Τα καλά νέα είναι ότι κάποια στιγμή τα μωρά βρίσκουν τους βιορυθμούς τους, μαθαίνουν να ξεχωρίζουν την ημέρα από τη νύχτα και να κοιμούνται πολύ περισσότερες ώρες το βράδυ, επιτρέποντας στους γονείς να κοιμούνται ταυτόχρονα και εκείνοι. Τα κακά νέα είναι ότι κάποια μωρά είναι πολύ πιο δύσκολα στον ύπνο από άλλα και χρειάζονται… εκπαίδευση.
Ποια θα είναι αυτή η εκπαίδευση (και αν τελικά θα γίνει) είναι στο χέρι των γονιών να αποφασίσουν. Δείτε πάντως κάποιες γενικές και χρήσιμες συμβουλές που δίνουν οι ειδικοί για να σας βοηθήσουν να κοιμάστε όλοι, μικροί και μεγάλοι, καλύτερα.
Πότε πρέπει να κοιμάται μέσα στη μέρα;
Το να βάλει μία νέα μαμά το μωρό της για ύπνο κατά την διάρκεια της ημέρας δεν είναι πάντα εύκολη υπόθεση, όμως ο καλύτερος τρόπος για να καταφέρει κάποια στιγμή να το πετύχει είναι με αυστηρό πρόγραμμα. Το μωρό σταδιακά, μετά από μερικές εβδομάδες, θα δημιουργήσει το δικό του πρόγραμμα ύπνο, οπότε το ερώτημα «πότε πρέπει να κοιμάται το μωρό μέσα στη μέρα» θα απαντηθεί μόνο του.
Γύρω στους τέσσερις μήνες το μωρό πιθανώς να έχει ανάγκη να πάρει έναν μικρό υπνάκο περίπου δύο ώρες αφού θα έχει ξυπνήσει για πρωί. Αυτός ο πρωινός ύπνος θα διαρκέσει περίπου μία με δύο ώρες, ενώ άλλος ένας δίωρος ύπνος πιθανότατα θα ακολουθήσει το μεσημέρι. Αν, μάλιστα, είστε πολύ τυχεροί μπορεί να κοιμηθεί ξανά για λίγο αργά το απόγευμα. Είναι, βέβαια, εξίσου πιθανό το δικό σας μωρό να μην ακολουθήσει καθόλου αυτό το πρόγραμμα –το κάθε μωρό είναι διαφορετικό και βρίσκει τους δικούς του βιορυθμούς.
Αν έχετε μεγαλύτερα παιδιά και δε μπορείτε να τα κρατήσετε ήσυχα κατά την διάρκεια του ύπνου του μωρού μέσα στη μέρα αναζητήστε και αγοράστε κάποιο μηχάνημα «λευκού ήχου» που μπορεί να καταπνίξει κάθε εξωτερικό ήχο (όπως αυτή εδώ). Σε κάθε περίπτωση, πάντως, για να βοηθήσετε το μωρό να κοιμάται μέσα στη μέρα φροντίστε να συνδυάσετε τους ύπνους του με συγκεκριμένες δραστηριότητες, π.χ. φαγητό και ύπνος ή μπάνιο και ύπνος.
Πόσο ύπνο χρειάζεται το μωρό;
Κάθε μωρό είναι διαφορετικό, όμως όλα τα μωρά έχουν ανάγκη από πολλές ώρες ύπνου. Δείτε κάποιους γενικούς κανόνες για τον πρώτο του χρόνο:
0 έως 3 μηνών: Είναι σημαντικό να βάλετε το μωρό σε ένα βολικό για όλους πρόγραμμα ύπνου αυτούς τους πρώτους μήνες. Τον πρώτο μήνα το μωρό μπορεί να κοιμάται έως και 20 ώρες την ημέρα, να ξυπνά δηλαδή μόνο για λίγο, για να φάει. Τους επόμενους δύο μήνες το μωρό θα χρειάζεται περίπου 15,5 ώρες ύπνου, δηλαδή περίπου 8,5 ώρες το βράδυ και άλλες 7 ώρες ανά διαστήματα μέσα στην ημέρα.
