Τι είναι το αντισυλληπτικό χάπι
Πρόκειται για δισκίο που περιέχει τις τεχνητές γυναικείες ορμόνες οιστραδιόλη και προγεστερόνη σε χαμηλή δοσολογία. Κάποια συνδυασμένα αντισυλληπτικά περιέχουν και τις δύο ορμόνες, ενώ κάποια άλλα έχουν μόνο προγεστερόνη. Περισσότερο γνωστά και διαδεδομένα είναι τα πρώτα, ωστόσο ο γυναικολόγος είναι αυτός που θα κρίνει και θα συστήσει τα κατάλληλα για κάθε γυναίκα.
Κύρια δράση των αντισυλληπτικών χαπιών είναι η καταστολή της ωοθυλακιορρηξίας, δηλαδή της παραγωγής ωαρίων. Αυτό γίνεται με την αλλαγή της σύστασης της βλέννας του τραχήλου, χάρη στην οποία το σπέρμα δεν μπορεί να εισχωρήσει στον τράχηλο και να εισέλθει στην μήτρα. Επίσης, με την χρήση αντισυλληπτικών επιτυγχάνεται η ύπαρξη σταθερών συγκεντρώσεων οιστρογόνων στο αίμα και έτσι ο οργανισμός «ξεγελιέται» και δεν απελευθερώνει ωάρια. Τέλος, εμποδίζουν την παραγωγή ορμονών από τις ωοθήκες, οι οποίες είναι απαραίτητες για την εγκυμοσύνη.
Έτσι, τα χάπια αυτά αποτελούν αναμφίβολα την πιο ασφαλή μέθοδο αντισύλληψης (με ποσοστό επιτυχίας 99%, έναντι του προφυλακτικού που έχει ποσοστό 98%). Αυτό σημαίνει πως αν εκατό γυναίκες χρησιμοποιήσουν το χάπι για ένα χρόνο, λιγότερο από μια θα μείνει έγκυος.
Οφέλη (πλην της αντισύλληψης)
Οι ορμόνες των αντισυλληπτικών έχουν αποδειχθεί να βοηθούν στην θεραπεία της ακμής και της έντονης τριχοφυΐας σε γυναίκες, σε δυσμηνόρροια και διαταραχές της περιόδου, σε ενδομητρίωση και κύστεις ωοθηκών. Έτσι, γυναίκες που λαμβάνουν αντισυλληπτικά αναφέρουν στην πλειοψηφία τους μειωμένους, ή και καθόλου, πόνους κατά την περίοδο, μειωμένη ποσότητα αίματος, αλλά και μειωμένη λιπαρότητα στο δέρμα.
Μειονεκτήματα
Το βασικό μειονέκτημα των αντισυλληπτικών είναι ότι μπορεί να προκαλέσει θρόμβωση σε γυναίκες που είτε είχαν στο παρελθόν, είτε αντιμετωπίζουν προβλήματα του κυκλοφορικού ή καρδιαγγειακού συστήματος. Επίσης, το αντισυλληπτικό χάπι δε μπορεί να χρησιμοποιηθεί από γυναίκες καπνίστριες άνω των 35 ετών, εκτός αν πρόκειται για χάπι που περιέχει μόνο προγεστερόνη.
Αν μία γυναίκα υποφέρει από ημικρανίες και έντονους πονοκεφάλους, πάσχει από διαβήτη με επιπλοκές, από καρκίνο του μαστού ή ηπατική νόσο θα πρέπει, επίσης, να εξετάσει το ενδεχόμενο λήψης αντισυλληπτικών σε συνεννόηση με τον γυναικολόγο της.
Φυσικά, η λήψη αντισυλληπτικού, όπως συμβαίνει με τα περισσότερα φάρμακα, μπορεί να έχει παρενέργειες (ναυτία, μικρή αιμόρροια, διαταραχές στην ερωτική διάθεση, πονοκεφάλους κ.λ.π.). Αν μία γυναίκα παρατηρήσει τέτοια φαινόμενα, και μετά τη συμβουλή του γυναικολόγου της, πιθανώς να χρειαστεί να αλλάξει χάπια ή να διακόψει τη λήψη τους.
