε ότι η οικογένεια σας είναι αυτή η οποία επιλέξατε να δημιουργήσετε και η οικογένεια από την οποία προέρχεστε έρχεται δεύτερη. Είστε καθηλωμένη στον ρόλο της κόρης και ανεπαρκής στο να προφυλάξετε το παιδί σας από ένα περιβάλλον αυστηρό και με έντονη ψυχοπαθολογία. Θυσιάζετε το παιδί σας και την οικογένεια που δημιουργήσατε με σκοπό να στηρίζετε την οικογένεια από την οποία προήλθατε. Η ίδια παραδέχεστε ότι διαφωνείτε με το να λένε στο παιδί σας “μη” μα συνάμα το επιτρέπετε. Χρειάζεται να απομακρύνεται την κόρη σας από το περιβάλλον της οικογένειας σας και να μείνετε εσείς με τον σύζυγό σας και το κοριτσάκι σας το οποίο δεν το έχετε προστατέψει καθόλου.
Ο ρόλος σας ως μητέρα είναι ανεπαρκής. Αφήνετε την κόρη σας για να φροντίζετε την αδελφή σας και έχετε όλο το πρόβλημα πάνω σας. Διαλέξτε ποιον θα προστατέψετε. Δεν μπορείτε να συνεχίσετε έτσι διότι το παιδί σας θα αρρωστήσει ψυχικά και δεν θα μπορείτε να κάνετε πολλά για να το βοηθήσετε. Κάντε μια τομή τώρα για να σώσετε την κόρη σας αλλιώς θα έχετε πολύ σοβαρά προβλήματα στο μέλλον. Το παιδί σας ήδη εκδηλώνει καταναγκαστικές συμπεριφορές – τελετουργίες, φοβάται, έχει καταθλιπτικά συμπτώματα και είναι όπως λέει το ίδιο είναι δυστυχισμένο. Βάλτε προτεραιότητες και μεγαλώστε το παιδί σας προστατευμένο από τα προβλήματα της πατρικής σας οικογένειας.
Για να εκφράζει το παιδί σας τόση ψυχική δυσκολία στα πέντε του χρόνια σημαίνει ότι έχετε κάνει πολλά λάθη. Διαλέξτε αν θα γίνετε μάνα ή θα παραμείνετε κόρη και αδελφή. Διαλέξτε ποιος είναι η προτεραιότητα σας. Θα βοηθήσετε το παιδί σας που υποφέρει; Απομακρύνετε τους όλους που την φοβίζουν και δώστε προτεραιότητα στο παιδί σας. Είστε υπεύθυνη για αυτό που συμβαίνει στην κόρη σας. Αν το συνεχίσετε όπως το πάτε ήδη ο σύζυγός σας καλά θα κάνει να πάρει το παιδί και να φύγει διότι κάποιος πρέπει να προστατέψει την κόρη σας, αν δεν μπορείτε εσείς, από ένα άρρωστο περιβάλλον που το επίκεντρο είναι η αδελφή σας. Λυπάμαι αν τα λόγια μου σας φαίνονται σκληρά μα σας λέω την αλήθεια. Κάντε κάτι τώρα πριν να είναι αργά για να προστατέψετε το παιδί σας αλλιώς θα υποφέρει το παιδί σας λόγω της δικής σας δυσκολίας να βάλετε όρια και να γίνεται επαρκής μάνα για εκείνη. Να θυμάστε πάντα ότι εσείς επιλέξατε να την φέρετε στον κόσμο και οφείλετε να την προστατέψετε και να υπερβείτε τον εαυτό σας για το καλό του παιδιού. Πάρτε την ευθύνη σας. Μάνα μπορεί να γίνει η οποιαδήποτε γυναίκα. Επαρκής μάνα όχι. Μην θυσιάσετε το παιδί σας για χάρη της πατρικής σας οικογένεια.
* Η Μαρία Σαράντη είναι Κλινική Ψυχολόγος - Παιδοψυχολόγος, Ψυχοθεραπεύτρια.