Μελέτες αποκαλύπτουν, μάλιστα, ότι τα τελευταία χρόνια παρατηρείται ιδιαίτερη αύξηση της ατοπικής δερματίτιδας, ιδιαίτερα στα βρέφη, πιθανώς λόγω της αύξησης της ατμοσφαιρικής ρύπανσης. Πιο συγκεκριμένα, η χρόνια αυτή φλεγμονώδης διαταραχή του δέρματος προσβάλλει το 15-30% των παιδιών και το 2-10% των ενηλίκων.
Γιατί εμφανίζεται τόσο έντονα στα μωρά; Σύμφωνα με τον Δερματολόγο-Αφροδισιολόγο κ. Κωνσταντίνο Βέρρο, «υπάρχει μία φυσική πορεία στο νόσημα. Στη βρεφική ηλικία εμφανίζεται κυρίως στο πρόσωπο και στο τριχωτό. Συνήθως επιμένει μέχρι τα 2 χρόνια του παιδιού και μετά φεύγει. Επανεμφανίζεται πριν το παιδί πάει στο Δημοτικό, κυρίως στις κλειδώσεις και στα γόνατα αλλά με πιθανότητα φαγούρας σε όλο το σώμα, και όσο το άτομο μεγαλώνει τείνει να μειώνεται». Ωστόσο, καθώς πρόκειται για γονίδιο, η ξηροδερμία, που αποτελεί πρωταρχικό στάδιο της εν λόγω αλλεργίας, δεν φεύγει ποτέ οριστικά.
Πώς προκαλείται η ατοπική δερματίτιδα
Στα αλλεργικά νοσήματα υπάρχει πάντα γενετική προδιάθεση. Δηλαδή αν ο γονιός έχει αλλεργίες και το μωρό που γεννιέται κουβαλά στα γονίδιά του την προδιάθεση να εκδηλώσει αλλεργίες. Ακόμα περισσότερο αν και οι δύο γονείς έχουν κάποιο αλλεργικό νόσημα.
Αναφορικά με το έκζεμα, αυτό θα εκδηλωθεί όταν το μωρό με την γενετική προδιάθεση έρθει σε επαφή με συγκεκριμένα ερεθίσματα, όπως τροφές, λοιμώξεις, εισπνεόμενες ουσίες (αεροαλλεργιογόνα), ουσίες που έρχονται σε άμεση επαφή με το δέρμα (μάλλινα, συνθετικά, απορρυπαντικά) και άλλα.
Η εκδήλωση της ατοπικής δερματίτιδας
Η ατοπική δερματίτιδα εκδηλώνεται με επαναλαμβανόμενα επεισόδια φλεγμονής του δέρματος και έντονους κνησμούς, σε περιόδους έξαρσης. Μάλιστα, λόγω έντονου κνησμού μπορεί να προκληθούν και δευτεροπαθείς μολύνσεις στο δέρμα από βακτήρια ή μύκητες. Σε περιόδους ύφεσης το δέρμα μπορεί να δείχνει εντελώς φυσιολογικό.
Αν και το έκζεμα μπορεί να εκδηλωθεί σε οποιαδήποτε περιοχή του σώματος, ορισμένες περιοχές προσβάλλονται συχνότερα από άλλες. Στα παιδιά παρατηρείται κυρίως στο πρόσωπο, ενώ καθώς μεγαλώνουν επεκτείνεται σε χέρια και πόδια. Σε έφηβους και ενήλικες εμφανίζεται στα γόνατα, τους αγκώνες και τον λαιμό, τους καρπούς, τους αστραγάλους και τα χέρια.
Πώς αντιμετωπίζεται η ατοπική δερματίτιδα
«Η αντιμετώπιση της ατοπικής δερματίτιδας είναι πολύπλοκο θέμα», λέει ο κ. Βέρρος. «Θεμελιώδης στόχος, ωστόσο, είναι η καλή ενυδάτωση του δέρματος». Ο δερματολόγος επισημαίνει παρακάτω όλα αυτά που θα πρέπει να προσέχουν οι γονείς για να ανακουφίσουν τα μωρά τους από την εκδήλωση των συμπτωμάτων:
-Να αποφεύγεται το συχνό μπάνιο, ειδικά αν δεν υπάρχει κατάλληλο σαπούνι, ειδικό για ατοπικά δέρματα, το οποίο θα συστήσει δερματολόγος. Το νερό στο μπάνιο πρέπει να είναι χλιαρό, όχι ζεστό. Άλλωστε, τα άτομα με το συγκεκριμένο νόσημα δεν αντέχουν το πολύ ζεστό νερό.
