1. Διαχωρίστε τον ρόλο του γονιού από εκείνον του πρώην συζύγου
Με το που παντρεύεται κανείς και κάνει παιδί, αποκτά αυτομάτως δύο διακριτούς ρόλους με διαφορετικές απαιτήσεις και προτεραιότητες: είναι και σύζυγος και γονιός. Με το που χωρίζει, ο ρόλος του συζύγου αλλάζει, αλλά οι υποχρεώσεις του γονιού παραμένουν αμετάβλητες.Φροντίστε να κρατήσετε –σε πρακτικό επίπεδο, αλλά και μέσα σας– τις υποχρεώσεις που έχετε απέναντι στον πρώην σύντροφό σας και ό,τι ζήτημα έχετε να λύσετε που αφορά τον χωρισμό σας μακριά από τη σχέση σας με το παιδί. Συζητείστε τα θέματα που έχουν μείνει ανοιχτά μεταξύ σας (όταν το παιδί είναι στη φροντίδα κάποιου τρίτου) ή με κάποιον ειδικό και κλείστε εκκρεμότητες που μπορεί να επηρεάσουν την ανατροφή του παιδιού. Μπορεί να είστε πρώην σύζυγοι, ακόμη και να παντρευτείτε ξανά, αλλά θα είστε για πάντα οι γονείς του και δεν πρέπει να νιώσει καμία αμφιβολία γι’ αυτό.
2. Συμφωνείστε στον ιδανικό τρόπο επιμέλειας για εσάς
Για να προστατευτεί αποτελεσματικά το παιδί, ένα διαζύγιο καλό είναι να είναι συναινετικό, χωρίς διαφωνίες και περιττές δικαστικές διαμάχες που οδηγούν όλες τις πλευρές σε δύσβατα και επικίνδυνα μονοπάτια.
Αφού καταλήξετε από κοινού στον χωρισμό, συζητείστε τις λεπτομέρειες με νηφαλιότητα, καθαρό μυαλό και αποκλειστικό γνώμονα το καλό του παιδιού σας. Πρώτα πρώτα, επιλύστε το ζήτημα τη διατροφής και ύστερα εξετάστε τις επιλογές που έχετε για την επιμέλεια του παιδιού. Συνήθως, η επιμέλεια δίνεται στη μητέρα και ο μπαμπάς αναλαμβάνει το παιδί κάποια σαββατοκύριακα, αλλά πλέον οι γονείς μπορούν να δοκιμάσουν διάφορες μεθόδους συνεπιμέλειας. Για παράδειγμα, το παιδί μπορεί να μένει εναλλάξ και για ίσα διαστήματα με τον κάθε γονιό (50/50).
3. Μην επιτρέψετε στο παιδί να κρίνει και να επιλέξει πλευρά
Σε κάθε διαζύγιο, όσο «βελούδινο» και αν είναι, η κάθε πλευρά έχει τη δική της εκδοχή για το ποιος ευθύνεται περισσότερο ή ποιος υπήρξε καλύτερος σύζυγος και γονιός πριν τον χωρισμό. Είναι πολύ σημαντικό το παιδί να μην βρεθεί ποτέ στη θέση να κρίνει ποιος «έχει δίκιο».Κρατήστε την άποψή σας για τον εαυτό σας, τον πρώην σύντροφο και τους ανθρώπους με τους οποίους συζητάτε ό,τι σας απασχολεί. Μην «βάζετε λόγια» στο παιδί και μην το φέρνετε στη δύσκολη θέση να κρίνει και να αποφανθεί ποιος από τους δύο γονείς ευθύνεται για αυτό που βιώνει σήμερα. Ειδικά, την περίοδο που το παιδί προσαρμόζεται ακόμη στη νέα κατάσταση και οι ισορροπίες του είναι εξαιρετικά εύθραυστες.
4. Προσπαθήστε να γνωρίζετε και οι δύο τι συμβαίνει στη ζωή του παιδιού
Είναι φυσιολογικό μετά από έναν χωρισμό και καθώς οι δύο πρώην σύντροφοι ξαναχτίζουν τη ζωή τους, η επικοινωνία μεταξύ τους να γίνεται όλο και πιο αραιή. Αυτή είναι μια τάση στην οποία οι γονείς οφείλουν να αντισταθούν και να διατηρήσουν επαφή, τουλάχιστον, όσον αφορά τα θέματα του παιδιού.
