Ερώτηση:
Έχω κάνει 2 αποτυχημένες εξωσωματικές, έχουμε κάνει όλες τις εξετάσεις. Έχω κάνει σαλπιγγογραφία, υστεροσκόπηση. Δεν έχω κανένα πρόβλημα, μόνο λεπτό ενδομήτριο, το οποίο με τη θεραπεία πήγε στα 12mm. O γιατρός της εξωσωματικής, βάσει πρωτοκόλλου και με τιμή στη ca125 10.40 U/ml, θέλει να κάνω λαπαροσκόπηση. Ο γυναικολόγος μου διαφωνεί, δεν έχω κανένα σύμπτωμα για ενδομητρίωση. Έχω σταθερό κύκλο, ούτε πόνο, δεν έχω κύστες. Ωστόσο, όταν περιμένω περίοδο βγάζω επιχείλιο έρπη –σημαίνει κάτι αυτό; Πού οφείλεται το λεπτό ενδομήτριο (14η μερα 6mm), αντιμετωπίζεται με θεραπεία σε φυσικό κύκλο ή μόνο με εξωσωματική; Υπάρχει περίπτωση να είναι χωρίς συμπτώματα η ενδομητρίωση; Ευχαριστώ πολύ!
Απάντηση:
Αγαπητή κυρία, μου λέτε ότι έχετε δύο αποτυχημένες εξωσωματικές. Δεν μου γράφετε όμως πόσα ωάρια πήρατε, πόσα γονιμοποιήθηκαν το οποίο είναι κομβικό σημείο για να κρίνει κανείς την προσπάθεια που έγινε. Επιμένετε στο ενδομήτριο. Νομίζω ότι έχετε λάθος εκεί. Το ενδομήτριο μπορεί να είναι λεπτό κατά το δικό σας κύκλο. Αυτό υπονοεί ότι πιθανόν δεν ετοιμάζεται καλά το ωάριο, άρα τα ωάριά σας μπορεί να έχουν κάποιο θεματάκι. Όταν όμως κάνετε πρόκληση ωορρηξίας και το ενδομήτριο φτάνει τα 12mm, είναι τέλειο. Άρα δεν μπορούμε να πούμε ότι το ενδομήτριο δεν δουλεύει καλά, αλλά δεν δουλεύουν οι ορμόνες καλά ώστε να μπορέσουν να το θρέψουν, γιατί το ενδομήτριο θρέφεται από τα οιστρογόνα. Αν λοιπόν το ωάριο παράγει οιστρογόνα, μεγαλώνει φυσιολογικά, φτάσει την οιστραδιόλη 400 με 500pg/ml τότε θα φτιάξετε ένα πολύ καλό ενδομήτριο όπως το κάνατε στην εξωσωματική. Άρα το ενδομήτριο ξεχάστε το, δεν είναι το πρόβλημά σας το ουσιώδες. Είναι το δευτερεύον θέμα. Το πρωτεύον θέμα είναι η ωορρηξία που κάνετε μόνη σας πιθανόν κάθε κύκλο και η οποία δεν είναι καλή.
Με ρωτάτε για τη λαπαροσκόπηση. Η λαπαροσκόπηση είναι διαγνωστική προσέγγιση απαραίτητη για την διερεύνηση ενός υπογόνιμου ζευγαριού. Τα τελευταία χρόνια λόγω της υψηλής επιτυχίας της εξωσωματικής γονιμοποίησης τείνει να έλθει σε δεύτερη μοίρα καθότι πετυχαίνουμε εγκυμοσύνη εύκολα στην πρώτη ή δεύτερη προσπάθεια εξωσωματικής και έτσι παρακάμπτουμε μία εξέταση η οποία απαιτεί νοσοκομείο, γενική νάρκωση και έχει το κόστος της. Εγώ δεν θα την έκρινα όλως απαραίτητη, αν θέλετε να την αποφύγετε αλλά θα πρέπει να κατανοήσει κανείς το πρόβλημά σας κατά πόσο είναι πρόβλημα ωαρίων. Αν δηλαδή ο γιατρός σας κρίνει ότι τα ωάρια είναι φτωχά σε ποιότητα και φταίνε, τότε δεν έχει ιδιαίτερο νόημα η λαπαροσκόπηση. Αν κρίνει ότι έχετε άριστα ωάρια και γονιμοποιούνται καλά τότε σημαίνει ότι μπορεί να φταίει κάποια ενδομητρίωση που υπάρχει μέσα στην ελάσσονα πύελο, μες την κοιλία δηλαδή και ο μόνος τρόπος για να διαγνωστεί η ενδομητρίωση αυτή, η ελάχιστη όπως λέμε, είναι μέσω της λαπαροσκόπησης, γιατί δεν φαίνεται με άλλο τρόπο, ούτε από τις εξετάσεις, ούτε από υπερήχους, ούτε με κάποιο άλλο τρόπο.
Τώρα όσον αφορά την ενδομητρίωση για την εξωσωματική φαίνεται ότι η ενδομητρίωση επηρεάζει τα ποσοστά εξωσωματικής γονιμοποίησης αλλά πολύ λίγο. Γι αυτό και η προηγούμενη νύξη μου ότι η εξωσωματική έχει παρακάμψει πολύ την λαπαροσκόπηση λόγω των υψηλών ποσοστών επιτυχίας. Αν θέλει όμως κανείς να ακολουθήσει τη λεπτομερή διερεύνηση του ζευγαριού η λαπαροσκόπηση είναι μέσα στη φαρέτρα μας.
* Ο Δρ. Θεοδόσης Αρκουλής είναι Μαιευτήρας-Γυναικολόγος, Ειδικός στην Εξωσωματική Γονιμοποίηση, Επικεφαλής του Κέντρου Εξωσωματικής Γονιμοποίησης Πειραιά «Μίτωση».