Ζητήσαμε από μαμάδες, των οποίων τα παιδιά έχουν πλέον μεγαλώσει, να ομολογήσουν -βάσει αυτών που έπαθαν και έμαθαν- όσα δεν θα έκαναν ξανά με το μωρό τους:
«Δεν θα αγχωνόμουν τόσο πολύ με το βάρος της! Η κόρη μου γεννήθηκε μόλις 2.670 κιλά και όσο ήταν μωρό δεν ήταν αυτό που λέμε "καλόφαγη". Αγχωνόμουν, λοιπόν, και στεναχωριόμουν όταν δεν έπινε πολύ γάλα, κάναμε τους γελωτοποιούς για να φάει λίγες μπουκιές φαγητού, το βάρος της είχε γίνει ζητούμενο για όλη την οικογένεια! Μεγαλώνοντας, όμως, και ειδικά από τη στιγμή που ξεκίνησε παιδικό σταθμό, αυτό άλλαξε και πλέον όχι μόνο έχει κανονικότατο βάρος, αλλά και έχει γίνει και αρκετά λαίμαργη, σε σημείο που της βάζουμε φρένο!»
Μυρτώ, 31 έτους
«Αυτό που σίγουρα δεν θα ξαναέκανα με τίποτα είναι να του μάθω να κοιμάται μαζί μου! Μεγάλο λάθος και γενικά το θέμα 'ύπνος' είναι πολύ σημαντικό. Αυτό που θα έκανα, από την άλλη, είναι περισσότερες βόλτες και εκδρομές. Θα το εκπαίδευα περισσότερο να είναι κοινωνικό και να αγαπάει τη φασαρία και τις μετακινήσεις. Γιατί αν δεν το κάνεις αυτό εγκαίρως, μετά δύσκολα το αλλάζεις και καταλήγεις να μη μπορείς να πας πουθενά. Άσε που δεν κάθεται με τίποτα σε καρότσι, γιατί απλά δεν έχει μάθει. Τέλος, έμαθα πια ότι δεν χρειάζονται τόσες αγκαλιές και τόσος πανικός με το πρώτο κλάμα, γιατί μετά το μωρό το πάει 'σχοινί-κορδόνι' πως ό,τι θέλει θα το πετύχει κλαίγοντας!»
Δέσποινα, 31 έτους
«Θα καταργούσα το πάρκο. Ήταν συμβουλή της παιδιάτρου, όταν η κόρη μου μπορούσε πλέον να κάθεται, να την βάζουμε στο πάρκο, στο σαλόνι, την ώρα που εμείς κάναμε κάποια δουλειά στο σπίτι, για να μάθει να περνά χρόνο και μόνη της, π.χ με τα παιχνίδια της. Εκείνη, όμως, με το που την πλησιάζαμε εκεί έκλαιγε με μαύρο δάκρυ, πιανόταν από τα δίχτυα του πάρκου και προσπαθούσε να βγει έξω. Την αφήναμε, όμως. Λέγαμε σιγά-σιγά θα μάθει, θα συνηθίσει. Δεν συνήθισε ποτέ. Περνούσαμε ατελείωτα απογεύματα με κλάματα και ουρλιαχτά, χωρίς τελικά να κερδίσει κανείς τίποτα από αυτή τη διαδικασία. Χίλιες φορές να την είχα ελεύθερη στο πάτωμα!».
Κωνσταντίνα, 33 ετών
«Θα του μιλούσα συνέχεια αγγλικά. Θα περιόριζα τον ρόλο των γιαγιάδων όσο το δυνατόν περισσότερο και θα έβγαζα την τηλεόραση από το σπίτι. Επίσης, θα ήμουν πολύ πιο αυστηρή με την επιβολή ορίων και θα προσπαθούσα να μη λυγίζω τόσο εύκολα με κάθε εκβιαστικό κλάμα.»
