Πόσο χρονών είστε;
Η ηλικία επηρεάζει περισσότερο από κάθε άλλον παράγοντα τη γονιμότητα, τόσο που ακόμα και οι πιο εξελιγμένες θεραπείες εξωσωματικής δε μπορούν πάντα να βοηθήσουν. Όπως χαρακτηριστικά λέει η Pamela Madsen, επικεφαλής της Αμερικανικής Ένωσης Υπογονιμότητας «οι γυναίκες σήμερα καθυστερούν την εγκυμοσύνη, με αποτέλεσμα να έχουμε όλο και περισσότερα προβλήματα γονιμότητας».
Οι περισσότεροι επιστήμονες συμφωνούν ότι η γονιμότητα της γυναίκας κορυφώνεται μέχρι τα 29 της χρόνια, ενώ από τα 30 και μετά αρχίζει, αργά και σταθερά, η μείωση της ποιότητας αλλά και ποσότητας των ωαρίων της. Η διαδικασία είναι σταδιακή, γι'αυτό δεν υπάρχει λόγος πανικού, αλλά αν είστε σήμερα 30 ετών καλό είναι να μην αναβάλλετε για πολλά ακόμα χρόνια την εγκυμοσύνη σας. Τα στατιστικά λένε ότι στα 35 χρόνια, περίπου τα ¾ των γυναικών μπορούν να αποκτήσουν παιδί χωρίς κάποια θεραπεία γονιμότητας, ενώ στα 40 χρόνια το ποσοστό αυτό μειώνεται στο ½. Στα 45 χρόνια, μάλιστα, μόνο 10% των γυναικών αποκτά παιδί χωρίς τεχνητή βοήθεια.
Επιπλέον, όσο η γυναίκα μεγαλώνει αυξάνεται και ο κίνδυνος των αποβολών.
Διαβάστε εδώ πώς εξελίσσεται η εγκυμοσύνη της γυναίκας στα 20, στα 30 και στα 40.
Σύμφωνα με τον γυναικολόγο δρ. Magdy Milad, μία γυναίκα κάτω των 35 ετών θα χρειαστεί να ζητήσει βοήθεια για να μείνει έγκυος μετά από έναν χρόνο προσπαθειών, ενώ αν είναι άνω των 35 ετών μετά από έξι μήνες. Μετά τα 40 χρόνια η γυναίκα, αφού προσπαθήσει για 3 μήνες να μείνει έγκυος και δεν τα καταφέρει, θα πρέπει να απευθυνθεί σε ειδικό, για να βεβαιωθεί ότι δεν αντιμετωπίζει κάποιο πρόβλημα γονιμότητας.
Καπνίζετε;
Αν ναι, μειώνετε τις πιθανότητες να μείνετε έγκυος, όποια κι αν είναι η ηλικία σας. Η έκθεση των ωαρίων σας στη νικοτίνη όχι μόνο επηρεάζει την ποιότητά τους, αλλά μειώνει και την ποσότητά τους. Σύμφωνα με τον δρ. Milad όσο περισσότερο καπνίζει η γυναίκα τόσο λιγότερες πιθανότητες έχει να μείνει έγκυος, ενώ το κάπνισμα επιταχύνει και την διαδικασία της εμμηνόπαυσης, με αποτέλεσμα να περιορίζεται ακόμα περισσότερο ο διαθέσιμος γόνιμος χρόνος της. Τα καλά νέα είναι ότι διακόπτοντας το κάπνισμα η γονιμότητα σταδιακά επανέρχεται στα φυσιολογικά της επίπεδα –αν και θα χρειαστούν μερικοί μήνες μέχρι να καθαρίσει ο οργανισμός της γυναίκας από τις τοξίνες του τσιγάρου.
Πώς είναι τα κιλά σας;
Οι γυναίκες με πολύ υψηλό ή πολύ χαμηλό βάρος, οι οποίες απέχουν κατά πολύ από τον ιδανικό δείκτη μάζας σώματος, μπορεί να παρουσιάσουν προβλήματα γονιμότητας, τα οποία σχετίζονται με την ωορρηξία τους.
Υπολογίστε εδώ τον Δείκτη Μάζας Σώματός σας.
Σύμφωνα με τον γυναικολόγο δρ. Bryan Cowan, αν οι περίοδοί σας είναι κανονικές, το βάρος σας μπορεί να μην επηρεάσει καθόλου την ικανότητά σας να μείνετε έγκυος. Αν, όμως, είστε υπέρβαρη και οι περίοδοί σας ακανόνιστες, θα χρειαστεί να μιλήσετε με τον γυναικολόγο σας. Από την άλλη, αν το βάρος σας είναι πολύ χαμηλό ή αν χάσατε απότομα πολλά κιλά και η περίοδός σας έχει απορυθμιστεί ή έχει σταματήσει, το πρώτο που θα χρειαστεί να κάνετε είναι να φροντίσετε τη διατροφή σας, ώστε να επανέλθετε σε φυσιολογικά κιλά.
