Κατά την διάρκεια των προσπαθειών για απόκτηση παιδιού, είτε με φυσικά είτε με τεχνητά μέσα, είναι πιθανό το ζευγάρι να κυριευθεί από άγχος, αγωνία και να κάνει δυσάρεστες ή/και λανθασμένες σκέψεις σχετικά με το τι έφταιξε και γιατί τους συνέβη.
Είναι ακριβώς εκείνη η στιγμή που το ζευγάρι θα πρέπει να αναζητήσει ψυχολογική στήριξη, τόσο ερχόμενο σε επαφή με ειδικούς όσο και με άλλα ζευγάρια που πιθανώς έχουν αντιμετωπίσει το ίδιο πρόβλημα. Παράλληλα, οι φίλοι θα πρέπει, εφόσον γνωρίζουν την κατάσταση, να αποφεύγουν να συζητούν θέματα σχετικά με τα παιδιά και τη γονιμότητα, που μπορούν να επηρεάσουν αρνητικά το ζευγάρι.
Πώς νιώθει το ζευγάρι
Η συμβουλευτική Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια, κ. Ειρήνη Τζελέπη, εξηγεί ότι «το ζευγάρι που αντιμετωπίζει αυτές τις δυσκολίες βιώνει ένα αίσθημα απώλειας σε πολλά επίπεδα». Αυτό συμβαίνει γιατί όσοι θέλουν να αποκτήσουν παιδιά, έχουν φανταστεί κάποια στιγμή την ζωή τους ως γονείς ή έχουν φανταστεί το πώς θα ήταν το δικό τους παιδί, οπότε με το να καθυστερεί ή να αποκλείεται αυτό το ενδεχόμενο, το αίσθημα απώλειας αυτού του ονείρου είναι αναπόφευκτο. Παράλληλα, κατά τη διάρκεια της προσπάθειας απόκτησης παιδιού, το ζευγάρι βιώνει έντονο αίσθημα θλίψης, καθώς ανησυχεί ότι μπορεί τελικά να μην τα καταφέρει και να χάσει το δικαίωμα απόκτησης παιδιού.
Παράλληλα, όπως λέει η κ. Τζελέπη, τα ζευγάρια με δυσκολίες υπογονιμότητας, μπορεί να βιώσουν την αίσθηση απώλειας ελέγχου σε κάτι που μέχρι εκείνη τη στιγμή της ζωής τους θεωρούσαν «δεδομένο» και εντελώς προσωπικό. Νιώθουν ότι το η απόκτηση παιδιού εξαρτάται πλέον από τους γιατρούς και από τις απαντήσεις των εξετάσεων, που αν είναι αρνητικές, γεννούν νέα, δυσεπίλυτα ερωτήματα.
Πώς επηρεάζεται η σχέση
Η σχέση του ζευγαριού σε μία τέτοια κατάσταση είναι πιθανό να περάσει κρίση, ενώ η σεξουαλική ζωή μπορεί να επηρεαστεί έντονα, ειδικά στην περίπτωση που πρέπει να προγραμματίζεται με αποκλειστικό σκοπό την αναπαραγωγή. Αλλά και η ατομική σεξουαλική ταυτότητα του άνδρα ή της γυναίκας μπορεί να πληγεί, καθώς νιώθουν ότι δεν «αξίζουν» σεξουαλική ικανοποίηση ή ότι φταίνε για την υπογονιμότητά τους και γι’ αυτό τιμωρούνται. Όλες αυτές οι σκέψεις οδηγούν σε περισσότερα αισθήματα ανασφάλειας. Μπορεί να νιώσουν ανεπάρκεια, ενοχές και στρες.
Πώς βοηθά η συμβουλευτική
Η συμβουλευτική σε ζευγάρια με δυσκολίες γονιμότητας, σκοπό έχει να φέρει στην επιφάνεια αυτά τα βαθύτερα «μηνύματα» που το κάθε άτομο αποδίδει στο πρόβλημα που αντιμετωπίζει, στις προσωπικές του εξηγήσεις oι οποίες μπορεί να κρύβουν βαθύτερα συναισθήματα και να διακυβεύουν ζητήματα σημαντικότερα ακόμα και από αυτό της απόκτησης ενός μωρού, όπως είναι η αυτοεκτίμηση ή η σεξουαλική ταυτότητα του ατόμου.
Επιπλέον, ο ψυχολόγος, σημειώνει η κ. Τζελέπη, θα βοηθήσει το ζευγάρι να αντιμετωπίσει την κοινωνική «κριτική», η οποία μπορεί να γίνει πολύ σκληρή απέναντι σε ζευγάρια που δε μπορούν να αποκτήσουν παιδί, σαν να πρόκειται για κάποια «ασθένεια».
Σε κάθε περίπτωση, πάντως, τονίζει η ειδικός, το ζευγάρι θα πρέπει να αναζητήσει συμβουλευτική υποστήριξη κατά τη διάρκεια της προσπάθειας, προκειμένου να διατηρήσει το πρόβλημα που αντιμετωπίζει στις σωστές του διαστάσεις, νοητικά και συναισθηματικά. Επίσης, δεν πρέπει να απομονωθεί, νιώθοντας ότι κανείς δε μπορεί να τους καταλάβει. Η μυστικοπάθεια δεν βοηθά και η πεποίθηση ότι κανείς δε μπορεί να καταλάβει ή να βοηθήσει είναι αβάσιμη.
Καλεί, μάλιστα, η κ. Τζελέπη να απαντήσουν στο ερώτημα «Πόση αξία έχω αλήθεια, ακόμη κι αν δεν κάνω παιδί στη ζωή μου;». Η θετική απάντηση στο ερώτημα αυτό, πέρα από ανακούφιση, θα δώσει στα άτομα δύναμη για περισσότερη προσπάθεια ή για αποδοχή της κατάστασης.