Κατερίνα, 39 ετών
«Δεν θα άφηνα ξανά να δώσουν μπιμπερό με ξένο γάλα όσο ακόμα ήμουν στο μαιευτήριο, γιατί μετά παιδεύτηκα πολύ για να πετύχω αποκλειστικό θηλασμό. Επίσης, θα ήμουν πολύ πιο αυστηρή με όλους αυτούς που έρχονταν και του έπιαναν τα χέρια όσο ήταν μωρό, κάθε λίγο και λιγάκι. Τι κακό και αυτό! Δεν καταλαβαίνουν ότι το μωρό βάζει συνέχεια τα χέρια του στο στόμα;»
Ειρήνη, 35 ετών
«Αν αποκτήσω δεύτερο παιδί δεν θα ξανακάνω το λάθος να το φέρνω στο κρεβάτι μας, για να κοιμάται. Αφήστε που όσο ήταν μωρό μου έπεσε δύο φορές από το κρεβάτι (4 και 6 μηνών) και κόντεψα να πεθάνω από την αγωνία! Επίσης, δεν θα το κουνάω για να κοιμηθεί. Θα το αφήνω στην κούνια του για να μάθει να κοιμάται μόνο του.»
Μαρία, 37 ετών
«Ένα λάθος που έκανα στην πρώτη μου κόρη και δεν σκοπεύω να κάνω τώρα στη δεύτερη είναι να δώσω συμπλήρωμα βρεφικού γάλακτος σε σκόνη. Δυστυχώς, επειδή είχε χαμηλό βάρος ξεκίνησα στον πέμπτο μήνα να δίνω και γάλα σε σκόνη με αποτέλεσμα στον έκτο μήνα να μειωθεί τόσο η παραγωγή μου που αποθήλασα. Βέβαια ούτε με το βρεφικό γάλα σε σκόνη πήρε βάρος! Τώρα είναι δύο ετών και απλά είναι το σκαρί της να είναι πολύ αδύνατη! Είναι ένα λάθος που πολλές μητέρες κάνουν, πολλές φορές με την προτροπή του παιδιάτρου, καθώς ο μητρικός θηλασμός δυστυχώς δεν προωθείται στη χώρα μας και δεν υπάρχει ουσιαστική εκπαίδευση προς τις νέες μητέρες. Είναι κρίμα γιατί εκτός του ότι είναι ευεργετικός για την υγεία του παιδιού και της μητέρας, είναι και τόσο βολικός και οικονομικός!»
Βασιλική, 32 ετών
«Ένα λάθος που δεν συγχωρώ στον εαυτό μου είναι ότι τον άφησα από τον 3ο μήνα, λόγω δουλειάς, και από τότε τον βλέπω μόνο το πρωί, λίγο το βράδυ και τα σαββατοκύριακα. Μέχρι τώρα 'δαγκώνομαι' όταν ακούω τις μαμάδες να μιλούν για αυτήν την περίοδο που δεν χάρηκα ποτέ. Και δεν θα ξεχάσω την ημέρα που μου είπαν στο τηλέφωνο ότι ο γιος μου είπε για πρώτη φορά ΜΑΜΑ. Αυτές οι ηλικίες είναι μοναδικές και θα τις φιλάμε στην καρδιά μας σαν ανεκτίμητο θησαυρό.»
Πηνελόπη, 40 ετών
«Το μόνο που θα άλλαζα είναι το κομμάτι του ύπνου του. Ίσως θα έπρεπε να είμαι πιο σκληρή στα μεταμεσονύκτια καλέσματα. Βέβαια είχα το άλλοθι ότι θήλαζα μέχρι να μάθω ότι είμαι έγκυος στο δεύτερο! Από τη στιγμή εκείνη και έπειτα, όταν δηλαδή ξεκινήσαμε φρέσκο γάλα, ο ύπνος του σχετικά έφτιαξε. Βέβαια ξεκίνησε να ξυπνάει τη νυχτά από το δικό του κρεβάτι και να τελειώνει τον ύπνο του στο κρεβάτι μας κάποιες φορές, αλλά και αυτό όσο πάει ρυθμίζεται, ευτυχώς! Αν βέβαια κάποιος μου έλεγε ότι το πρόβλημα με τον ύπνο πάει πακέτο με τον θηλασμό πάλι το ίδιο θα έκανα..!»
