Ιστορία
Η λέξη κάλαντα προέρχεται από την λέξη «Καλένδες» ή «Καλάνδες», που τον 5ο αιώνα περιέγραφε τις πρώτες ημέρες των ρωμαϊκών μηνών και η οποία με τη σειρά της, προέρχεται από το ελληνικό ρήμα «καλώ». Από την ίδια λέξη προέρχεται και η σημερινή λέξη calendar (ημερολόγιο) ή εξελληνισμένα καλεντάρι.
Στα αρχαία Ελληνικά χρόνια υπήρχε το έθιμο της ειρεσιώνης, κατά το οποίο τα παιδιά γυρνούσαν από σπίτι σε σπίτι για να ευχηθούν τραγουδώντας και κρατώντας την ειρεσιώνη, ένα κλαδί ελιάς ή δάφνης, στολισμένο με καρπούς και κομμάτια άσπρου μαλλιού.
Στα αρχαία Ελληνικά χρόνια υπήρχε το έθιμο της ειρεσιώνης με τους "παίδας τους αμφιθαλείς" (παιδιά που και οι δυο γονείς τους βρίσκονταν στη ζωή) να γυρίζουν από σπίτι σε σπίτι και να εύχονται στους οικοδεσπότες τραγουδώντας ευχές και παινέματα.
Οι στίχοι, μάλιστα, των τραγουδιών της εποχής παραπέμπουν στα σημερινά κάλαντα, όπως τα γνωρίζουμε:
"Δώμα προσετραπόμεσθ' ανδρός μέγα δυναμένοιο, ός μέγα μεν δύναται, μεγα δε βρέμει ,όλβιος αιεί... αυταί ανκλίνεσθαι θύραι...πλούτος γαρ έσεισι πολλός,συν πλούτω δε και ευφροσύνη τεθαλυία, ειρήνη τ' αγαθή" (ΟΜΗΡΟΥ ΒΙΟΙ ,εκδ. OXFORD,V5)
Το έθιμο υιοθετήθηκε από το Βυζάντιο, όπου παιδιά κρατούσαν ραβδιά, ή φανάρια, ή ομοιώματα πλοιαρίων ή και κτιρίων, στολισμένα και τραγουδούσαν με ένα τρίγωνο ή ένα τύμπανο.