Στην θάλασσα
Τσούχτρες
Υπάρχουν πολλών ειδών τσούχτρες και δεν είναι όλες εξίσου επικίνδυνες. Ωστόσο, κάποιες από αυτές περιέχουν μία συγκεκριμένη τοξίνη στα πλοκάμια τους και όταν έρθουν σε επαφή με το δέρμα την απελευθερώνουν με αποτέλεσμα να δημιουργείται έντονος ερεθισμός και πόνος στην περιοχή. Είναι πιθανό, μάλιστα, τα συμπτώματα να εμφανιστούν και ώρες μετά το τσίμπημα.
Το πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνετε αν το παιδί δεχθεί τέτοιο τσίμπημα είναι να ρίξετε στην περιοχή οινόπνευμα ή βενζίνη, για να αδρανοποιήσετε την τοξίνη. Αν δεν έχετε κάποιο από αυτά διαθέσιμο, ρίξτε μπόλικο ξύδι.
Στη συνέχεια, ρίξτε στην περιοχή ταλκ ή λεπτή άμμο, ώστε να δημιουργηθεί πάνω στην πληγή μία πέτσα πάνω στην οποία θα «κολλήσουν» οι κύστες της τσούχτρας που προκαλούν τον πόνο. Μετά από λίγο θα ξεκολλήσετε την πέτσα με ένα αιχμηρό αντικείμενο ξύνοντάς την. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε ένα ξυραφάκι ή ακόμα και μία πιστωτική κάρτα.
Τέλος, ξεπλύνετε πάλι είτε με οινόπνευμα είτε με ξύδι, και απλώστε μία κρέμα με κορτιζόνη.
Την ίδια αντιμετώπιση μπορείτε να ακολουθήσετε αν το τσίμπημα είναι έντονο και προέρχεται από θαλάσσια ανεμώνη ή από κάποιο άλλο «φυτό» της θάλασσας.
Αχινοι
Από τα πιο συχνά καλοκαιρινά τσιμπήματα είναι αυτό των αχινών, το οποίο προκαλεί πόνο, ερεθισμό και πιθανώς ανάπτυξη κοκκιωμάτων (ερεθισμός που μοιάζει με κόκκους άμμου ή μικρά οζίδια). Τα καλά νέα είναι ότι στην Ελλάδα δεν υπάρχουν, τουλάχιστον, δηλητηριώδεις αχινοί.
Στα κακά νέα, η αφαίρεση των αγκαθιών τους δεν είναι εύκολη υπόθεση: Πάρτε ένα τσιμπιδάκι το οποίο θα έχετε αποστειρώσει (είτε με οινόπνευμα είτε καίγοντάς το λίγο στην άκρη) και προσπαθήστε να αφαιρέσετε με προσοχή, για να μη σπάσουν, όλα τα αγκάθια ή τουλάχιστον όσα προεξέχουν. Λίγο λάδι ή baby oil στην περιοχή πιθανώς βοηθήσει ώστε να μαλακώσει το δέρμα και να βγουν τα αγκάθια πιο εύκολα προς τα έξω.
Τα υπόλοιπα που δεν θα μπορέσετε να αφαιρέσετε είτε θα αποβληθούν είτε θα απορροφηθούν από τον οργανισμό. Στη συνέχεια, αφού καθαρίσετε την περιοχή, βάζετε συχνά και για αρκετές ώρες επιθέματα με ξίδι, το οποίο μπορεί να διαλύσει τα αγκάθια του αχινού.
Δράκαινες-σκορπίνες
Τα ψάρια αυτά είναι συνήθως «θαμμένα» στην άμμο και έτσι δεν είναι απίθανο να τα πατήσει κανείς. Στη ράχη τους έχουν αγκάθια με δηλητήριο, το οποίο μόλις περάσει στον οργανισμό προκαλεί έντονο πόνο αλλά και πρήξιμο στην περιοχή. Δεν αποκλείεται, μάλιστα, να προκαλέσει και αλλεργικό σοκ.
