Γύρω απ’ την εικόνα του αγίου υπήρχαν 12 παραστάσεις – τα μαρτύρια στα οποία υποβλήθηκε εξαιτίας της πίστης του στον Χριστό.
Στις γλαφυρές απεικονίσεις βλέπουμε τον μεγαλομάρτυρα να δικάζεται απ’ τον ηγεμόνα, να πετροβολείται απ’ τους στρατιώτες, να μαστιγώνεται, να πληγώνεται στο σώμα με σιδερένια νύχια, να κλείνεται στη φυλακή, να βασανίζεται μπροστά στα πόδια του ηγεμόνα, να καίγεται με αναμμένες λαμπάδες, να βασανίζεται δεμένος σε μάγγανο, να ρίχνεται ανάμεσα σε θηρία, να πλακώνεται από ένα μεγάλο λίθο, να στέκεται σε έναν ειδωλολατρικό ναό με αναμμένα κάρβουνα στα χέρια ενώ ο διάβολος δραπετεύει στον αέρα με θρήνους και να καίγεται μέσα σε καμίνι ενώ προσεύχεται με υψωμένα χέρια.
Στην εικόνα υπήρχε και η επιγραφή «Ο Άγιος Φανώ» κι έτσι ο Μητροπολίτης Ρόδου Νείλος του έδωσε το όνομα Άγιος Φανούριος. Κατόπιν, ανακαίνισε το εκκλησάκι και ανακύρηξε την ημέρα της ανακάλυψής του σε ημέρα που εορτάζεται ο νεοφανής άγιος και μεγαλομάρτυρας. Κάπως έτσι, ο Άγιος Φανούριος έγινε πολιούχος και προστάτης του νησιού της Ρόδου και με τον καιρό, η λατρεία του διαδόθηκε από στόμα σε στόμα και αγαπήθηκε ιδιαιτέρως απ’ όλους τους πιστούς.
Λόγω του ονόματός του, η λαϊκή παράδοση έχει συνδέσει τον Άγιο Φανούριο με τη «φανέρωση» ανθρώπων, ζώων και αντικειμένων (γαμπρούς και νύφες, χαμένα ζωντανά ή διάφορα τιμαλφή). Μέχρι σήμερα, οι γυναίκες φτιάχνουν μια παραδοσιακή νηστίσιμη πίτα με 7 ή 9 υλικά, τη φανουρόπιτα, την οποία ευλογούν και προσφέρουν στον άγιο ώστε να τους φανερώσει αυτό που ζητούν.
Μια άλλη λαϊκή παράδοση, θέλει τον Άγιο Φανούριο να είχε μια μητέρα πολύ αμαρτωλή. Σε τέτοιο βαθμό έφτανε η απανθρωπιά της, μάλιστα, που ούτε ο ίδιος δεν κατάφερε να τη σώσει απ’ την κόλαση παρά τα παρακάλια του. Γι’ αυτό, όταν την έχασε, ζήτησε απ’ τους πιστούς να μην αφιερώνουν τίποτα σ’ αυτόν, αλλά μόνο στη μνήμη της μητέρας του για να βοηθήσουν να σωθεί η ψυχή της.
Χρόνια πολλά και υγεία σε όλους!
