Οι χρόνιες δίαιτες αποτελούν συνήθως το πρώτο βήμα προς τις διατροφικές διαταραχές. Οι παιδίατροι αναφέρουν, μάλιστα, πως όλο και περισσότερες έφηβες υποφέρουν από νευρική ανορεξία, βουλιμία και εθισμό στο αλκοόλ.
Τα κορίτσια είναι τα πλέον επιρρεπή σε αυτά τα προβλήματα, ιδιαίτερα καθώς πλησιάζουν προς την ενηλικίωση, οπότε το σώμα τους αλλάζει και «στρογγυλεύει». Παρόλο που τα κορίτσια έχουν 10 φορές περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν διατροφικές διαταραχές, δεν είναι λίγα και τα αγόρια που ακολουθούν επικίνδυνες δίαιτες. Αυτό συχνά συμβαίνει επειδή θέλουν να φτάσουν σε ένα συγκεκριμένο βάρος για τις ανάγκες κάποιου αθλήματος ή επειδή θέλουν να παχύνουν προκειμένου να μπορούν να συμμετέχουν σε ομάδες πιο «βίαιων» αθλημάτων, π.χ. ράγκμπι.
Εφηβεία και τροφές
Μην ξεκινάτε ομηρικούς καβγάδες με τα παιδιά σας ως προς το τι και πόσο θα φάνε. Αντίθετα, σερβίρετέ τους θρεπτικά γεύματα και αφήστε τα να κάνουν τις επιλογές τους από τις τροφές που θα τους προσφέρετε. Φροντίστε στα ντουλάπια της κουζίνας σας να βρίσκονται πάντα υγιεινά τρόφιμα και όχι παχυντικά σνακ.
Προωθήστε την υγιεινή διατροφή
Οι έφηβοι συχνά τρώνε εκτός σπιτιού -π.χ. στο σχολείο, στο σπίτι κάποιου φίλου- οπότε μπορεί να είναι δύσκολο να ελέγξετε τι και πόσο τρώνε. Γι’αυτό θα πρέπει να βάλετε τα οικογενειακά γεύματα στο εβδομαδιαίο σας πρόγραμμα όσο πιο συχνά γίνεται. Το τελετουργικό αυτό όχι μόνο προωθεί την επικοινωνία μέσα στην οικογένεια, αλλά σας δίνει περισσότερες ευκαιρίες να παρακολουθείτε τις διατροφικές συνήθειες των παιδιών σας.
Ωστόσο, δεν θα πρέπει να σχολιάζετε τις επιλογές τους ούτε το βάρος τους. Αν πιστεύετε ότι το παιδί σας έχει πρόβλημα βάρους αναζητήστε βοήθεια από κάποιον ειδικό, ο οποίος θα εκτιμήσει την κατάσταση του έφηβου παιδιού σας και θα προτείνει ένα αξιόπιστο πλάνο «επέμβασης».
Ποια παιδιά κινδυνεύουν περισσότερο από διατροφικές διαταραχές
Δεν υπάρχουν συγκεκριμένες αιτίες που δημιουργούν διατροφικές διαταραχές στους εφήβους, ωστόσο κάποια στοιχεία που έχουν μέχρι σήμερα προκύψει λένε τα εξής: Τα λευκά κορίτσια στην εφηβεία έχουν τέσσερις φορές περισσότερες πιθανότητες να ξεκινήσουν δίαιτα από άλλα κορίτσια. Τα γονίδια παίζουν επίσης ρόλο, καθώς και η δυναμική της οικογένειας, ενώ οι διαταραχές αυτές έχουν να κάνουν και με την προσωπικότητα του κάθε παιδιού -οι τελειομανείς χαρακτήρες είναι πιο επιρρεπείς.
Σημάδια ότι το παιδί σας μπορεί να πάσχει από διατροφική διαταραχή
Οι ειδικοί λένε πως οι δίαιτες και το άγχος για το βάρος είναι τόσο συνηθισμένα στις μέρες μας που ακόμα και τα πιο φυσιολογικά παιδιά μπορεί να επηρεαστούν. Πολλά κορίτσια στην εφηβεία, για παράδειγμα, αποφασίζουν να γίνουν χορτοφάγοι. Και παρόλο που το να τρώμε λιγότερο κρέας και περισσότερα λαχανικά και φυτικές ίνες είναι μία καλή διατροφική συμβουλή για όλους μας, οι γονείς θα πρέπει να προσέξουν ώστε τα παιδιά τους να μη φτάσουν σε ακραίες συνήθειες ως προς το φαγητό τους.
Πιο συγκεκριμένα οι ειδικοί «χτυπούν το καμπανάκι» σε περιπτώσεις παιδιών που:
-Αντιμετωπίζουν διαταραχές στην περίοδό τους (για κορίτσια στην εφηβεία)
-Ενώ έχουν πετύχει τον στόχο τους ως προς τα κιλά που θέλουν να χάσουν, συνεχίζουν να θέλουν να χάσουν περισσότερα.