Αν συμβεί κάτι τέτοιο βυθίστε το μέλος σε όσο πιο ζεστό νερό αντέχει το παιδί, καθώς με τη θερμότητα το δηλητήριο αδρανοποιείται. Προσπαθήστε να χαράξετε το σημείο του τσιμπήματος με ένα όσο το δυνατόν πιο αποστειρωμένο μαχαίρι και να ρουφήξετε (και να φτύσετε) το δηλητήριο. Αν υπάρχει φαρμακείο κοντά, ρωτήστε ένα διαθέτει συσκευή που έχει σχεδιαστεί για αυτόν τον σκοπό. Προσπαθήστε, επίσης, να αφαιρέσετε τα αγκάθια.
Στη συνέχεια πλύνετε καλά την περιοχή με σαπούνι και απλώστε αλοιφή με αντιβιοτικό και κορτιζόνη. Ωστόσο, αν τα συμπτώματα δεν υποχωρήσουν επισκεφθείτε άμεσα ιατρικό κέντρο.
Στη στεριά
Σφήκες-μέλισσες
Το τσίμπημα από σφήκα ή μέλισσα μπορεί να προκαλέσει έντονο ερεθισμό, τσούξιμο και κνησμό, ενώ δεν είναι απίθανο να προκαλέσει και αλλεργικό σοκ. Αν συμβεί κάτι τέτοιο πρέπει να σπεύσετε στο κοντινότερο ιατρικό κέντρο.
Στις πρώτες βοήθειες τέτοιων τσιμπημάτων, θα πρέπει να απομακρύνετε από το δέρμα ολόκληρο το κεντρί γρήγορα, με τα νύχια ή με ένα τσιμπιδάκι, ζουλώντας την περιοχή του τσιμπήματος. Έπειτα, θα πρέπει να τοποθετήσετε στην περιοχή πάγο, κρύα κομπρέσα ή στικ αμμωνίας.
Τσιμπούρια
Τα τσιμπούρια έχουν την ιδιότητα να δαγκώνουν το δέρμα και να ρουφούν αίμα, ενώ μπορούν να μεταδώσουν και ασθένειες, όπως η νόσος του Lyme. Στην περίπτωση που πιάσετε επ'αυτοφώρο το έντομο αυτό να τσιμπά το παιδί, πριν επιδιώξετε να το αφαιρέσετε βάλτε πάνω το ένα βαμβάκι με μπόλικο οινόπνευμα, για μερικά λεπτά, το οποίο θα παραλύσει το έντομο.
Με αυτόν τον τρόπο θα χαλαρώσουν οι δαγκάνες του και έτσι, με ένα τσιμπιδάκι, θα το αφαιρέσετε πολύ προσεκτικά, για να μην κοπεί το κεφάλι του. Στη συνέχεια, απολυμάνετε την περιοχή και απλώστε μία αντιβιοτική κρέμα με κορτιζόνη.
Ενημερώστε τον/την παιδίατρο για το συγκεκριμένο τσίμπημα, καθώς μπορεί να συστήσει να ακολουθήσουν αιματολογικές εξετάσεις.
Κουνούπια
Καθώς δεν είναι πολλά αυτά που μπορεί να κάνει κανείς μετά το τσίμπημα του κουνουπιού –πλην της εφαρμογής κάποιου καταπραϋντικού τζελ, το παν εδώ είναι η προστασία. Έτσι, η χρήση εντομοαπωθητικών ουσιών, οι σήτες και οι κουνουπιέρες είναι απαραίτητες τους καλοκαιρινούς μήνες, είτε βρίσκεστε διακοπές είτε στο σπίτι.
(*) Εξυπακούεται ότι αν δεν υπάρξει βελτίωση με τις πρώτες αυτές βοήθειες θα χρειαστεί να επισκεφθείτε άμεσα το κοντινότερο ιατρικό κέντρο.
Πηγή: Webmd