«Βλέπω τελευταία πολλές ειδήσεις για υπερπολύτεκνες οικογένειες και χαίρομαι πραγματικά. Ταυτίζομαι βλέπετε με τους πρωταγωνιστές, όχι επειδή εχω κι εγώ πολλά παιδιά, αλλά επειδή υπήρξα το τελευταίο παιδί μιας τέτοιας οκογένειας – το 11ο.
Αυτό που με στενοχωρεί λίγο είναι τα σχόλια που αμφιβάλλουν εάν αυτοί οι γονείς μπορούν να αναθρέψουν σωστά τα παιδιά τους χωρίς να τους λείψει τίποτα. Δεν είναι ότι είναι παράλογη μια τέτοια σκέψη, αλλά αδικεί λίγο αυτούς τους ανθρώπους που δίνουν τα πάντα για τα παιδιά τους, τη ζωή τους όλη στην κυριολεξία.
Ίσως νιώθω ότι αδικεί λίγο και τους συγχωρεμένους τους γονείς μου που μας μεγάλωσαν με όση αγάπη θα μπορούσαμε να έχουμε και μας χάρισαν μια υπέροχη παιδική ηλικία. Πώς λοιπόν να μην είμαι ευγνώμων αφού, παρά τις αντικειμενικές δυσκολίες:
Οι γονείς μου φρόντισαν να έχουμε ότι χρειαζόμαστε
Πλούσιοι δεν ήμασταν φυσικά, αλλά η μαμά και ο μπαμπάς ήταν οι καλύτεροι του κόσμου στο να διαθέτουν τα χρήματά που είχαμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο και έτσι ώστε να μην νιώθουμε ποτέ, εμείς τα παιδιά, ότι στερούμαστε κάτι. Ήταν για ‘κείνους και ζήτημα περηφάνειας, αφού συχνά πυκνά ακούγαν ψυθίρους επικριτικούς για την επιλογή τους να κάνουν τόσα παιδιά χωρίς ένα γερό κομπόδεμα από πίσω.
Η μαμά μας ήταν πάντα δίπλα μας
Ο μπαμπάς δούλευε πολύ, είναι η αλήθεια, και γι’ αυτό τον περισσότερο χρόνο μας τον περνούσαμε με τη μαμά… Καταλαβαίνετε τι περνούσε με 11 παιδιά να ζητάνε συνεχώς τη βοήθειά της, τις συμβουλές της, τις αγκαλιές της ή απλώς την προσοχή της. Κι όμως, η μαμά ήταν πάντα δίπλα σε όλους μας, μας φρόντιζε σχολαστικά έναν προς έναν και δεν άφηνε ούτε μία ερώτηση αναπάντητη όσο χαζή κι αν ήταν.
Στο σπίτι είχαμε τάξη (ακόμα και όταν γινόταν χαμός)
Το σκέφτομαι τώρα που μεγάλωσα κι εγώ κι έγινα μάνα – προς το παρόν έχω δύο παιδάκια – και δεν το χωράει ο νους μου. Πως είναι δυνατόν να μέναμε τόσα άτομα σ’ ένα σχετικά μικρό σπίτι και να είχαμε πάντα τόση τάξη; Όχι ότι δεν έμοιαζε με αληθινό χάος καμιά φορά, αλλά σε γενικές γραμμές προσέχαμε όλοι να μην φορτώνεται η μητέρα μας με ακόμα περισσότερες δουλειές απ’ όσες είχε ήδη – είχαμε ανεπτυγμένη ενσυναίσθηση.
Μάθαμε από μικρά να φροντίζουμε τον εαυτό μας και τ’ αδέλφια μας
Και όχι μόνο ενσυναίσθηση, αλλά και πάρα πολλές δεξιότητες που πιθανόν να μην αναπτύσσαμε από τόσο νωρίς υπό άλλες συνθήκες. Η μαμά ήταν παντού, αλλά δεν είχε ούτε 100 χέρια ούτε 100 μάτια… Γι’ αυτό τα μεγαλύτερα παιδιά μάθαιναν να φροντίζουν τα μικρότερα και όλα μαζί να κάνουν όλες τις δουλειές του σπιτιού, όποτε ήταν αναγκαίο. Ήταν σπουδαίο σχολείο για εμάς και τώρα που είμαι μαμά, νιώθω ευλογημένη γι’ αυτό.
Μεγαλώσαμε σε ένα περιβάλλον γεμάτο αγάπη και παιδικά γέλια
Το πιο σημαντικό όμως είναι ότι μεγαλώσαμε σ’ ένα περιβάλλον που δεν μπορεί να περιγραφεί με λόγια. Το σπίτι μας ήταν γεμάτο αγάπη και παιδικά χάχανα που δε σταματούσαν ποτέ και δεν υπήρχε περίπτωση να μην σου φτιάξουν τη μέρα, όσο άσχημα και αν ένιωθες. Δυστυχώς, εγώ που ήμουν μικρότερη το έζησα λιγότερα απ’ όλα τ’ αδέρφια μου αυτό το πανηγύρι, αλλά το θυμάμαι σαν κάτι αληθινά μαγικό – σαν μια διαρκή βόλτα στο Λούνα Παρκ!
Αγάπη, λοιπόν… αστείρευτη και δυνατή, αυτό είχαμε σε αφθονία και γι’ αυτό δεν νιώσαμε ποτέ ότι στερούμαστε το παραμικρό. Κι ας τα μοιραζόμασταν όλα στα 11, η χαρά και η απόλαυση ήταν πάντα πολλαπλάσια του ενός...»