«Αγαπάτε αλλήλους…»: το μήνυμα του Ιησού και ο ελπιδοφόρος συμβολισμός της Μ. Πέμπτης

«Αγαπάτε αλλήλους…»: το μήνυμα του Ιησού και ο ελπιδοφόρος συμβολισμός της Μ. Πέμπτης

Μεγάλη Πέμπτη σήμερα, η μέρα που κορυφώνεται το Θείο Δράμα με την πορεία του Ιησού Χριστού προς τον Γολγοθά και την μαρτυρική Σταύρωσή του που μας οδηγεί προς την Ανάσταση και το Άγιο Πάσχα. Μέσα από την υμνολογία της ημέρας, θυμόμαστε τα κομβικά γεγονότα πριν τον βασανισμό του Κυρίου, όπως είναι το τελευταίο δείπνο του μαζί με τους μαθητές του και μία από τις τελευταίες νουθεσίες του προς εκείνους, η πιο σημαντική ίσως για τις δύσκολες μέρες που βιώνει σήμερα η ανθρωπότητα: «Αγαπάτε αλλήλους…»

Το πρωί της Μεγάλης Πέμπτης, κατά την ετοιμασία της Θείας Κοινωνίας, οι ιερείς εξάγουν δύο «αμνούς» (το μέρος του άρτου το οποίο μεταβάλλεται σε σώμα Χριστού) και διατηρούν τον ένα, αφού τον τεμαχίσουν και τον αποξηράνουν, σε ασφαλές σημείο (μέσα στο αρτοφόριο πάνω στην Αγία Τράπεζα) για έναν ολόκληρο χρόνο για την κοινωνία των πιστών σε έκτακτες περιπτώσεις.

Σήμερα στις εκκλησίες μας ψάλλονται τα 12 Ευαγγέλια της Μεγάλης Πέμπτης, μια σειρά από περικοπές από τα Ευαγγέλια του Ματθαίου και του Ιωάννη, αφιερωμένες στα γεγονότα που οδήγησαν στη σύλληψη και τη Σταύρωση του Χριστού. Τα πιο σημαντικά από αυτά είναι:

  • Ο Μυστικός Δείπνος, το τελευταίο δείπνο του Ιησού με τους 12 Αποστόλους. 
  • Ο Ιερός Νιπτήρας, το πλύσιμο των ποδιών των 12 αποστόλων από τον Ιησού. 
  • Η Υπερφυής Προσευχή, η δέηση του Ιησού προς τον Πατέρα του λίγο πριν τη σύλληψή του στον Κήπο της Γεσθημανή. 
  • Η προδοσία του Ιούδα, ο οποίος οδήγησε τις αρχές στη σύλληψη του Ιησού με αντίτιμο 30 αργύρια.
Ακολουθούν η σύλληψη του Ιησού, η δίκη από τους Αρχιερείς, η άρνηση του Πέτρου, η προσπάθεια του Πιλάτου να απελευθερώσει τον Κύριο πριν «Νίψει τας χείρας του», η μεταμέλεια και ο απαγχονισμός του Ιούδα και η πορεία προς τον Γολγοθά.

Η αφήγηση κορυφώνεται το βράδυ της Μεγάλης Πέμπτης, όταν παρουσιάζεται η συγκλονιστική Σταύρωση του Θεανθρώπου και ψάλλεται το αντίφωνο «Σήμερον κρεμάται επί ξύλου…»:

«Σήμερον κρεμάται επί ξύλου,

ο εν ύδασι την γην κρεμάσας.

Στέφανον εξ ακανθών περιτίθεται,

ο των αγγέλων βασιλεύς.

Ψευδή πορφύραν περιβάλλεται 

ο περιβάλλων τον ουρανόν εν νεφέλαις. 

Ράπισμα κατεδέξατο, 

ο εν Ιορδάνη ελευθερώσας τον Αδάμ.

Ήλοις προσηλώθη, 

ο Νυμφίος της Εκκλησίας. 

Λόγχη εκεντήθη, ο Υιός της Παρθένου. 

Προσκυνούμεν σου τα Πάθη, Χριστέ.

Δείξον ημίν και την ένδοξόν σου Ανάστασιν.»  

Εκείνη τη στιγμή, σε όλες τις εκκλησίες της χώρας, τα φώτα σβήνουν και η πομπή της σταύρωσης υπό το αμυδρό φως των κεριών κινείται με αργό και σταθερό ρυθμό προς το κέντρο των ναών. Η πορεία προς τη λυτρωτική Ανάσταση του Κυρίου έχει ξεκινήσει.

Σήμερα, ξεκινούν και οι προετοιμασίες στα σπίτια μας για τον εορτασμό της Ανάστασης, αφού ζυμώνουμε τα πασχαλινά κουλουράκια και τις λαμπροκουλούρες και βάφουμε τα αυγά – που συμβολίζουν την ανανέωση της ζωής – κόκκινα, όπως το αίμα του Χριστού.

Αυτόν τον καιρό, η Μεγάλη Πέμπτη είναι πολύ σημαντική για έναν ακόμη λόγο. Συμβολίζει την κορύφωση της τραγωδίας που βιώνουμε, το τέλος της ανηφόρας προς τον δικό μας Γολγοθά, και την έναρξη της πορείας του κόσμου προς την λύτρωση: την εξουδετέρωση του ιού και τη λήξη της θανατηφόρας αυτής πανδημίας.
v