3 έως 6 μηνών: Το μωρό χρειάζεται λίγο λιγότερο ύπνο στην φάση αυτή, περίπου 15 ώρες ανά ημέρα. Προσπαθήστε να αυξήσετε τις βραδινές ώρες ύπνου στις 10 και να μειώσετε στις 5 τις ώρες που κοιμάται «σπαστά» μέσα στη μέρα.
6 έως 9 μηνών: Οι ενδιάμεσοι ύπνοι μέσα στη μέρα μειώνονται σιγά-σιγά και το μωρό χρειάζεται πλέον γύρω στις 14,5 ώρες ύπνου. Συνήθως από αυτές 11 ώρες καταλαμβάνει ο βραδινός ύπνος και οι υπόλοιπες ώρες μοιράζονται σε δύο μικρούς ύπνους κατά την διάρκεια της ημέρας.
9 έως 12 μηνών: Ώρα να διακοπεί άλλος ένας μικρός υπνάκος μέσα στη μέρα. Το μωρό πλέον κοιμάται γύρω στις 14 ώρες, δηλαδή 11 ώρες τη νύχτα και άλλες δύο-τρεις ώρες το μεσημέρι.
Πώς μπορώ να βοηθήσω το μωρό μου να κοιμηθεί;
Το κάθε μωρό έχει διαφορετικές ανάγκες ύπνου. Για να βελτιώσετε, όμως, τις πιθανότητές του να κοιμάται καλύτερα και περισσότερο, ακολουθήστε τις παρακάτω συμβουλές:
Καθαρίστε τον χώρο του: Βεβαιωθείτε ότι το δωμάτιο και συγκεκριμένα η κούνια του μωρού είναι καθαρά και τακτοποιημένα. Αδειάστε την κούνια από παιχνίδια και κουκλάκια και φροντίστε να μην υπάρχουν ούτε χρώματα, ούτε όγκοι, ούτε ήχοι στο δωμάτιο του μωρού που θα το αποσπούν.
Η ώρα του αποχωρισμού: Όσο δύσκολο κι αν σας φαίνεται, οι ειδικοί συστήνουν από την πρώτη κιόλας ημέρα στο σπίτι, να κοιμάται το μωρό έστω για λίγες ώρες στο δωμάτιό του, για να συνηθίζει τον χώρο του. Όταν πλέον το μωρό έχει φτάσει τριών μηνών μπορεί κάλλιστα να μεταφερθεί οριστικά στο δωμάτιό του. Αν, πάλι, θέλετε να το κρατήσετε περισσότερο καιρό δίπλα σας, φροντίστε τουλάχιστον να βάλετε ένα διαχωριστικό ανάμεσά σας ώστε όταν ξυπνά το βράδυ να μη μπορεί να σας δει, γιατί έτσι θα δυσκολεύεται να ξανακοιμηθεί.
Δροσιά: Το μωρό κοιμάται καλύτερα σε θερμοκρασίες σταθερές και σε σχετική δροσιά. Πολλές μαμάδες κάνουν το λάθος να αυξάνουν πολύ την θερμοκρασία στο δωμάτιο του μωρού, πιστεύοντας ότι έτσι κοιμάται καλύτερα. Κι όμως, οι ειδικοί λένε πως η ιδανική θερμοκρασία στο δωμάτιο του μωρού είναι μεταξύ 20 και 22 βαθμών Κελσίου. Εννοείται ότι το κρεβάτι του μωρού δεν θα πρέπει να βρίσκεται κάτω από το κλιματιστικό ή μπροστά από παράθυρο ή μπαλκονόπορτα που μπορεί να δημιουργεί ρεύμα ή να έχει πολύ φως ή φασαρία.
Μειώστε το φως: Τα μωρά, τουλάχιστον μέχρι να γίνουν 18 μηνών, δεν φοβούνται το σκοτάδι. Το ιδανικό, λοιπόν, είναι να κοιμούνται σε ένα σχεδόν ολοσκότεινο δωμάτιο. Αυτό μπορείτε να το πετύχετε και με blackout κουρτίνες που δεν θα αφήνουν ούτε το φως της ημέρας να περνά, έτσι το μωρό θα κοιμάται περισσότερο αφού δεν θα καταλαβαίνει ότι ξημέρωσε. Επίσης, φροντίστε να μην υπάρχει τίποτα που να γυαλίζει μέσα στο δωμάτιο και που μπορεί με κάποια αντανάκλαση να ξυπνήσει το μωρό. Αν το μωρό ξυπνά μέσα στη νύχτα για να φάει, προτιμήστε να βάλετε στο δωμάτιό του ένα φωτιστικό με ντίμερ, για να δημιουργείται ένα πολύ απαλό φως όταν το ταΐζετε, ώστε να μπορεί να ξανακοιμηθεί εύκολα μετά.
