Υπάρχουν, όμως, κάποια ακόμα προβλήματα υγείας τα οποία ούτε φαντάζεστε ότι μπορεί να δυσκολέψουν την απόκτηση παιδιού, καθώς δεν συνδέονται άμεσα με τα γυναικεία γεννητικά όργανα.
Ζητήσαμε από τον μαιευτήρα-χειρουργό γυναικολόγο κ. Παναγιώτη Χριστόπουλο να μας πει ποια μπορεί να είναι αυτά τα νοσήματα, για να τα αντιμετωπίσετε πριν να είναι αργά.
Διαβήτης τύπου 1
«Ο διαβήτης μπορεί να προκαλέσει διαταραχές στις ορμόνες, με αποτέλεσμα να μειωθούν οι πιθανότητες σύλληψης μιας γυναίκας», λέει ο κ. Χριστόπουλος. Σε πρόσφατη έρευνα που πραγματοποιήθηκε από το Α' Τμήμα Ιατρικής, του Νοσοκομείου Lippe-Detmold, στο Detmold της Γερμανίας, βρέθηκε ότι τα ζευγάρια στα οποία ο ένας σύντροφος έχει διαβήτη τύπου 1 γεννούν λιγότερα παιδιά. Φαίνεται, λοιπόν, πως τα άτομα με διαβήτη τύπου 1 παρουσιάζουν μειωμένη γονιμότητα.
Έτσι, οι επιστήμονες συνιστούν στις διαβητικές γυναίκες που ονειρεύονται να αποκτήσουν ένα υγιές μωρό, να ελέγξουν και να ρυθμίσουν το σάκχαρό τους μερικούς μήνες πριν την προγραμματισμένη εγκυμοσύνης.
Συμβουλεύουν, ωστόσο, γυναίκες με επίπεδα γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης ανώτερα του 10% να μην μπαίνουν στη διαδικασία απόκτησης παιδιού, τουλάχιστον μέχρι να τα μειώσουν.
Αυξημένη προλακτίνη
Η προλακτίνη είναι μία χημική ουσία που υπό φυσιολογικές συνθήκες αυξάνεται σε θηλάζουσες, προκαλώντας έκκριση γάλακτος από τον μαστό. Η παθολογική αύξηση των επιπέδων προλακτίνης είναι γενικά σπάνια. Όταν, όμως, συμβαίνει η γυναίκα υποφέρει από διαταραχές του κύκλου, εκροή γάλακτος από τον μαστό και υπογονιμότητα. Η αυξημένη προλακτίνη, μάλιστα, προκαλεί υπογονιμότητα και στους άνδρες, καθώς και στυτική δυσλειτουργία.
Στα υγιή άτομα η προλακτίνη μπορεί να αυξηθεί ακόμα λόγω κάποιας χειρουργικής επέμβασης, στρες ή χρήση τοξικών ουσιών και φαρμάκων. Ωστόσο, η προλακτίνη μπορεί να αυξηθεί και λόγω κάποιων νοσημάτων, π.χ. ορμονικών διαταραχών, κίρρωση του ήπατος ή όγκων που εκκρίνουν προλακτίνη. Σε επιλεγμένες περιπτώσεις τέτοιοι όγκοι μπορούν να αφαιρεθούν, ενώ κατά τα άλλα μπορεί να υπάρξει και αποτελεσματική φαρμακευτική θεραπεία για την υπερπρολακτιναιμία.
Θυρεοειδής
Η θυρεοειδοπάθεια προκαλεί διαταραχές στον κύκλο της γυναίκας. Για την ακρίβεια, ο κλινικός υποθυρεοειδισμός συνδέεται ευθέως με υπογονιμότητα στις γυναίκες.
Έτσι, η γυναίκα που μετά από τις σχετικά εξετάσεις ανακαλύψει ότι αντιμετωπίζει προβλήματα με τον θυρεοειδή της, εκτός από φαρμακευτική αγωγή (θυροξίνη) την οποία θα πρέπει να λάβει για να επαναφέρει σε φυσιολογικές τιμές τον αδένα, θα πρέπει να ελέγχει και την ωοθυλακιορρηξία της, ώστε να γνωρίζει πότε έχει ωορρηξία για να έχει επαφές για σύλληψη.