-Μετά το μπάνιο η επιδερμίδα του μωρού θα πρέπει να ενυδατώνεται καλά, με ειδικό γαλάκτωμα, και χωρίς να έχει σκουπιστεί καλά το δέρμα, για να διατηρείται ακόμα περισσότερο η υγρασία.
-Οι γονείς θα πρέπει να εντοπίσουν τυχόν αλλεργιογόνες τροφές (αυτές συνήθως είναι τα αυγά, το γάλα, τα δημητριακά, τα ψάρια, οι σοκολάτες, οι φράουλες, οι ντομάτες, η σόγια και οι ξηροί καρποί). Ακόμα, οι τροφές θα πρέπει να σκουπίζονται καλά γύρω από το στόμα για να αποφεύγεται η παρατεταμένη επαφή του δέρματος με αυτές.
-Τα ρούχα του παιδιού θα πρέπει να είναι μόνο από 100% βαμβάκι.
-Κατά το πλύσιμο των ρούχων θα πρέπει να χρησιμοποιούνται αντιαλλεργικά απορρυπαντικά. Τα δε σεντόνια και οι πετσέτες θα πρέπει να πλένονται κάθε εβδομάδα στους 60 βαθμούς.
-Το μωρό δεν θα πρέπει να έρχεται σε επαφή με χημικές ουσίες, π.χ. αρώματα, makeup, διάφορα προϊόντα για τα μαλλιά, όπως λακ.
-Επίσης, δεν θα πρέπει σε καμία περίπτωση να έρχεται σε επαφή με άτομα που έχουν δερματικά προβλήματα, όπως έρπη, καθώς το μωρό μπορεί να πάθει σοβαρή δερματοπάθεια, επικίνδυνη ακόμα και για τη ζωή του.
-Προσοχή χρειάζεται στις πισίνες, καθώς το χλώριο μπορεί να ερεθίσει και να ξηράνει το δέρμα ακόμα περισσότερο.
-Ο γονιός θα πρέπει να περιφρουρεί τη φαγούρα του μωρού, για να μην επιδεινωθεί η κατάσταση. Να του κόβει, λοιπόν, καλά τα νύχια και, αν πρόκειται για μεγαλύτερο παιδί, να του επισημαίνει να μην ξύνεται.
-Στην ξηρότητα του δέρματος συμβάλουν και οι πολύ κακές ποιοτικά μορφές θέρμανσης, π.χ. κλιματισμός και τζάκι, που ρίχνουν την υγρασία στον χώρο. Είναι και αυτός ένας λόγος για επιδείνωση των συμπτωμάτων. Συνιστάται στους γονείς να προμηθευτούν ένα υγρόμετρο για να παρακολουθούν την υγρασία στον χώρο και να την διατηρούν στο 50%. Αν υπάρχει κλιματισμός ένας υγραντήρας θα βοηθήσει.
-Το παιδί με ατοπική δερματίτιδα δεν χρειάζεται να σκεπάζεται με πολλά κλινοσκεπάσματα.
-Καλό είναι να απομακρυνθούν από το δωμάτιό του τα χαλιά και οι μοκέτες, ή –αν αυτό δεν είναι εφικτό- να καθαρίζονται καθημερινά με ηλεκτρική σκούπα.
-Ο χώρος στον οποίον κινείται το παιδί θα πρέπει να αερίζεται συχνά, να μην έχει καπνούς από τσιγάρο, έντονες μυρωδιές από λουλούδια, ενώ προσοχή χρειάζεται και στα οικιακά ζώα, ειδικά αν έχουν έντονο τρίχωμα.
-Τέλος, το άγχος είναι ένας ακόμα παράγοντας που επιβαρύνει την ατοπική δερματίτιδα.
