Πώς ξέρω εάν μεγαλώνω ένα ψυχικά υγιές παιδί;

Πώς ξέρω εάν μεγαλώνω ένα ψυχικά υγιές παιδί;

Όλοι οι γονείς αναρωτιόμαστε εάν αυτό που κάνουμε για τα παιδιά μας είναι το καλύτερο δυνατό και αν καλύπτονται όλες τους οι ανάγκες. Σχετικά με τη σωματική τους ανάπτυξη, λίγο πολύ μπορούμε να είμαστε σίγουροι αφού τα σημάδια της είναι εμφανή. Τι γίνεται, όμως, με την συναισθηματική τους υγεία; Πώς ξέρουμε ότι αυτό που κάνουμε είναι αρκετό;

Κι όμως, υπάρχουν αρκετά σημάδια που, εάν ξέρουμε να τα «διαβάζουμε», μπορούμε να αντιληφθούμε τις πραγματικές ανάγκες των παιδιών μας και να καταλάβουμε αν καλύπτονται.

Εάν ζητάει συνέχεια την προσοχή σας, τότε έχει ανάγκη από αγάπη και ασφάλεια

Ένα παιδί έχει την ανάγκη να νιώθει αποδεκτό και αγαπητό. Είναι σημαντικό να εισπράττει ενδιαφέρον από τους γονείς και το περιβάλλον του. Εάν κάνει τα πάντα για να τραβήξει την προσοχή – και μάλιστα φτάνει σε σημείο να σας εκνευρίζει– τότε κάτι δεν πάει καλά. Ίσως η αγάπη σας, που σίγουρα είναι πολλή,  δεν εκφράζεται με τον σωστό τρόπο.

Τι κάνουμε λάθος

Πολλές φορές είμαστε πολύ αυστηροί με στόχο να μεγαλώσουμε παιδιά που θα υπακούν σε κανόνες και θα είναι υπεύθυνα. Η υπερβολική αυστηρότητα, όμως, περνάει το μήνυμα πως δεν είναι αποδεκτά και πως τα κάνουν όλα λάθος. Νιώθουν απόρριψη, προσπαθούν να μας τραβήξουν το ενδιαφέρον με κάθε τρόπο και διεκδικούν λίγο από τον χρόνο μας.

Η υπερβολική ανέχεια, από την άλλη, έχει τα ίδια αποτελέσματα. Εάν δείχνετε στο παιδί την αγάπη σας κάνοντας όλα του τα χατίρια, νιώθει πως δεν το φροντίζετε επαρκώς, δεν το προστατεύετε και κάνει ό,τι μπορεί να σας το πει. Ο τρόπος του για να διεκδικήσει την προσοχή σας είναι λανθασμένος, αλλά μόνο αυτον γνωρίζει! Δώστε προσοχή στα σημάδια που σας στέλνει και δείξτε του την αγάπη σας με τον σωστό τρόπο. 

Τι χρειάζονται πραγματικά

Η αγάπη και η αποδοχή πρέπει να εκδηλώνεται σε ένα ήρεμο και ασφαλές περιβάλλον, όπου το παιδί ναι μεν ακούγεται και γίνεται μέρος της οικογενειακής ζωής, αλλά έχει ίσα δικαιώματα και υποχρεώσεις με τα υπόλοιπα μέλη, κι ανάλογα, φυσικά, της ηλικίας του. Οι ευθύνες που θα αναλάβει, οι κανόνες στους οποίους πρέπει να υπακούσει αλλά και η αγκαλιά και ο χρόνος με τους γονείς,  είναι μοιρασμένα και σεβαστά απ’ όλους. Εξάλλου, όταν αγαπάς κάποιον πραγματικά το δέχεσαι ακριβώς όπως είναι, ενθαρρύνεις τα προτερήματα του και διορθώνεις τα μειονεκτήματά του. Όλοι το ξέρουν αυτό, και ειδικά τα παιδιά!

Εάν συμπεριφέρεται σαν «κακομαθημένο», τότε έχει ανάγκη από όρια και υπευθυνότητα

Πόσες και πόσες φορές δεν έχουμε χαρακτηρίσει κάποια παιδιά, με απίστευτη ευκολία, ως κακομαθημένα; «Μα καλά, δεν το βλέπουν οι γονείς τους να κάνουν κάτι;» αναρωτιόμαστε με υπεροψία. Όταν, όμως, οι συμπεριφορές του «κακομαθημένου» χτυπήσουν τη δική μας πόρτα, χάνουμε τη γη κάτω από τα πόδια μας. Ωστόσο, συμπεριφορές όπως το κλάμα όταν δεν του γίνεται το χατίρι ή φωνές και βία όταν αντιμετωπίζει μία δυσκολία, είναι ξεκάθαρα σημάδια πως χρειάζεται όρια και ασφάλεια.   