Ευαγγελία, 30 ετών
«Στο πρώτο μωρό ταλαιπωρήθηκα πολύ εξ αιτίας της αμάθειάς μου. Δεν θήλασα, γιατί δεν είχα την υπομονή και την κακόμαθα οικτρά και στον ύπνο, και στο φαγητό και στα χατίρια και στις αγκαλιές. Αποτέλεσμα ήταν να είμαι συνεχώς εξουθενωμένη και στα πρόθυρα κατάθλιψης, και να μην χαρώ καθόλου τη βρεφική ηλικία.
Αργότερα, θα προσπαθούσα να είμαι λιγότερο συναισθηματική και περισσότερο πρακτική και συγκεντρωμένη στο σκοπό, ο οποίος είναι ένας: η ανατροφή ενός σωστού ανθρώπου... Η επίτευξη του σκοπού απαιτεί πολλές φορές σκληρότητα (προκειμένου να παραμείνεις συνεπής στους κανόνες που έχεις θέσει), ωστόσο το μακροπρόθεσμο αποτέλεσμα είναι εντυπωσιακό και αποζημιώνει.»
Ελένη, 41 έτους
Αυτό που θα άλλαζα, ίσως, είναι το θέμα του ύπνου. Θα ήθελα από μικρό να τον μάθω όχι μόνο να κοιμάται στο κρεβάτι του (κάτι το οποίο γίνεται τις μισές μόνο φορές, ίσως και λιγότερο, τις άλλες κοιμάται στο δικό μας) αλλά να μάθει να αποκοιμιέται μόνος του και όχι να κοιμάται αγκαλιά μου και να τον πηγαίνω κοιμισμένο για ύπνο. Αλλά να σου πω την αλήθεια και άλλα πράγματα που έλεγα πως δεν θα κάνω (π.χ. πιπίλα, αποκλειστικό θηλασμό κ.τ.λ.) τελικά δεν μου βγήκαν όπως τα ήθελα. Γι' αυτό νομίζω πως πρέπει να αφήσουμε τα πρέπει και δεν πρέπει και να απολαύσουμε κάθε στιγμή με το αγγελουδάκι μας γιατί δεν θα ξανάρθει. Και όχι μόνο αυτό, αλλά σίγουρα σε κάποια φάση όχι απλά δεν θα θέλει να κοιμάται στο κρεβάτι μας αλλά δεν θα θέλει να κοιμάται και στο ίδιο σπίτι με μας...»
Βικτώρια, 31 έτους
«Θα γράψω κάτι τελείως άσχετο που έχω μετανιώσει πολύ με το παιδάκι μου, που το αμελούσα και που δυστυχώς, παρόλο που το λέω, συνεχίζω να μην το κάνω όσο πολύ θα ήθελα. Θα τράβαγα πολλά βιντεάκια με το μωρό, σε πολλές από τις αντιδράσεις του, το περπάτημά του, το πώς μασάει, πώς κοιτάζει. Γιατί αυτά αλλάζουν συνεχώς και με πολύ γρήγορους ρυθμούς και το μόνο που σου απομένει, εκτός από τις μνήμες (που φυσικά άσο περνάει ο καιρός θα σβήνουν) είναι αυτά. Έχω κάποια βιντεάκια από τη μικρή μου όταν άρχιζε να μιλάει, να χαζοπερπατάει κ.τ.λ. τα οποία τα βλέπουμε με τον άντρα μου καμία φορά και εκεί που χασκογελάμε σαν χαζοί, μπήγουμε κι ένα κλάμα από την συγκίνηση... Θέλω κάθε στιγμή καταγεγραμμένη. Αξίζει τον κόπο! Ας γίνουμε σαν τους Κινέζους, όταν έρχονται στην Ακρόπολη που τραβάνε κάθε πέτρα, κάτι παραπάνω θα ξέρει κι αυτός ο λαός!»
Άννα, 38 ετών