Ήχος: Το ιδανικό είναι να μάθει το μωρό να κοιμάται χωρίς να έχει ανάγκη από κάποιον ήχο. Αν, όμως, για τον οποιονδήποτε λόγο ήχοι από τα αδέρφια του ή από τον δρόμο το ξυπνούν, δοκιμάστε να τοποθετήσετε μία συσκευή white noise, όπως αυτή που αναφέρθηκε παραπάνω, για να αποκλείει κάθε ήχο. Κάποιες συσκευές, μάλιστα, έχουν και απαλά νανουρίσματα, ήχους του ωκεανού ή από την κοιλιά της μάνας που βοηθούν το μωρό να κοιμηθεί καλύτερα. Αναζητήστε τις στο εμπόριο.
Πώς θα καθιερώσω μία συγκεκριμένη ώρα βραδινού ύπνου;
Ακολουθώντας το ίδιο πρόγραμμα δραστηριοτήτων κάθε βράδυ θα βοηθήσετε το μωρό σας να καταλαβαίνει πότε έρχεται η ώρα του ύπνου και έτσι να οδηγείται στην κούνια του χωρίς γκρίνια. Για παράδειγμα, μπορείτε να ξεκινήσετε την βραδινή ρουτίνα με ένα ζεστό μπάνιο, το οποίο δεν χρειάζεται να διαρκεί πολλή ώρα, έπειτα να του βάζετε τις πυτζάμες του σε δωμάτιο με χαμηλό φως, να του δίνετε το γάλα του, να το κρατάτε αγκαλιά για λίγη ώρα μέχρι να χωνέψει διαβάζοντάς του ένα παραμυθάκι (αρκεί να ακούει την απαλή φωνή σας), έπειτα φιλάκι και καληνύχτα.
Δεν κοιμάται στην κούνια;
Πολλά μωρά, ακόμα και όταν έχουν πλέον γίνει ενός, αρνούνται να κοιμηθούν κατά την διάρκεια της ημέρας στην κούνια τους, παρόλο που το βράδυ ξαπλώνουν εκεί χωρίς καμία αντίδραση. Αυτό είναι εξαιρετικά σύνηθες, ακόμα και για μεγαλύτερα παιδιά, και μπορεί να έχει να κάνει με το φως που έχει εκείνη την ώρα το δωμάτιο και ξυπνά το μωρό ή με το γεγονός ότι αυτό δυσκολεύεται να χαλαρώσει για να κοιμηθεί μέσα στη μέρα, όπως χαλαρώνει το βράδυ. Το καλύτερο που έχετε να κάνετε, ειδικά όσο ακόμα είναι μωρό και έχει ανάγκη τον μεσημεριανό ύπνο, είναι να ορίσετε μία συγκεκριμένη ώρα για τον ύπνο αυτό και καθώς πάτε το παιδί στο δωμάτιό του να του εξηγείτε ότι μπορεί να κοιμηθεί εκεί και για μεσημέρι, ότι δεν έχει καμία διαφορά από το βράδυ. Βοηθήστε το παιδί ακολουθώντας μία παρόμοια ρουτίνα με αυτήν του βραδινού ύπνου, π.χ. αλλάζοντάς του πάνα, βάζοντάς του τις πυτζάμες του, διαβάζοντάς του ή βάζοντας απαλή μουσική. Εννοείται ότι το δωμάτιο πρέπει να είναι όσο το δυνατόν πιο σκοτεινό.
Μπορεί να χρειαστεί καιρός για να συνηθίσει το μωρό σε αυτό το πρόγραμμα, όμως αν το ακολουθήσετε πιστά και με επιμονή, σταδιακά θα συμβιβαστεί και θα ακολουθήσει και εκείνο.
Διαβάστε ακόμα:
Επιλέγοντας σωστή κούνια για το μωρό.
Τα απαραίτητα για τον ύπνο του μωρού.
Πηγή: The Bump