Lego Mindstorms: Ρομποτική για παιδιά στο σπίτι και στο σχολείο

Lego Mindstorms: Ρομποτική για παιδιά στο σπίτι και στο σχολείο

Για τα δικά μας παιδικά χρόνια τα Lego πρωτοπόρησαν ως άκρως αξιόλογα παιχνίδια που προήγαγαν τις μηχανοκινητικές μας δεξιότητες και την φαντασία μας στις κατασκευές. Μεγαλώνοντας στη ζωή μας μπήκαν τα παιχνίδια-ρομπότ, στα οποία βάζαμε μία μπαταρία και αυτά περπατούσαν και αναβόσβηναν φωτάκια, αφήνοντας τα περισσότερα αγόρια με το στόμα ανοιχτό (και τα περισσότερα κορίτσια αδιάφορα).

Για τα παιδιά μας τα Lego συνεχίζουν να αποτελούν ασφαλή λύση όταν επιλέγουμε τα πρώτα τους παιχνίδια, ήδη από την ηλικία των 18 μηνών. Η αλήθεια είναι, όμως, πως δεν τους κεντρίζουν πια τόσο το ενδιαφέρον, ενώ δύσκολα ένα παιδί Δημοτικού θα αφιερώσει χρόνο παιχνιδιού για να στοιβάζει τουβλάκια. Για να φτιάξει ένα ρομπότ, όμως;

Τα Lego έπρεπε κάπως να εξελιχθούν για να συμβαδίζουν με τις ανάγκες και τα ενδιαφέροντα των σημερινών παιδιών, ιδιαίτερα των παιδιών σχολικής ηλικίας που τα γοητεύει η τεχνολογία, περισσότερο από οποιονδήποτε άλλον τομέα. Έτσι δημιουργήθηκαν τα Lego Mindstorms. Ο λόγος για τη γραμμή παραγωγής της Lego που συνδυάζει προγραμματιζόμενα τούβλα Lego με ηλεκτρικές μηχανές, αισθητήρες και τεχνικά κομμάτια Lego (εργαλεία, άξονες, ακτίνες, και υδραυλικά μέρη), κατάλληλα για να χτίσει ο χρήστης ρομπότ και άλλα αυτοματοποιημένα ή αλληλεπιδραστικά συστήματα.

Τα «παιχνίδια» αυτά κυκλοφόρησαν πρώτη φορά στο εμπόριο το 1998 με την επωνυμία Robotics Invention System και στην συσκευασία περιέχονταν δύο μηχανές, δύο αισθητήρες αφής, και έναν αισθητήρα φωτός. Το 2006 η έκδοση αναβαθμίστηκε σε Lego Mindstorms NXT με τρεις μηχανές με σερβοκινητήρα και τέσσερις αισθητήρες για την αφή, το φως, τον ήχο, και την απόσταση. Τα Lego Mindstorms μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να κατασκευαστεί ένα μοντέλο ενσωματωμένου συστήματος με ηλεκτρομηχανικά μέρη ελεγχόμενα από υπολογιστή. Με τα Mindstorms, βέβαια, μπορούν να διαμορφωθούν και άλλα ενσωματωμένα συστήματα, όπως ελεγκτές ανελκυστήρων έως βιομηχανικά ρομπότ, ανάλογα με το πόσο πλούσιο θα είναι το Mindstorm kit που θα αγοράσει κανείς.

Lego Mindstorms for Schools: Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή

Τα εκπαιδευτικά ρομπότ της Lego έχουν χρησιμοποιηθεί συστηματικά για την εισαγωγή αρχάριων μαθητών στην εκμάθηση του προγραμματισμού, σε μαθήματα πληροφορικής. Η φιλοσοφία σχεδίασης του εκπαιδευτικού υλικού της Lego, άλλωστε, στηρίζεται στην άποψη ότι το παιδί πρέπει από μόνο του να οικοδομεί τη γνώση, πόσο μάλλον όταν αυτή στηρίζεται από το σχολικό πλαίσιο.

Έτσι, με τα εύκολα προγραμματιζόμενα ρομπότ της Lego το παιδί μπορεί να χτίσει φυσικά μοντέλα. Τα ρομπότ με την χρήση κατάλληλων περιβαλλόντων ανάπτυξης προγραμμάτων μπορούν να προγραμματιστούν ώστε να εκτελούν μία σειρά ενεργειών και να αντιδρούν σε ερεθίσματα που δέχονται οι αισθητήρες τους. Σύμφωνα με τους επιστήμονες, η χρήση των ρομπότ για την εισαγωγή σε θέματα προγραμματισμού μπορεί να είναι θετική για την ανάπτυξη του παιδιού, αφού μπορεί να βοηθήσει στην κατανόηση μιας ακριβούς και λογικής γλώσσας εντολών, αλλά και στην ικανότητα επίλυσης προβλημάτων του παιδιού. Ταυτόχρονα, αποτελεί μία ευχάριστη και ενδιαφέρουσα ενασχόληση, ενώ εξοικειώνει και τα παιδιά με την πληροφορική και τον προγραμματισμό.

