Αυτό στην πράξη σημαίνει ότι τα σημερινά παιδιά χάνουν μεγάλο μέρος του χρόνου που θα μπορούσαν να περνούν εκτός σπιτιού, περιορίζουν τις διαδικασίες ανάπτυξής τους, οι οποίες θα τους διαμορφώσουν ως ενήλικες, αλλά και αγνοούν πλήρως υπαίθρια παιχνίδια και δραστηριότητες που οι γονείς τους θυμούνται με συγκίνηση (π.χ. το να φτιάχνουν στεφάνια από λουλούδια, να παίζουν κουτσό κ.λ.π.). Αυτό, σύμφωνα με τους επιστήμονες, είναι ανησυχητικό, ειδικά τώρα που ο χειμώνας περιορίζει τις εξωτερικές δραστηριότητες ακόμα περισσότερο.
Για την ακρίβεια, αναφορικά με τον ρόλο της εποχής, 1 στους 7 γονείς παραδέχεται ότι δεν αισθάνεται αρκετά «σε φόρμα» για να παίξει με το παιδί εκτός σπιτιού τον χειμώνα, κάτι που αποδεικνύει ακριβώς γιατί το παιχνίδι έξω με το κρύο είναι ζωτικής σημασίας για τα παιδιά, αλλά και ότι πρέπει να βρεθούν τρόποι να παρακινηθούν μικροί και μεγάλοι για αυτό.
Γιατί όλο και λιγότερα παιδιά παίζουν έξω;
Τα σημερινά παιδιά μεγαλώνουν στην εποχή της τεχνολογίας –ακόμα και τα 2χρονα μπορούν να χρησιμοποιήσουν ένα iPad! Έρευνες, μάλιστα, δείχνουν ότι τα παιδιά σήμερα περνούν κατά μέσο όρο 5 ½ ώρες ημερησίως μπροστά σε μία οθόνη! Αν από το 24ωρο αφαιρέσετε τις ώρες του ύπνου και τις ώρες του σχολείου, τότε πρόκειται σχεδόν για ολόκληρο τον ελεύθερο χρόνο τους.
Ένας ακόμα λόγος που οι γονείς περιορίζουν τα παιδιά στο παιχνίδι εντός είναι, βέβαια, και η αύξηση των αυτοκινήτων στους δρόμους της πόλης που καθιστούν το παιχνίδι εκεί λιγότερο ασφαλές, όπως άλλωστε και η αύξηση της εγκληματικότητας, η οποία αναγκάζει τους γονείς να επιβλέπουν διαρκώς τα παιδιά όταν παίζουν έξω –και ποιος γονιός έχει σήμερα τον χρόνο να το κάνει αυτό;
Δομημένο και ελεύθερο παιχνίδι
Το παιχνίδι εκτός σπιτιού μπορεί να είναι είτε δομημένο, καθοδηγούμενο δηλαδή από ενήλικες σε μορφή π.χ. κάποιου σπορ, είτε ελεύθερο, όπως τα παιχνίδι που οι περισσότεροι παίζαμε παλιά, σε αυλές και αλάνες, π.χ. κρυφτό, μήλα, κυνηγητό. Οι μελέτες λένε ότι τα τελευταία χρόνια το πρώτο επικρατεί του δεύτερου, δηλαδή το δομημένο παιχνίδι, με εκπαιδευτικό κατά κανόνα χαρακτήρα, προτιμάται έναντι του ελεύθερου που διεγείρει τη φαντασία, και αυτό ανησυχεί τους παιδοψυχολόγους. Πιστεύουν, δηλαδή, οι ειδικοί ότι οι γονείς σήμερα αγωνιούν υπερβολικά να σχετίσουν ακόμα και τον ελεύθερο χρόνο του παιδιού με τη μάθηση, αντί να το αφήσουν απλά να απολαύσει την χαρά του καθαυτού παιχνιδιού.
Λένε, μάλιστα, οι παιδοψυχολόγοι ότι το ελεύθερο παιχνίδι είναι μακράν προτιμότερο για την ψυχική υγεία τους, καθώς τα παιδιά που παίζουν εκτός σπιτιού χωρίς την συνεχή επίβλεψη κάποιου ενήλικα είναι πολύ πιο δραστήρια και έχουν πιο πλούσια κοινωνική ζωή, από τα υπό διαρκή επιτήρηση παιδιά.
Γιατί, λοιπόν, το παιχνίδι εκτός κάνει καλό (και τον χειμώνα);
Οι αναπτυξιολόγοι τονίζουν ότι για την ομαλή τους ανάπτυξη τα παιδιά έχουν ανάγκη να σκαρφαλώνουν, να πηδούν, να τρέχουν και να αλληλεπιδρούν μεταξύ τους και δεν υπάρχει κανένα καλύτερο μέρος για να το κάνουν αυτό από το ύπαιθρο. Η περιορισμένη φυσική δραστηριότητα και η κακή διατροφή οδηγούν στην παιδική παχυσαρκία και ένα παχύσαρκο παιδί μπορεί να υποστεί ένα σύμπλεγμα μεταβολικών διαταραχών στον εγκέφαλό του, το λεγόμενο μεταβολικό σύνδρομο. Το μεταβολικό σύνδρομο έχει αρνητική επίδραση στην ικανότητα του παιδιού να φέρει σε πέρας πνευματικές εργασίες όπως π.χ. τα μαθηματικά και το διάβασμα.