Προϋπόθεση για να λαμβάνετε αντισυλληπτικά είναι να μην ξεχνάτε να τα παίρνετε καθημερινά. Αν ξεχάσετε να πάρετε το αντισυλληπτικό μία φορά, το πιθανότερο είναι ότι δεν θα μειωθεί η δραστικότητα της αντισύλληψης. Αν, όμως, ξεχνάτε να το λαμβάνετε τακτικά, η αντισυλληπτική ικανότητα μειώνεται.
Τέλος, είναι σημαντικό η γυναίκα που λαμβάνει αντισυλληπτικά να γνωρίζει πως αυτά δεν προστατεύουν από κανένα σεξουαλικά μεταδιδόμενο νόσημα.
Αντισυλληπτικά και καρκίνος
Συζητήσεις επί συζητήσεων έχουν διεξαχθεί από τους επιστήμονες, σχετικά με τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου (του μαστού ή του ενδομητρίου) μετά από πολυετή χρήση αντισυλληπτικών χαπιών. Ξεκάθαρες απαντήσεις δεν έχουν δοθεί, ωστόσο οι πιο πρόσφατες έρευνες λένε πως η χρήση αντισυλληπτικών μπορεί να αυξήσει ελάχιστα την εμφάνιση καρκίνου του μαστού σε γυναίκες άνω των πενήντα ετών ή σε όσες βρίσκονται σε προεμμηνοπαυσιακό στάδιο.
Ως προς τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του ενδομητρίου, άλλη έρευνα έδειξε η χρήση αντισυλληπτικών μπορεί να τον μειώσει κατά 25%, χάρη στην προγεστερόνη που περιέχουν, η οποία συμβάλλει στη μείωση της κυτταρικής υπερανάπτυξης στο ενδομήτριο.
Τέλος, μία ακόμα εκτενής έρευνα από το πανεπιστήμιο του Άμπερντιν κατέληξε πως γυναίκες που παίρνουν για χρόνια αντισυλληπτικά μπορεί να ζήσουν περισσότερα χρόνια και έχουν λιγότερες πιθανότητες θανάτου από καρκίνο ή καρδιοπάθειες, σε σχέση με γυναίκες που δεν παίρνουν αντισυλληπτικά (διαβάστε ολόκληρη την έρευνα εδώ).
Αντισυλληπτικά και γονιμότητα
Το χάπι είναι μία αναστρέψιμη μέθοδος αντισύλληψης, με την έννοια ότι όταν σταματήσει μία γυναίκα την λήψη αντισυλληπτικών μπορεί, αν το επιθυμεί, να μείνει αμέσως έγκυος. Σύμφωνα με τον γυναικολόγο-μαιευτήρα κ. Χάρη Χηνιάδη, «είναι πλέον αποδεδειγμένο ότι η χρήση αντισυλληπτικών δεν επηρεάζει τη γονιμότητα μιας γυναίκας. Αντίθετα με ό,τι πίστευε ο κόσμος παλιότερα, έχει πλέον αποδειχθεί ότι για ένα σύντομο χρονικό διάστημα μετά τη διακοπή της λήψης τους, οι πιθανότητες σύλληψης είναι στατιστικά αυξημένες».
Πότε συστήνονται τα αντισυλληπτικά;
Τα αντισυλληπτικά πρέπει να συστήνονται μόνο από ειδικευμένο γυναικολόγο, μετά από λήψη ιστορικού και γυναικολογική εξέταση. Οι ειδικοί υποστηρίζουν πως αυτά αποτελούν εξαιρετικό μέσο αντισύλληψης για γυναίκες που έχουν μόνιμη σχέση, χωρίς κίνδυνο σεξουαλικά μεταδιδόμενων νοσημάτων, και που δεν αντιμετωπίζουν κάποιο πρόβλημα υγείας, το οποίο να αντενδεικνύει την χρήση τους.