Αιματολογικά προβλήματα (π.χ. πηκτικότητα στο αίμα)
Αιματολογικά προβλήματα όπως ο Συστηματικός Ερυθηματώδης Λύκος ή προβλήματα πηκτικότητας στο αίμα μπορούν επίσης να επιβαρύνουν την γονιμότητα της γυναίκας. Συγκεκριμένα, ως προς τον ΣΕΛ, ο οποίος προσβάλλει κυρίως τις γυναίκες της αναπαραγωγικής ηλικίας, τα τελευταία χρόνια έχει βρεθεί πως γυναίκες που κάνουν συνετή χρήση των ανοσοκατασταλτικών φαρμάκων και τακτικούς ελέγχους της νόσου τους μπορούν να έχουν ελπίδες απόκτησης παιδιού.
Αναφορικά με γυναίκες που υποφέρουν από «υπερπηκτικότητα» ή «θρομβοφιλία» στο αίμα ή από αιμορραγικές διαθέσεις, είναι πιθανό αφού μείνουν έγκυες να χάσουν το μωρό τους. Ο γυναικολόγος είναι αυτός που θα αποφασίσει αν κάποια θεραπεία μπορεί να βοηθήσει τις γυναίκες αυτές να έχουν μία καλή εγκυμοσύνη και να αποκτήσουν ένα υγιές μωρό.
Συγγενείς ανωμαλίες της μήτρας (π.χ. ανατομία)
Οι ανωμαλίες στην κατασκευή και την ανατομία της μήτρας μπορεί να έχουν να κάνουν με το περίγραμμα της εξωτερικής της επιφάνειας αλλά και με την εσωτερική της κοιλότητα, ενώ μπορούν να παίξουν τον δικό τους ρόλο στην γονιμότητα της γυναίκας ή να ευθύνονται για αποβολές.
Αν η γυναίκα έχει ένα τέτοιο πρόβλημα θα το ανακαλύψει μετά την πρώτη της επίσκεψη σε γυναικολόγο, ο οποίος θα την ενημερώσει για την όποια θεραπεία είναι εφικτή και κατάλληλη για την περίπτωσή της.
Υπερβολικά χαμηλό ή υπερβολικά υψηλό βάρος
Η οποιαδήποτε απόκλιση από το ιδανικό βάρος μπορεί να προκαλέσει ελάττωση της γονιμότητας. Τόσο οι υπέρβαρες όσο και οι λιποβαρείς γυναίκες μπορεί να μην έχουν κανονική περίοδο ή ακόμα και να πάσχουν από ανωορρηξία. Οι δε γυναίκες που πάσχουν από πολυκυστικές ωοθήκες είναι συνήθως υπέρβαρες.
Με την ρύθμιση της διατροφής και την συστηματική αλλά όχι εξαντλητική άσκηση η γυναίκα μπορεί να επανέλθει σε φυσιολογικό βάρος και να έχει καλύτερες πιθανότητες σύλληψης.
Ορμονικοί διαταράκτες
Η γυναίκα που έχει έρθει σε χρόνια επαφή με χημικές ουσίες που ονομάζονται ορμονικοί διαταράκτες (hormonal disruptors) μπορεί να αντιμετωπίσει προβλήματα με την γονιμότητά της. Οι ουσίες αυτές βρίσκονται σε καλλυντικά, σε τροφές, σε φάρμακα, σε καθαριστικά σπιτιού, σε συσκευασίες (π.χ. στα πλαστικά που περιέχουν δισφαινόλη Α) αλλά και στο νερό και στον αέρα.
Ο μηχανισμός τους ποικίλει, πάντως είναι πιθανό να αντιδρούν με τα μόρια των ορμονών και να τα καταλαμβάνουν, ακόμα και να τα εξουδετερώνουν ή να αναστέλλουν την λειτουργία τους.
Το καλύτερο, λοιπόν, που έχει να κάνει η γυναίκα είναι να αποφεύγει τέτοιες βλαβερές ουσίες, επιλέγοντας όσο το δυνατόν πιο φυσικά και BPA-Free προϊόντα.
Υπέρταση
Οι γυναίκες που έχουν διαγνωστεί με υπέρταση και αποφασίζουν να μείνουν έγκυες μπορεί να μην αντιμετωπίσουν πρόβλημα γονιμότητας αλλά κινδύνους κατά την κύηση τόσο για την δική τους υγεία όσο και για την υγεία του εμβρύου, με αποτέλεσμα να πρέπει να παρακολουθούνται στενά καθ'όλη την διάρκεια της εγκυμοσύνης.
Τα καλά νέα είναι πως με μετατροπές στην καθημερινότητάς της (π.χ. χάσιμο περιττών κιλών, διατήρηση υγιούς σωματικούς βάρους, συχνή αεροβική) η γυναίκα μπορεί να μετριάσει την υπέρτασή της. Αν ο γιατρός της το κρίνει απαραίτητο, ίσως πρέπει να της χορηγηθούν και κατάλληλα φάρμακα.