Αντίθετα, με το παιχνίδι στο ύπαιθρο τα παιδιά αλληλεπιδρούν και αναπτύσσουν κοινωνικές δεξιότητες, εξερευνούν τη φύση, χρησιμοποιούν τη φαντασία τους, παίρνουν ρόλους στα παιχνίδια τους και γίνονται πιο δημιουργικά: Ένα κλαδί μπορεί να γίνει ξίφος, ένα φύλο μπορεί να γίνει πιάτο και το πάνω μέρος από ένα βελανίδι μπορεί να χρησιμεύσει ως φλιτζάνι καφέ! Άλλωστε, το παιχνίδι σε εξωτερικούς χώρους δίνει στα παιδιά τη δυνατότητα να διεγείρουν τα αισθητήριά τους ανακαλύπτοντας το νερό, το χώμα, τη λάσπη, αλλά και να εκτονώνουν το στρες τους με τον πιο φυσικό τρόπο.
Τελικά, με τον τρόπο αυτό μεγαλώνουν παιδιά έξυπνα, υγιή και ισορροπημένα, ικανά να αντιμετωπίσουν και να αλληλεπιδράσουν με τον πραγματικό κόσμο, όταν έρθει η ώρα. Το παιχνίδι εκτός σπιτιού, καταλήγουν οι ειδικοί, είναι τόσο ζωτικό για την ανάπτυξη του παιδιού όσο είναι το φαγητό ή ο ύπνος.
Όσο για τα «εμπόδια» που βάζει ο χειμώνας στο παιχνίδι στο ύπαιθρο; Πράγματι, αυτή την εποχή νυχτώνει νωρίτερα και έχει περισσότερο κρύο, κάτι που προβληματίζει τους γονείς αναφορικά με την ασφάλεια των παιδιών. Τα καλά νέα είναι ότι, τουλάχιστον από ιατρικής άποψης, έχει επιβεβαιωθεί ότι το να βρίσκονται έξω στο κρύο τα παιδιά, από μικρή ηλικία, ενισχύει το ανοσοποιητικό τους σύστημα, με αποτέλεσμα να μην αρρωσταίνουν τόσο συχνά αλλά και να μην εμφανίζουν πολλές αλλεργίες αργότερα στη ζωή τους.
Όσο για τα υπόλοιπα ζητήματα ασφαλείας; Οι αναπτυξιολόγοι απαντούν σε ένα προς ένα ως εξής:
Επικίνδυνα τα αυτοκίνητα στους δρόμους: Μάθετε στα παιδιά να κοιτάζουν καλά τον δρόμο πριν τον διασχίσουν και να παίζουν σε μεγάλα πεζοδρόμια ή περιορισμένα πάρκα και κήπους. Εξηγήστε τους με σαφήνεια γιατί δεν πρέπει να παίζουν πάνω στον δρόμο.
Κίνδυνοι από αγνώστους: Με όλα αυτά που ακούμε στις ειδήσεις κάθε μέρα είναι λογικό να φοβόμαστε τις εκτός σπιτιού συναναστροφές των παιδιών μας με αγνώστους. Ωστόσο, οι ειδικοί τονίζουν ότι το να παίζουν τα παιδιά στο πάρκο είναι περισσότερο ασφαλές από το να «παίζουν» στο διαδίκτυο και στο Facebook. Και πάλι, όμως, είναι σημαντικό να μάθουν στα παιδιά πώς να αντιδράσουν αν κάποιος άγνωστος τα προσεγγίσει, δηλαδή να μην απαντήσουν, να απομακρυνθούν εν ανάγκη τρέχοντας και φωνάζοντας ή ακόμα και να καλέσουν την αστυνομία αν το άτομα αυτό τους φανεί επικίνδυνο.
«Θα θεωρηθώ κακός γονιός αν αφήσω το παιδί μου να παίζει χωρίς επίβλεψη»: Και εδώ ισχύουν όσα αναφέρθηκαν παραπάνω, δηλαδή εφόσον διδάξετε στο παιδί όσα πρέπει να ξέρει για την ασφάλειά του εκτός σπιτιού, δεν υπάρχει λόγος να ανησυχείτε. Άλλωστε, καθώς τον προβληματισμό αυτόν θα τον έχουν σίγουρα και άλλοι γονείς στη γειτονιά σας, μπορείτε να κάνετε μία συνέλευση και να δείτε τι θα μπορούσατε να κάνετε όλοι μαζί για να δημιουργήσετε ασφαλέστερους υπαίθριους χώρους παιχνιδιού για τα παιδιά σας.
Μην το σκέφτεστε, λοιπόν, περισσότερο: Ντύστε καλά τα παιδιά για να μην κρυώνουν, συμφωνήστε σε μία συγκεκριμένη ώρα επιστροφής στο σπίτι (όταν δεν θα έχει νυχτώσει εντελώς) και αφήστε τα παιδιά ελεύθερα να απολαύσουν το παιχνίδι τους σε πάρκα, γήπεδα και αυλές και τον χειμώνα!
Πηγή: tigersheds.com