Λίγα λόγια για την παράσταση
Μέσα από μια εξαιρετικά διασκεδαστική (αλλά και συγκινητική) ιστορία, ο Χιλιάνος αγωνιστής της Δημοκρατίας, λέει αλήθειες που συγκινούν και προβληματίζουν.
Με το δικό του μοναδικό τρόπο με χιούμορ κι ευαισθησία, μιλάει για την τιμή, τη δικαιοσύνη, τη συντροφικότητα, την υπεράσπιση του αδυνάτου και το δικαίωμα στη διαφορετικότητα κάθε πλάσματος. Παράλληλα καταγγέλλει τη ζημιά που έχει προκαλέσει στον πλανήτη η ανεξέλεγκτη βιομηχανική ανάπτυξη και ενθαρρύνει μικρούς θεατές να αγωνιστούν για να γίνει καλύτερος κι ομορφότερος αυτός ο κόσμος.
Μιλήσαμε με τον σκηνοθέτη...
Τα σημερινά παιδιά, που ζουν στην εποχή της τεχνολογίας, ανταποκρίνονται με τον ίδιο τρόπο στις θεατρικές παραστάσεις, όπως 20 χρόνια πριν, όταν πρωτοξεκινήσατε να ασχολείστε με το παιδικό θέατρο;
Δεν πιστεύω ότι η τεχνολογία και ο πολιτισμός είναι έννοιες αντίπαλες. Αντίθετα, θεωρώ ότι η αρμονική τους συμπόρευση επιταχύνει την πρόοδο και την εξέλιξη. Όσο για τα παιδιά, αυτά θα είναι πάντα παιδιά, ανεξάρτητα από τον αν κρατούν το τελευταίο μοντέλο της Apple ή ένα μολυβδοκόντυλο. Οι κανόνες, παραμένουν ίδιοι όπως και η επιθυμία τους να αντιδράσουν αν νοιώσουν ότι κάποιος τα κοροϊδεύει. Θα τον «τιμωρήσουν», με όποιον τρόπο τους είναι πιο βολικός. Από μια επιτηδευμένη αδιαφορία ή βαβούρα, μέχρι να… πετάξουν πέτρες στη σκηνή. Ευτυχώς δεν έχω (ακόμα) τέτοιες εμπειρίες και εύχομαι να μην αποκτήσω.
Αυτό όμως που έχει αισθητά αλλάξει, είναι το επίπεδο των παραστάσεων.
Ο παπουτσωμένος γάτος και η Χιονάτη, έχουν πια δώσει τη θέση τους (εύχομαι ανεπιστρεπτί) σε μεγάλες παραγωγές βασισμένες σε αριστουργήματα της εγχώριας, αλλά και παγκόσμιας λογοτεχνίας. Τα κακοζωγραφισμένα τελάρα, τα φτηνά, αποκριάτικα ρούχα και τα ρυθμικά παιδιάστικα τραγουδάκια, έγιναν ευφυέστατα σκηνικά, πανάκριβα κοστούμια και υπέροχες συνθέσεις, που υπογράφουν σημαντικοί δημιουργοί.
Εκτός από την ψυχαγωγία και τον ποιοτικό χρόνο που περνούν γονείς και παιδιά μαζί, τι άλλο πιστεύετε ότι έχει να κερδίσει μια οικογένεια από το θέατρο; Είναι η αφορμή για να «περάσουν» οι γονείς σημαντικά μηνύματα στα παιδιά τους;
Έχω αποφασίσει να απαντώ, ακόμα και σε ερωτήσεις, με απάντηση… αυτονόητη. Όχι γιατί αν αρνηθώ, θα φέρω σε δύσκολη θέση αυτόν που με ρωτά. Αλλά επειδή τελικά, δεν είναι καμία απάντηση αυτονόητη. Ιδιαίτερα σε τέτοια θέματα. Δυστυχώς, ελάχιστες είναι οι οικογένειες που πηγαίνουν μαζί στο θέατρο. Συνήθως το παιδί, το συνοδεύει η μαμά (ο μπαμπάς έχει πάει στο γήπεδο ή για καφέ με τους φίλους του). Όταν συνοδός είναι ο μπαμπάς, συνήθως το ζευγάρι… έχει χωρίσει. Και ο μπαμπάς (μη έχοντας τι να συζητήσει με το παιδί) το «παρκάρει» στο θέατρο για δυο ώρες, ενώ ο ίδιος διαβάζει την εφημερίδα του στο φουαγιέ. Στα 37 χρόνια που κάνω αυτή τη δουλειά, αυτή η διαπίστωση από απλή υποψία, έχει γίνει βεβαιότητα. Και είναι πολύ–πολύ οδυνηρή.
Ως σκηνοθέτης στο παιδικό θέατρο πολλά χρόνια, ποια θεωρείτε ότι είναι η συνταγή της επιτυχίας για να πάει καλά μια παιδική παράσταση; Τι θα συμβουλεύατε έναν σκηνοθέτη που θέλει ν’ ακολουθήσει τα δικά σας βήματα;
Συνταγή επιτυχίας δεν υπάρχει. Πολλές φορές η επιτυχία και η αποτυχία δεν εξαρτώνται από παράγοντες που σχετίζονται με την ποιότητα της παράστασης, αλλά από την ικανότητα του «οργανωτή» ή του υπεύθυνου για τις δημόσιες σχέσεις ή του ποσού που ξοδεύεται για διαφήμιση.