Παίρνετε φάρμακα;
Αμέτρητα φάρμακα, ακόμα και μη συνταγογραφούμενα ή φυτικά, μπορεί να επηρεάζουν τη γονιμότητα. Αυτό που απασχολεί περισσότερο τους γιατρούς, ωστόσο, είναι μία συγκεκριμένη κατηγορία φαρμάκων, τα οποία επηρεάζουν την παραγωγή της ωχρινοτρόπου ορμόνης (LH) και της ωοθυλακιοτρόπου ορμόνης (FSH). Οι δύο αυτές ορμόνες παίζουν σπουδαίο ρόλο στον κύκλο της ωορρηξίας. Τέτοια φάρμακα είναι τα στεροειδή (π.χ. για το άσθμα ή τη ρευματοειδή αρθρίτιδα), αλλά και συνταγογραφούμενα φάρμακα που περιλαμβάνουν μετοκλοπραμίδη και φαινοθειαζίνες. Είναι, λοιπόν, σημαντικό, εφόσον λαμβάνετε κάποια φαρμακευτική αγωγή, να ενημερώσετε τον γυναικολόγο σας.
Τα αντισυλληπτικά μπορεί, επίσης, να επηρεάσουν τη γονιμότητά σας. Αν λαμβάνετε αντισυλληπτικά για μεγάλο χρονικό διάστημα, μπορεί να χρειαστούν από δύο έως πέντε μήνες μέχρι να επανέλθει σε φυσιολογικά επίπεδα η ωορρηξία σας.
Όσο για τα φυτικά φάρμακα, καθώς δεν έχουν γίνει εκτενείς έρευνες για το κατά πόσο μπορεί να επηρεάζουν τη γονιμότητα, καλό είναι, αν προσπαθείτε να μείνετε έγκυος και δεν τα καταφέρνετε, να διακόψετε τη λήψη τους.
Είχατε ποτέ κάποιο σεξουαλικώς μεταδιδόμενο νόσημα;
Αν είχατε και το αντιμετωπίσατε έγκαιρα το πιθανότερο είναι ότι δεν θα επηρεάσει την ικανότητά σας να μείνετε έγκυος. Αλλά αν το αφήσατε αθεράπευτο για μεγάλο χρονικό διάστημα, μπορεί να σας προκαλέσει προβλήματα. Τα χλαμύδια που δεν έχουν θεραπευτεί, για παράδειγμα, μπορεί να οδηγήσουν σε φλεγμονώδη νόσο της πυέλου και σε αδυναμία τεκνοποίησης. Γι'αυτό είναι σημαντικό, πριν προσπαθήσετε να μείνετε έγκυος, να κάνετε, εσείς και ο σύντροφός σας, ειδικές εξετάσεις για σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα.
Ήταν δύσκολος ο τελευταίος σας τοκετός;
Αν κατά τη διάρκεια του τελευταίου τοκετού σας, ακόμα κι αν κάνατε καισαρική, τραυματίστηκαν σοβαρά οι ιστοί της μήτρας, υπάρχει πιθανότητα να επιβαρύνθηκε η γονιμότητά σας. Επίσης, ακόμα κι αν η προηγούμενη εγκυμοσύνη σας κύλησε ομαλά και ο τοκετός ήταν εύκολος, αυτό δεν σημαίνει ότι το ίδιο θα ισχύσει και στην επόμενη εγκυμοσύνη σας.
Έχετε ομαλή περίοδο;
Αν ο κύκλος σας είναι πολύ μεγάλος (άνω των 36 ημερών) ή πολύ μικρός (κάτω των 22 ημερών) είναι πιθανό οι ωοθήκες σας να μη λειτουργούν φυσιολογικά και αυτό να έχει επιπτώσεις στη ζωτικότητα των ωαρίων σας. Κάθε γυναίκα μπορεί να έχει διαφορετικό κύκλο, γι'αυτό απευθυνθείτε στον γυναικολόγο σας για να βεβαιωθείτε ότι δεν αντιμετωπίζετε κάποιο πρόβλημα, όπως θυρεοειδή ή σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών. Τα καλά νέα είναι ότι, ακόμα κι αν ο κύκλος σας δεν είναι ομαλός, υπάρχουν διάφορα φάρμακα που μπορούν να σας βοηθήσουν να διορθώσετε το πρόβλημα.
Βιώνετε έντονο στρες;
Δεν έχει διαπιστωθεί επιστημονικά το κατά πόσο το καθημερινό στρες μπορεί να επηρεάσει τις πιθανότητες μιας γυναίκας να μείνει έγκυος. Κάποιοι επιστήμονες πιστεύουν ότι το στρες μπορεί να μειώσει την παραγωγή οιστρογόνων, όμως δεν συμφωνούν όλοι με αυτό. Αυτό που έχει βρεθεί από έρευνες να επηρεάζει τη γονιμότητα είναι η κατάθλιψη. Γι'αυτό, η γυναικολόγος δρ. Alice Domar συμβουλεύει τις γυναίκες που αντιμετωπίζουν ψυχολογικά προβλήματα και προσπαθούν να αποκτήσουν παιδί, να επισκεφθούν πρώτα κάποιον ειδικό σε θέματα ψυχικής υγείας.
Τρώτε υγιεινά;
Όλοι οι επιστήμονες συμφωνούν πως η ισορροπημένη διατροφή, πλούσια σε φρούτα και λαχανικά, βοηθά τη γονιμότητα, και επιμένουν στη λήψη πολυβιταμινών με φολικό οξύ τόσο από γυναίκες που προσπαθούν να αποκτήσουν παιδί όσο και από εγκύους. Όσο για την καφεΐνη, δεν υπάρχει έρευνα που να καταλήγει ξεκάθαρα ότι μπορεί να επηρεάσει τη γονιμότητα, αλλά θα πρέπει να λαμβάνεται με μέτρο αφού η γυναίκα μείνει έγκυος.
Πηγή: Parenting