Το πακέτο Lego Mindstorms RCX for Schools, με το λογισμικό Robolab ως προγραμματιστικό περιβάλλον, αποτελεί ένα ευέλικτο μέσο δημιουργικής μάθησης που δίνει την ευκαιρία στα παιδιά να σχεδιάσουν και να κατασκευάσουν σε μικρό χρονικό διάστημα φυσικά μοντέλα ρομπότ. Αυτό περιλαμβάνει ένα σύνολο από δομικά στοιχεία (τουβλάκια, γρανάζια, τροχούς κ.α.), αλλά και αισθητήρες και κινητήρες, τα οποία προσαρμόζονται πάνω ένα μεγαλύτερων διαστάσεων τουβλάκι LEGO, στο οποίο είναι ενσωματωμένος ο επεξεργαστής RCX. Το περιβάλλον Robolab είναι σχεδιασμένο για παιδιά, απαιτεί μόνο βασικές γνώσεις χρήσης Η/Υ και δεν προϋποθέτει γνώσεις αρχών προγραμματισμού.

Lego MindstormsΠού μπορείτε να απευθυνθείτε

Τα Lego Mindstorms αποτελούν ένα εξαιρετικό εργαλείο για να βάλετε τα παιδιά στον εντυπωσιακό κόσμο των ρομπότ και του προγραμματισμού. Ένα πρώτο βήμα για να το κάνετε αυτό είναι αγοράζοντάς τους κάποια βασικά παιχνίδια ρομποτικής Lego, όπως ο Ιχνηλάτης (τιμή: 31,90 ευρώ – δείτε εδώ) ή το PicoBotz, μία κατασκευή ρομπότ, με λογισμικό, που μπορεί να προγραμματιστεί να αποφεύγει τα εμπόδια, να ακολουθεί μία γραμμή και να αντιδρά στον ήχο (τιμή: 58 ευρώ – δείτε εδώ).

Για παιδιά που έχουν ήδη εξοικειωθεί με την ρομποτική υπάρχει πάντα το βασικό πακέτο εκπαιδευτικής ρομποτικής LEGO MINDSTORMS NXT (φωτο), το οποίο χρησιμοποιείται και σε σχολεία, και το οποίο απαιτεί ομάδα 2-6 μαθητών να ασχοληθούν με αυτό και να δημιουργήσουν συστήματα αυτοματισμού (τιμή: 310 ευρώ – δείτε εδώ).

Τέλος, αξίζει να αναφέρουμε ότι πέρα από τα δημόσια και τα ιδιωτικά σχολεία της Ελλάδας που έχουν εισάγει τα Lego Mindstorms ως εκπαιδευτικό υλικό στο μάθημα της πληροφορικής, μαθήματα ρομποτικής που περιλαμβάνουν το συγκεκριμένο πρόγραμμα γίνονται σε σχολές πληροφορικής, όπως η Technokids. «Χρησιμοποιούμε τα Mindstorms στο μάθημα της ρομποτικής, με σκοπό να μπουν τα παιδιά στην έννοια του προγραμματισμού με πιο διασκεδαστικό και δημιουργικό τρόπο», μας λέει ο υπεύθυνος των Technokids Κηφισιάς κ. Βασίλης Ζώης.

Όπως εξηγεί ο κ. Ζωής, με το ρομποτάκι που τα παιδιά φτιάχνουν αρχίζουν να αντιλαμβάνονται τους αλγόριθμους. Μαθαίνουν να βάζουν εντολές με την σειρά με σκοπό αυτές να γίνουν πράξη. Δηλαδή, φτιάχνουν ένα αυτοκίνητο-ρομποτάκι. Στην συνέχεια αποφασίζουν όλα μαζί τι θέλουν να κάνει αυτό, π.χ. να οδηγεί, μετά από δέκα δευτερόλεπτα να στρίβει, μετά για άλλα δέκα δευτερόλεπτα να προχωρά, στην συνέχεια να επιστρέφει κ.ο.κ. Έπειτα, τα παιδιά μαθαίνουν να περνούν με την γλώσσα Logo αυτές τις εντολές στον υπολογιστή, να τις βάζουν με την σειρά και με Bluetooth να τις στέλνουν στο ρομποτάκι. «Το μάθημα αυτό προσφέρει βιωματική μάθηση στον προγραμματισμό, τα παιδιά μαθαίνουν με τον πιο δημιουργικό τρόπο πως οι υπολογιστές υπάρχουν για να ακολουθούν εντολές και να μας βοηθούν να δημιουργούμε με τα εργαλεία των καιρών μας», συμπληρώνει ο κ. Ζωής.

Σύμφωνα με τον ίδιο, το μάθημα ρομποτικής με τα Mindstorms στα φροντιστήρια Technokids απευθύνεται σε παιδιά από την Τρίτη τάξη του Δημοτικού. «Οι μαθητές είναι στην πλειοψηφία τους αγόρια, κυρίως γιατί ό,τι έχει να κάνει με την κατασκευή ενθουσιάζει κυρίως τα αγόρια», λέει ο κ. Ζωής. Ωστόσο, η ρομποτική αποτελεί ένα μόνο σκέλος μιας ολόκληρης ενότητας μαθημάτων που γίνονται εκεί (περιλαμβάνων μαθημάτων πολυμέσων, εφαρμογών και δικτύων).

Τα μαθήματα στα Technokids πραγματοποιούνται για δύο ώρες κάθε εβδομάδα και το ετήσιος κόστος κυμαίνεται από 420 έως 520 ευρώ, ανάλογα με την τάξη του παιδιού.

v