Πώς είναι να ζεις με ψυχική διαταραχή: 4 άτομα εξομολογούνται

Πώς είναι να ζεις με ψυχική διαταραχή: 4 άτομα εξομολογούνται

Διπολική διαταραχή, ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή, κατάθλιψη, σχιζοφρένεια: ορολογίες δυνατές που, όμως, είναι «άγνωστες» στους περισσότερους. Σχεδόν όλοι έχουμε ακούσει για έναν φίλο-φίλου που έπασχε από κατάθλιψη ή εκείνον τον γείτονα που μιλούσε μόνος του και έβλεπε «φαντάσματα.» Οι άνθρωποι αυτοί μας προκαλούν λύπη και δεν είναι λίγες οι φορές που τους αντιμετωπίζουμε με φόβο και προκατάληψη.

Λόγω της αμάθειας ή ακόμα χειρότερα της ημιμάθειας, διαιωνίζεται το στίγμα που ακολουθεί τους πάσχοντες, τροφοδοτείται η ντροπή που νιώθουν, με αποτέλεσμα να αποφεύγουν να ζητήσουν βοήθεια από ειδικούς και να υποφέρουν.

Τέσσερις άνθρωποι οι οποίοι επέλεξαν τη θεραπεία από τη σιωπή, εξομολογούνται πώς είναι να ζεις με ψυχική διαταραχή και πόσο σημαντικό είναι να αποδέχεσαι το πρόβλημα και να προσπαθείς να βοηθήσεις τον εαυτό σου.

Φωτογραφία: Christian Sampson

«Έχω διαγνωστεί με ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή(O.C.D) και η καθημερινότητά μου είναι πραγματικά δύσκολη. Για να φέρω εις πέρας τις υποχρεώσεις μου, λειτουργώ με τελετουργικό τρόπο και αυτό δυστυχώς, μου κοστίζει πολύτιμο χρόνο. Οι σκέψεις μου με βασανίζουν ακόμη και για τα πιο απλά πράγματα. Πάντα αναβοσβήνω τα φώτα του σπιτιού μου γύρω στις 10 φορές, διαφορετικά πιστεύω ότι θα μου συμβεί κάτι πολύ κακό. Βάζω τα μαχαιροπίρουνα στο κέντρο του τραπεζιού, γιατί φοβάμαι ότι θα χτυπήσω. Επίσης, πλένω το κάθε πιάτο γύρω στις 5 φορές την ημέρα, γιατί θεωρώ ότι είναι βρώμικο. Κάθε μεμονωμένη δραστηριότητα πρέπει να γίνεται με συγκεκριμένο τρόπο, αλλιώς πρέπει να την επαναλαμβάνω ξανά και ξανά. Για αρκετό διάστημα ντρεπόμουν να μιλήσω για το πρόβλημά μου, όμως, χάρη στην στήριξη της οικογένειας και του γιατρού μου, μπορώ να διαχειριστώ καλύτερα το άγχος μου.»

Σύμφωνα με τον ψυχίατρο Νικήτα Αρναούτογλου η ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή είναι μια ψυχική πάθηση που χαρακτηρίζεται από παράλογες σκέψεις, εμμονές και οδηγεί τους πάσχοντες σε επαναλαμβανόμενες συμπεριφορές, τους λεγόμενους καταναγκασμούς. Συνήθως, τα άτομα αυτά αναγνωρίζουν ότι οι σκέψεις τους είναι παράλογες και προσπαθούν είτε να τις αγνοήσουν, είτε να τις σταματήσουν. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα, όμως, να υποφέρουν από άγχος, γι’ αυτό και καταφεύγουν σε εκτέλεση ψυχαναγκαστικών πράξεων, προκειμένου να μειώσουν τη δυσφορία τους. Η θεραπεία είναι ανάλογη με τη βαρύτητα της νόσου. Σε ήπιες μορφές αντιμετωπίζεται με ψυχοθεραπεία, ενώ σε βαρύτερες με τη χρήση κάποιου αντικαταθλιπτικού φαρμάκου.


Φωτογραφία: brightside.me
 
«Η ζωή μου κυλούσε φυσιολογικά μέχρι που διαγνώστηκα με σχιζοφρένεια, όταν ήμουν στη δεύτερη τάξη του λυκείου. Τα προβλήματα, όμως, ξεκίνησαν όσο ήμουν στο πανεπιστήμιο όταν ξεκίνησαν οι ψευδαισθήσεις. Άρχισα να ακούω, να βλέπω και να αισθάνομαι πράγματα που δεν υπήρχαν. Όπου κι αν πήγαινα με ακολουθούσε μια μαύρη μορφή με κέρατα που έμοιαζε με άντρα. Τον άκουγα να χασκογελάει, να με κοροϊδεύει και κάποιες φορές να με ακουμπάει. Δεν μπορούσα να συγκεντρωθώ στα μαθήματά μου, φοβόμουν συνεχώς. Ήταν σαν να ζούσα έναν εφιάλτη ξύπνιος! Η βοήθεια που μου παρείχε ο ψυχίατρός μου ήταν πολύτιμη, όπως και η στήριξη της οικογένειάς μου. Διαφορετικά δεν ξέρω αν θα είχα το κουράγιο να συνεχίσω να ζω έτσι.»