-Οι φίλοι τους εκφράζουν ανησυχίες. Πολλά κορίτσια με διατροφικές διαταραχές έχουν διαστρεβλωμένη εικόνα για το σώμα τους και νομίζουν πως είναι χοντρές, ακόμα κι αν οι φίλες τους τούς λένε το ακριβώς αντίθετο.
-Κρύβεται ή έχει αμυντική στάση ως προς το βάρος του. «Τα παιδιά που απλά θέλουν λίγο να αδυνατίσουν δεν ψάχνουν δικαιολογίες για να μην φάνε», λένε οι ειδικοί, «ούτε νευριάζουν όταν τους λέμε ότι έχουν αδυνατίσει πολύ».
Τύποι Διατροφικών Διαταραχών
Η νευρική ανορεξία είναι μία δυνητικά θανατηφόρα κατάσταση, κατά την οποία η εμμονή με το αδυνάτισμα οδηγεί σε επικίνδυνες δίαιτες και υπερβολική απώλεια βάρους. Με τη νευρική βουλιμία το άτομο καταναλώνει ακατάσχετα φαγητό και έπειτα «απαλλάσσει» το σώμα του από αυτό κάνοντας εμετό ή λαμβάνοντας πολλά καθαρτικά ή διουρητικά.
Τα παιδιά που είναι ανορεξικά μπορεί να:
-πάθουν εμμονή με το πάχος και τις θερμίδες.
-ασκούνται καταναγκαστικά.
-υποφέρουν από εναλλαγές της διάθεσής τους, κατάθλιψη ή άγχος.
-νιώθουν εκτός ελέγχου.
-λένε ψέματα για το φαγητό.
Ένας βουλιμικός έφηβος μπορεί να έχει τα ίδια συμπτώματα με έναν ανορεξικό, αλλά μπορεί να μην χάνει βάρος και να δείχνει κατά τα άλλα υγιής. Άλλα κοινά συμπτώματα της βουλιμίας είναι η απόκρυψη φαγητού και η συχνή χρήση της τουαλέτας μετά τα γεύματα. Ωστόσο, υπάρχουν και βουλιμικοί που δεν κάνουν εμετό μετά την ακατάσχετη κατανάλωση φαγητού, οπότε καταλήγουν να παχαίνουν.
Οι έφηβοι που πάσχουν από τέτοιες διαταραχές έχουν σύνθετα προβλήματα και χρειάζονται πολύπλευρη θεραπεία, η οποία μπορεί να περιλαμβάνει ψυχοθεραπεία, τροποποίηση συμπεριφοράς, διατροφική συμβουλευτική, φάρμακα και μερικές φορές εισαγωγή στο νοσοκομείο.
Απώλεια Βάρους σε Έφηβους Αθλητές
Τόσο τα κορίτσια όσο και τα αγόρια που ασχολούνται με ορισμένα αθλήματα -όπως η ενόργανη, ο χορός, ο στίβος, η πάλη, η κολύμβηση ή το μπαλέτο- μπορεί να αισθάνονται πίεση προκειμένου να χάσουν κιλά ή λίπος και έτσι να οδηγούνται σε ανθυγιεινές διατροφικές πρακτικές. Κάποιοι από αυτούς καταφεύγουν σε χάπια απώλειας βάρους ή σε καθαρτικά, μειώνουν την πρόσληψη νερού ή να ασκούνται σε υπερβολικό βαθμό. Αντί, δηλαδή, να λαμβάνουν τις θρεπτικές ουσίες που έχουν ανάγκη προκειμένου να ανταπεξέλθουν στο απαιτητικό πρόγραμμα προπόνησής τους, πιέζουν υπερβολικά το σώμα τους και τελικά επιβαρύνουν την απόδοσή τους.
Αν αντιληφτείτε πως ο προπονητής του παιδιού σας το παροτρύνει να χάσει -ή να πάρει- βάρος, συζητήστε μαζί του για το κατά πόσο κάτι τέτοιο θα ήταν ασφαλές και με ποιον τρόπο πρέπει το παιδί να το κάνει. Μπορείτε, επίσης, να ζητήσετε και την γνώμη ενός γιατρού για το ίδιο θέμα. Κάποιοι παιδίατροι υποστηρίζουν πως τέτοιες μεταβολές στο βάρος θα πρέπει να γίνονται σε περιόδους διακοπών, που το σώμα του παιδιού δεν καταπονείται τόσο πολύ. Αν, όμως, ο προπονητής του παιδιού απαιτεί αστραπιαία απώλεια βάρους στη μέση της σεζόν θα πρέπει να επέμβετε.
Τέλος, αν υποψιάζεστε ότι το παιδί σας αντιμετωπίζει κάποια διατροφική διαταραχή ζητήστε την βοήθεια του/της παιδιάτρου σας.
Πηγή: Familyeducation
