Οι γυναίκες στις μέρες μας μοιάζει σαν να είναι εγκλωβισμένες στον κοινωνικό τους ρόλο: είναι υπεύθυνες για όλα, είναι ο λόγος που πάνε ή δεν πάνε καλά τα πράγματα στις ζωές όλων -κι αυτό περιλαμβάνει πράγματα σε όλο το φάσμα των ζωών τους, από τις ώρες ύπνου μέχρι τη σχολική επιτυχία και την ευτυχία τους.
Τι είναι η «μητρική ενοχή», λοιπόν;
Οι μητρικές ενοχές εμφανίζονται όταν η μητέρα νιώθει ανεπαρκής και πιστεύει ότι δεν προσφέρει αρκετά στα παιδιά της. Η ενοχή αυτή μπορεί να «ενεργοποιηθεί» σε διάφορα στάδια της μητρότητας -ακόμη και στην περίοδο της εγκυμοσύνης. Για παράδειγμα, μια μαμά μπορεί να κατηγορεί τον εαυτό της για κάθε μικρό «παραστράτημα» κατά τη διάρκεια της κύησης, όπως ότι έφαγε περισσότερα γλυκά απ’ αυτά που συστήνουν οι γιατροί, σκεπτόμενη πόσο κακό μπορεί να κάνει αυτό στο έμβρυο. Ο θηλασμός, η συγκοίμιση, η επιστροφή στη δουλειά μετά την άδεια μητρότητας, τα μαθήματα του σχολείου και ένα σωρό ακόμα πράγματα μπορεί να προκαλέσουν τύψεις σε μια μαμά, που έχει μάθει να θεωρεί τον εαυτό της τον μόνο υπεύθυνο για κάθε τι στη ζωή των παιδιών της.
Οι αρνητικές επιπτώσεις της μητρικής ενοχής
-Το αίσθημα ανεπάρκειας μπορεί να ταλαιπωρεί αιωνίως τη μητέρα. Η βεβαιότητα ότι είναι «λίγη», μπορεί να επηρεάσει πολύ αρνητικά την αυτοεικόνα και την αυτοπεποίθησή της. Νιώθοντας ότι δεν τα καταφέρνει σ’ αυτό που για όλους μοιάζει να είναι η βασική, η πρώτη της ιδιότητα, η μητέρα μπορεί να καταλήξει να βλέπει τον εαυτό της ως έναν άνθρωπο μικρής αξίας.
-Ακραία, αλλά δυστυχώς όχι σπάνια, είναι η περίπτωση που η μητέρα, προκειμένου να αποφύγει να βιώσει το πολύ δυσάρεστο συναίσθημα της ενοχής, αναπτύσσει μηχανισμούς άμυνας. Μηχανισμούς που είναι κάθε άλλο παρά υγιείς, όπως η αποφυγή. Η συναισθηματική αποστασιοποίηση από την οικογένεια, η αποφυγή ουσιαστικής ενασχόλησης με τα παιδιά ή η προσφυγή στην δουλειά ως καταφύγιο είναι κάποιοι απ’ τους τρόπους άμυνας που ίσως καλλιεργηθούν απ’ το άτομο που βιώνει ενοχές.
-Αντίστοιχα, η ανάπτυξη ανθυγιεινών συνηθειών όπως η συναισθηματική υπερφαγία ή η μεγάλη κατανάλωση αλκοόλ, παρατηρούνται σε μητέρες που απεγνωσμένα ψάχνουν διεξόδους απ’ τον εφιάλτη των ενοχών τους.
Πώς μπορούμε να νικήσουμε τη μητρική ενοχή;
1. Να είσαι υπομονετική με τον εαυτό σου (όπως είσαι και με όλους τους άλλους)
Ίσως έχεις διαβάσει πολύ ή έχεις συλλέξει όσες περισσότερες συμβουλές μπορούσες από έμπειρες μαμάδες, αλλά είδες ότι στην πράξη δεν μπόρεσες να εφαρμόσεις όσα έμαθες. Είναι απόλυτα λογικό. Θύμισε στον εαυτό σου ότι η μητρότητα είναι μια δουλειά 24ωρη. Κι έτσι καθίσταται απλά αδύνατο να την κάνεις διαρκώς άψογα. Δώσε στον εαυτό σου την αγάπη και την καλοσύνη που προσφέρεις στους άλλους και επίτρεψέ σου να έχεις κακές στιγμές.
Οι ειδικοί προτείνουν κάποιους τρόπους που βοηθούν να είμαστε πιο συμπονετικοί με τον εαυτό μας, όπως:
-να χρησιμοποιούμε ευγενικές, όμορφες λέξεις όταν απευθυνόμαστε στον εαυτό μας
-να συνειδητοποιήσουμε ότι δεν είμαστε μόνες, να θυμηθούμε ότι αντίστοιχα συναισθήματα βιώνουν πάρα πολλές μητέρες σε όλα τα μήκη και πλάτη της γης.
-οι ασκήσεις διαλογισμού έχουν λόγο που υπάρχουν. Δεν γίνονται μόνο από χίπηδες φοιτητές ή από μακρινούς κι άγνωστους λαούς. Μερικές σωστές, ρυθμικές αναπνοές και λίγη συγκέντρωση στον εαυτό μας και στο εδώ και στο τώρα, μπορούν να αλλάξουν τον τρόπο που βλέπεις μια κατάσταση και να κατευνάσουν την απόγνωσή σου.
2. Η καλή επικοινωνία με τον σύντροφό μας είναι εξαιρετικά σημαντική
Η οικογένεια πρέπει να λειτουργεί σαν ομάδα. Προσπαθώντας να επικοινωνήσουμε τα συναισθήματα και τα προβλήματά μας στον σύντροφό μας, βελτιώνουμε τη σχέση μας και κάνουμε ένα βήμα προς τη λύση του προβλήματος. Ας αναγνωρίσουμε την προσφορά του άλλου, ας πούμε ξεκάθαρα τα παράπονά μας, ας του δείξουμε τι συμβαίνει στο μυαλό και στην ψυχή μας. Ας ζητήσουμε τη στήριξή του -μπορεί να είναι σωτήρια.
3. Αναζήτησε και στήσε ένα «δίκτυο»
Το είπαμε και προηγουμένως: η μητρότητα είναι κάτι περισσότερο από μια δουλειά πλήρους απασχόλησης. Κι όπως σε μια δουλειά έχεις ανάγκη την υποστήριξη και την καθοδήγηση των συναδέλφων, έτσι και στη μητρότητα έχεις ανάγκη από ανθρώπους να είναι πλάι σου.
*Με πληροφορίες από το psychologytoday.com
.jpg)