Η σχιζοφρένεια ανήκει στις ψυχωσικές διαταραχές. Οι ψυχίατροι αναφέρουν πως ο ασθενής μπορεί να παρουσιάσει συμπτώματα όπως ψευδαισθήσεις, αποδιοργάνωση στην συμπεριφορά, συναισθηματική κατάπτωση, παραληρητικές ιδέες. Είναι μια ψυχική ασθένεια που ο πάσχοντας μπορεί να διαχειριστεί με την εκμάθηση και την άσκηση εξατομικευμένων αμυντικών μηχανισμών. Χρειάζεται προσοχή στην φαρμακευτική αγωγή, αλλά και βοήθεια από κοινωνικές υπηρεσίες.

«Έχω κατάθλιψη τα τελευταία 5 χρόνια, αλλά ίσως να είχα όλη μου τη ζωή και να άργησα να το καταλάβω. Η κατάθλιψη είναι σαν τη σκιά, σε ακολουθεί παντού. Κανείς δεν το φανταζόταν για μένα: είμαι εξωστρεφής, στηρίζω τα παιδιά μου σε κάθε τους βήμα και λειτουργώ πολύ καλά στη δουλειά μου. Ο άνθρωπος, όμως, δεν είναι ρομπότ και όταν φτάνει στα όριά του…σπάει. Αυτό συνέβη και σ’ εμένα. Ξαφνικά, δεν μπορούσα να κάνω τίποτα. Πήρα άδεια από τη δουλειά μου και πέρασα όλες τις ημέρες ξαπλωμένος σε ένα κρεβάτι, νιώθοντας αποτυχημένος και μόνος. Καταλάβαινα ότι η συμπεριφορά μου ήταν προβληματική, όμως, δεν μπορούσα να εκφράσω τι ένιωθα. Ζήτησα βοήθεια. Το χρωστούσα σε εμένα τον ίδιο, αλλά και την οικογένειά μου.»

Tα συμπτώματα της κατάθλιψης δεν είναι πάντα προφανή, γι’ αυτό πολλές φορές τα αγνοούμε. Το πρώτο και σημαντικότερο βήμα είναι η συνειδητοποίηση του προβλήματος, το δεύτερο είναι να ζητήσει ο ασθενής βοήθεια από έναν ψυχολόγο που θα αντιμετωπίσει με ευαισθησία και ενσυναίσθηση το πρόβλημα. Η κατάθλιψη έχει πολλά πρόσωπα και επηρεάζει κάθε πτυχή της καθημερινότητας.

«Πάσχω από διπολική διαταραχή και στα 29 μου χρόνια είχα το πρώτο –ελπίζω τελευταίο- επεισόδιο μανίας. Για όσους δεν γνωρίζουν, επεισόδιο μανίας είναι όταν έχεις ανεβασμένη διάθεση, χωρίς να έχει συμβεί κάτι στη ζωή σου. Νιώθεις ευφορία, αυτοπεποίθηση και σε πιάνει μεγαλομανία. Πραγματικά, πιστεύεις ότι μπορείς να καταφέρεις τα πάντα. Για μια εβδομάδα, κοιμόμουν ελάχιστα και συμπεριφερόμουν σαν μεθυσμένη, χωρίς όμως να έχω πιει σταγόνα αλκοόλ. Μιλούσα ακατάπαυστα για τα ''κατορθώματά'' μου και διατυμπάνιζα πόσο χαζοί είναι οι άνθρωποι γύρω μου. Ήμουν έξαλλη με την οικογένεια και τους φίλους μου, που δεν με καταλάβαιναν. Όταν πέρασε εκείνη η εβδομάδα, η κατάθλιψη μου χτύπησε την πόρτα.Ένιωθα ότι ήμουν ένα τίποτα. Δεν μπορούσα να συγκεντρωθώ, έκλαιγα, σταμάτησα να τρώω. Η οικογένειά μου επέμενε να ζητήσω βοήθεια και χαίρομαι που το έκανα. Χάρη στη στήριξή τους και την θεραπεία που ακολουθώ μπορώ να συνεχίσω τη ζωή μου κανονικά. Είναι πολύ σημαντικό να έχεις ανθρώπους δίπλα σου που δεν σε κρίνουν.»

Σύμφωνα με τον ψυχίατρο Κυριάκο Σταυριανάκο η διπολική διαταραχή αποτελεί διαταραχή της διάθεσης, η οποία στην τυπική της μορφή χαρακτηρίζεται από την εναλλαγή επεισοδίων μανίας(παθολογική ευφορίας) και κατάθλιψης. Σε κάποιους ασθενείς υπερέχουν τα επεισόδια μανίας, ενώ σε άλλους τα επεισόδια κατάθλιψης. Ωστόσο η υπάρχει η περίπτωση σε κάποιους να εμφανίζονται και τα δύο είδη με την ίδια συχνότητα. Η θεραπεία εστιάζει ουσιαστικά στο να βοηθήσει τον πάσχοντα να ελέγξει τα υπάρχοντα επεισόδια και στο να μην αναπτύξει άλλα στο μέλλον. Το πρόβλημα, όπως λένε οι ειδικοί, είναι ότι συνήθως οι ασθενείς αρνούνται να επισκεφθούν κάποιον γιατρό, γιατί θεωρούν ότι δεν αντιμετωπίζουν πρόβλημα. Γι' αυτό είναι πολύ σημαντική η παρότρυνση από το οικογενειακό περιβάλλον. 

Xρειάζεται μεγάλο απόθεμα θάρρους για να μπορέσει κανείς να παραδεχτεί και να αποδεχτεί ότι πάσχει από μια ψυχική διαταραχή. Καλό είναι να αντιμετωπίζουμε αυτούς τους ανθρώπους με κατανόηση, χωρίς προκατάληψη.

Πληροφορίες από: american psychiatric association και national alliance on mental illness

v