Ορίστε έναν δίαυλο επικοινωνίας που θα παραμένει ανοιχτός ώστε να επικοινωνείτε τακτικά και να ενημερώνεστε πλήρως για όσα συνέβησαν στη ζωή του παιδιού τον καιρό που δεν ήταν μαζί σας. Είναι σημαντικό να μαθαίνετε τα νέα πρώτα από τον άλλο γονέα και όχι μόνο από το παιδί, καθώς και να έχετε συμφωνήσει σε κοινούς τρόπους αντιμετώπισης για τις πιο ευαίσθητες καταστάσεις.
5. Ορίστε κοινούς κανόνες για τις καθημερινές δραστηριότητες
Πολύ σημαντικό είναι, επίσης, να έχετε ορίσει κοινούς κανόνες για τις δραστηριότητες που επαναλαμβάνονται καθημερινά (πρωϊνό, ντύσιμο στο σχολείο, βραδινός ύπνος κλπ.), άλλοτε υπό την επίβλεψη του ενός και άλλοτε του άλλου γονέα.Μην κάνετε το λάθος να χαλαρώνετε «τα λουριά» για να κερδίσετε την εύνοια του παιδιού ή να αποφύγετε πιθανές γκρίνιες. Το μόνο που θα καταφέρετε είναι να υπονομεύσετε τη δουλειά του άλλου γονέα και μελλοντικά τη δική σας. Μιλήστε μεταξύ σας γι’ αυτό και ορίστε τους κανόνες που είναι ίδιοι και απαράβατοι και στα δύο σπίτια. Δώστε στο παιδί να καταλάβει ότι η ανατροφή του είναι κοινό σας μέλημα και (πέρα από την αρχική απογοήτευση που δεν μπορεί να ξεφύγει απ’ τους κανόνες) θα νιώσει πολύ μεγαλύτερη ασφάλεια και με τους δυο σας.
6. Εξασφαλίστε ένα καθησυχαστικό περιβάλλον
Ένα διαζύγιο και η απότομη μεταβολή της οικογενειακής κατάστασης, φέρνει κάθε παιδί αντιμέτωπο με έναν κίνδυνο που δεν ήταν ορατός λίγο πριν. Κατά συνέπεια, μέσα του γεννιέται η ανασφάλεια ότι τίποτα πια δεν είναι δεδομένο και όλα μπορεί να ανατραπούν κάθε στιγμή αφήνοντάς το εκτεθειμένο απέναντι στις δυσκολίες.
Ο μόνος τρόπος να επουλωθεί αυτή η πληγή στην ψυχή του, είναι να του εξασφαλίσετε ένα περιβάλλον όσο γίνεται πιο κοντά στο οικογενειακό που έχει χάσει. Αποφύγετε τους καυγάδες μπροστά του, προσπαθήστε να είστε και οι δύο παρόντες στις σημαντικές του στιγμές (π.χ. σχολική παράσταση, αγώνας μπάσκετ κλπ.) και, που και που, φροντίστε να συναντιέστε όλοι μαζί και να μιλάτε ανοιχτά για την καινούργια ζωή σας, δείχνοντάς του ότι αποτελεί σημαντικό μέρος της.
7. Επικεντρωθείτε στα θετικά επακόλουθα
Όταν δύο άνθρωποι αποφασίζουν να χωρίσουν, σημαίνει πως η σχέση τους υπήρξε προβληματική για αρκετό καιρό, ακόμη και αν το παιδί δεν είχε αντιληφθεί τίποτα. Με λίγα λόγια, ένα διαζύγιο γίνεται για καλό και εκεί πρέπει να δοθεί έμφαση σε όλα τα στάδια της προσαρμογής του παιδιού.Εστιάστε στο πώς η καθημερινότητα στα δύο σπίτια θα είναι πλέον πιο ήρεμη και πώς ο κάθε γονιός μπορεί να επικεντρωθεί στο παιδί χωρίς το άγχος που ενδεχομένως του προκαλούσε η κρίση μέσα στον γάμο. Δώστε του με προσοχή να καταλάβει ότι, καθώς ξαναφτιάχνετε τη ζωή σας, όχι μόνο δεν θα μείνει απ’ έξω αλλά θα εισπράξει ακόμη περισσότερη αγάπη από εσάς. Τέλος, μην ξεχάσετε να του επισημάνετε ότι τα Χριστούγεννα (άρα και τα δώρα) θα είναι πλέον διπλά!
