Πώς τα παιδικά τραύματα καθορίζουν τον χαρακτήρα μας

Πώς τα παιδικά τραύματα καθορίζουν τον χαρακτήρα μας

Οι παιδικές μας εμπειρίες εγγράφονται στην μνήμη μας με ανεξίτηλο μελάνι και επηρεάζουν την ενήλικη συμπεριφορά μας. Όταν, μάλιστα, οι μνήμες αυτές είναι «προβληματικές», προκαλούν πληγές που είναι δύσκολο να τις εντοπίσουμε και να τις γιατρέψουμε.

Τα τραύματα που έχουν εγγραφεί στην παιδική ψυχή, τείνουν να γίνουν το «ασφαλές καταφύγιο» του ενήλικα, αφού ο μόνος τρόπος που μαθαίνει να ζει είναι μέσα από το τραύμα του. Ακόμα, λοιπόν, κι αν οι κακοποιητικές συμπεριφορές δεν υπάρχουν πια, το πληγωμένο παιδί που κουβαλάμε μέσα μας έχει την τάση να τις αναδημιουργεί και να τις αναπαράγει.

Μειώνεις τον εαυτό σου
Εάν μειώνεις τον εαυτό σου σε κάθε ευκαιρία, τότε έχεις πέσει θύμα λεκτικής βίας.

Η λεκτική βία δεν συνεπάγεται απαραίτητα λέξεις βαρύγδουπες και βαριές σε ένα εμφανώς κακοποιητικό περιβάλλον. Αρκούν εκφράσεις όπως «είσαι χαζό», «είσαι κακό παιδί» ή «καλά, μυαλό δεν έχεις στο κεφάλι σου;» για να επηρεάσουν την ψυχολογία και την μετέπειτα συμπεριφορά σου. Φράσεις που επαναλαμβάνονται συχνά και σε πείθουν ενδόμυχα πως οι ικανότητές σου είναι μειωμένες και ανεπαρκείς.

Μεγαλώνοντας, ακόμα κι αν οι άλλοι δεν σε μειώνουν πια, τείνεις να μειώνεις εσύ ο ίδιος τον εαυτό σου για να επιβεβαιώνεις την αίσθηση ανεπάρκειας που κουβαλάς. Συχνά, άνθρωποι έξυπνοι και ικανοί που αυτοσαρκάζονται συχνότερα από το αναμενόμενο, κρύβουν την τάση τους να επικυρώνουν το παιδικό τους τραύμα καμουφλάροντάς το με έξυπνα αστεία κατά του εαυτού τους.

Έχεις οξύθυμες και επιθετικές συμπεριφορές
Εάν είσαι οξύθυμος, έχεις μεγαλώσει σε ένα περιβάλλον με έντονα νεύρα και φωνές.

Τα παιδιά που μεγαλώνουν με την μαμά και τον μπαμπά να φωνάζουν διαρκώς και να ξεσπούν για ασήμαντους λόγους σε όλα τα μέλη της οικογένειας, τείνουν να αναπαράγουν αυτό το μοντέλο και στην ενήλικη ζωή τους. Οι έντονες αντιδράσεις γίνονται η «ασφαλής» καθημερινότητά τους και δύσκολα αποκόπτονται από αυτήν.

Εάν, λοιπόν, ανήκετε στην κατηγορία των ανθρώπων που το παραμικρό μπορεί να σας ερεθίσει σε σημείο που αδυνατείτε να ελέγξετε τον εαυτό σας και συμπεριφέρεστε βίαια, μάλλον το λάθος δεν είναι δικό σας αλλά της οικογένειας στην οποία μεγαλώσατε. Εάν, πάλι, δεν θέλεις να ανήκεις πλέον σε αυτήν την κατηγορία, ψάξε τους λόγους που σε οδήγησαν στην επιθετικότητα και προσπάθησε να τους αλλάξεις.  

Είσαι πάντα παθητικός
Εάν η στάση σου είναι σταθερά παθητική, μεγάλωσες σε προβληματικό περιβάλλον.