Τι κάνουμε λάθος

Το λάθος είναι ένα, βασικό και πολύ πολύ συνηθισμένο: ξεχνάμε να βάλουμε κανόνες και να τους ακολουθούμε! Όλοι μέσα στο σπίτι υπακούν σε άγραφους καθημερινούς κανόνες για αρμονική συμβίωση, εκτός από το παιδί. Ξεγελιόμαστε επειδή είναι μικρό και χαριτωμένο και το αφήνουμε να κάνει ό,τι θέλει κι όπως το θέλει. Αδυνατούμε να του πούμε «όχι» και το παιδί αποκτά την πεποίθηση ότι ο κόσμος θα κάνει τα πάντα για τη δική του ευχαρίστηση. Σύντομα συμπεριφέρεται με εγωκεντρισμό, έχει ξεσπάσματα θυμού, δεν βοηθάει, δεν ικανοποιείται με τίποτα, προσπαθεί να χειραγωγεί τους γονείς του και αγνοεί τις εντολές και τους κανόνες.

Τι χρειάζονται πραγματικά

Όσο περίεργο κι ακούγεται, οι συμπεριφορές αυτές δεν είναι τίποτε άλλο από μία φωνή αγωνίας. Το παιδί μας είναι δυστυχισμένο και μας ζητάει απεγνωσμένα να του βάλουμε όρια και κανόνες! Θέλει να ακούσει το «όχι» εκεί που χρειάζεται και να βάλουμε φρένο στις παράλογες απαιτήσεις και συμπεριφορές του. Τα όρια είναι δικαίωμα κάθε παιδιού και με τον τρόπο του, τα διεκδικεί. Ορίστε τους κανόνες, εξηγήστε γιατί υπάρχουν, ακούστε τα συναισθήματά του, σταθείτε δίπλα τους αλλά μην υποκύπτετε! Με λίγα λόγια, βάλτε όρια.

 Εάν θέλει να τα κάνει όλα τέλεια, έχει ανάγκη για αναγνώριση και αποδοχή

Πολλά παιδιά ξεσπούν άσχημα στο ενδεχόμενο μιας ήττας. Θέλουν να μην τα μαλώνει κανείς, να μην κάνουν ποτέ λάθη και να ολοκληρώνουν τα σχέδιά τους έτσι ακριβώς όπως τα έχουν οραματιστεί. Οτιδήποτε άλλο τα καταρρακώνει και οι αντιδράσεις τους είναι απρόβλεπτες. Μπορεί εμείς οι γονείς να χαιρόμαστε που έχουμε ένα τέλειο παιδί που δεν δίνει δικαιώματα, αλλά κατά βάθος γνωρίζουμε πως η τελειομανία του το κάνει δυστυχισμένο. Αυτό που λείπει από το παιδί είναι η αναγνώριση και αποδοχή που νομίζει πως θα αποκτήσει μόνο εάν τα κάνει όλα τέλεια.

Τι κάνουμε λάθος

Η έλλειψη επιβράβευσης και αναγνώρισης στην προσπάθειά του, επιδρά αρνητικά στο παιδί και το αγχώνει. Νιώθει πως ό,τι κι αν κάνει δεν είναι αρκετό, οπότε προσπαθεί όλο και πιο πολύ! Εάν δεν τα καταφέρει, μπορεί να αντιδράσει βίαια ή να κλειστεί στον εαυτό του. Τα ίδια αποτελέσματα μπορεί να έχει και η συνεχής επιβράβευση για όλα. Όταν τα «μπράβο» πέφτουν βροχή για όλες του τις συμπεριφορές, νιώθει πως του χαρίζεστε και κάνει ό,τι μπορεί για να κάνει την διαφορά.

Τι χρειάζονται πραγματικά

Το μόνο που χρειάζονται είναι αποδοχή και αναγνώριση. Δείξτε τους ότι τα αποδέχεστε και τα αγαπάτε ακόμα κι αν όταν κάνουν λάθη. Αναγνωρίστε την προσπάθειά τους και εστιάστε σε αυτήν. Σε αυτές τις ηλικίες είναι πιο σημαντική από το αποτέλεσμα! Το παιδί σας είναι, έτσι κι αλλιώς, τέλειο, ακόμα κι αν δεν τα κάνει όλα τέλεια!

 

v