Εάν ανατρέξεις στο παρελθόν σου, θα συνειδητοποιήσεις πως ήσουν ένα παιδί που πάντα έκρυβες τα συναισθήματά σου. Είτε μεγάλωσες με γονείς που σε αγνοούσαν, ή σε μάλωναν συχνά, είτε σε χτυπούσαν και σε έβαζαν τιμωρίες. Με λίγα λόγια, το πιθανότερο είναι πως η στάση των γονιών σου δεν σου επέτρεπε να εκφράσεις τον θυμό, τον πόνο ή το δάκρυ σου γιατί ήταν κατακριτέα.  Μεγάλη είναι η πιθανότητα, επίσης, να ένιωθες πως αγνοούν την έκφραση των συναισθημάτων σου. Προσπαθούσες, λοιπόν, να τα κρύβεις ώστε να μην προκαλέσεις τον θυμό ή την αδιαφορία τους, με αποτέλεσμα να υιοθετήσεις μια παθητική στάση σε οτιδήποτε κι αν συμβαίνει.

Η παθητική στάση δεν είναι εύκολο να αποβληθεί και είναι πολλοί οι ενήλικες που την διατηρούν ακόμα και σήμερα. Η ηρεμία και η ψυχραιμία τους δεν είναι αποτέλεσμα συνειδητής δουλειάς με τον εαυτό τους, αλλά η αδυναμία έκφρασης των έντονων συναισθημάτων τους.

Έχεις ψευδή άποψη για τον εαυτό σου
Εάν η άποψη για τον εαυτό σου δεν συμπίπτει με την άποψη που έχουν οι άλλοι για σένα, οι γονείς σου «δεν σε αγαπούσαν πια» όταν έκανες κάτι «λάθος».    

Πολλές φορές συναντάμε ανθρώπους που έχουν τελείως διαφορετική άποψη για τον εαυτό τους από αυτήν που σχηματίζει ο περίγυρός τους. Είναι η κατηγορία των ανθρώπων που προσπαθούν να είναι πάντα αποδεκτοί, λειτουργούν με αυστηρότητα στα κοινωνικά πλαίσια που ζουν και σπάνια επιτρέπουν στον εαυτό τους να κάνει λάθη. Γι’ αυτόν τον λόγο, θάβουν πολύ καλά τον πραγματικό τους εαυτό και φορούν το ψεύτικο προσωπείο του «κ. Τέλειου». Οι άλλοι, όμως, μπορούν να αντιληφθούν ευκολότερα από τους ίδιους πως το μέσα με το έξω δεν συμβαδίζουν…

Εάν ανήκετε σε αυτήν την κατηγορία, το πιθανότερο είναι πως μεγαλώσατε σε ένα οικογενειακό περιβάλλον με αγάπη και ηρεμία, όπου όλα κυλούσαν ομαλά μέχρι να κάνετε κάτι αντίθετο από αυτό που επέβαλλαν οι οικογενειακοί κανόνες. Τότε, έπαυαν να «σας αγαπούν», η στάση τους ήταν απαξιωτική και, θέλοντας να σας δείξουν τον δικό τους δρόμο ως τον μόνο σωστό, αναιρούσαν τους δικούς σας. Μάθατε, λοιπόν, πως ο μόνος τρόπος για να σας αποδέχονται και να σας αγαπούν είναι να κρύβετε την αλήθεια του εαυτού σας και να υπακούτε στους ηθικούς κοινωνικούς κανόνες που σας περιβάλλουν.

Εάν αναγνωρίσατε τον εαυτό σας σε κάποια από τις παραπάνω πολύ βασικές κατηγορίες, απλά χαμογελάστε. Έχετε ήδη κάνει το πρώτο και τεράστιο βήμα της «αναγνώρισης»  ενός παιδικού τραύματος. Η συνέχεια είναι να μπορέσετε να το «δουλέψετε», να το αποδεχτείτε, να το αγκαλιάσετε και σταδιακά να το γιατρέψετε.

v