Από την άλλη, μια γρίπη, μια απεργία δασκάλων ή καθηγητών, μπορεί να καταστρέψει και την μεγαλύτερη επιτυχία. Ένας χιονιάς, μια βροχή, ένας ποδηλατικός γύρος, ένας… Μαραθώνιος, μια επίσκεψη επιθεωρητή στο σχολείο, μια συνέλευση δασκάλων ή καθηγητών, οι εκλογές, μπορεί να την «πληγώσουν» πολύ οδυνηρά. Είναι και η άλλη (μεγάλη) δυσκολία. Ποιος θα αξιολογήσει την παράσταση; Είναι γνωστό ότι οι παραστάσεις που απευθύνονται σε κοινό ανηλίκων δεν αξιολογούνται από το κοινό τους, αλλά από τους… ενήλικες. Αυτό (αν και εντελώς παράλογο) είναι δεδομένο 100%. Άρα, τι κάνεις; Με ποιο κριτήριο να πορευτείς; Του παιδιού, του γονιού, του δάσκαλου; Ή το δικό σου;
Κάνω 43 χρόνια θέατρο. Τα 37 «παιδικό». Ακολούθησα πάντα το δικό μου κριτήριο. Έτυχε να μη με γελάσει ποτέ. Αλλά τα τελευταία χρόνια… έχω χάσει τη μπάλα. Γι’ αυτό και θα συμβούλευα το νέο σκηνοθέτη, να κάνει κάτι άλλο στη ζωή του. Κι αν δεν τον πείσω, τον προετοιμάζω για τα χειρότερα.
Πιστεύετε ότι όσο πιο μικρά τα παιδιά, τόσο πιο απαιτητικό κοινό είναι, γιατί εκφράζουν πιο ελεύθερα τα συναισθήματά τους και επομένως το αν τους αρέσει η παράσταση που παρακολουθούν ή όχι;
Όχι δεν το θεωρώ. Αντίθετα, πιστεύω ότι το κοινό των παιδιών 9-12 είναι πιο απαιτητικό. Τα «μωρά», ό,τι τους δώσεις θα το δεχτούν, αρκεί να είναι «πολύχρωμο», «γυαλιστερό», φασαριόζικο και «να έχει πλάκα». Είναι άσχημο αυτό, αλλά συμβαίνει. Για να είμαι ειλικρινής, εγώ δεν ξέρω να κάνω θέατρο για πολύ μικρά παιδιά. Γι’ αυτό δεν θέλω να πάρετε και πολύ στα σοβαρά την απάντησή μου. Το γεγονός ότι έχουμε πολλούς θεατές από τις πρώτες τάξεις του Δημοτικού, κι από νηπιαγωγεία, είναι γιατί πολλοί δάσκαλοι, προτιμούν να δουν τα παιδιά τους κάτι πιο «ψαγμένο» (κι ας μην το καταλάβουν απόλυτα) παρά να υποστούν οι ίδιοι και τα παιδιά τους το «γαργαλητό», τη σάχλα και τα «νιαουρίσματα» που συναντούν σε παραστάσεις που διαφημίζονται σαν κατάλληλες για τα «μικρά παιδάκια» (όποτε το ακούω, ανατριχιάζω).
Τις παραστάσεις σας επισκέπτονται πολλά σχολεία στα πλαίσια εκπαιδευτικών εκδρομών. Θεωρείτε, όμως, ότι αυτό αρκεί; Κατά τη γνώμη σας, το θέατρο θα μπορούσε να ενταχθεί με κάποιον τρόπο στην προσχολική ή/και στη σχολική εκπαίδευση;
Μα έχει ενταχθεί. Δεκάδες συνάδελφοι (ηθοποιοί) και θεατρολόγοι, εργάζονται σαν ωρομίσθιοι εδώ και χρόνια στην πρωτοβάθμια και στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Δεν σημαίνει ότι θα πετύχουν απόλυτα αυτό που λέμε «θεατρική παιδεία», αλλά… ό,τι μπορούν κάνουν. Και σίγουρα το κάνουν καλύτερα από τους δάσκαλους και τις δασκάλες, τους καθηγητές και τις καθηγήτριες που προσπαθούν να αποδείξουν ότι ΑΝ η κοινωνία δεν ήταν τόσο άδικη μαζί , θα είχαν γίνει… Κουν και θα σκηνοθετούσαν στην Επίδαυρο. Όσο για το τι καλύτερο θα μπορούσε να γίνει, σ’ αυτή (ή και σε οποιαδήποτε άλλη) κατεύθυνση, θα μπορούσα να σας μιλάω για ώρες.
Όπως θα μπορούσε να κάνει και ο κάθε ένας από τα δέκα εκατομμύρια των συμπατριωτών μας άλλωστε.
Τι πιστεύετε ότι έχετε κερδίσει προσωπικά και συναισθηματικά από την ενασχόλησή σας με το παιδικό θέατρο αυτά τα χρόνια; Εξαρχής, ξέρατε ότι θέλατε να αφιερωθείτε στις παιδικές παραστάσεις ή προέκυψε στην πορεία της καριέρας σας;
Θα σας μιλήσω με ειλικρίνεια. Επειδή (μεταξύ άλλων) υπήρξα δάσκαλος και δ/ντης σε Δραματική σχολή, μπορώ με βεβαιότητα να πω ότι δεν γνώρισα ούτε έναν σπουδαστή που να έχει πρότυπο την Καλογεροπούλου, τον Ποταμίτη, τη Ρουγκέρη, τη Νικολάου ή... εμένα. Ούτε θυμάμαι κανέναν από αυτούς που σήμερα ασχολούνται πετυχημένα με το «είδος», να ξεκίνησε την καριέρα του με όνειρο και ιδανικό να κάνει παιδικό». Αν βέβαια το έκαναν με πολύ μεγάλη επιτυχία (καλλιτεχνική και οικονομική) ασφαλώς, είναι άξιοι συγχαρητηρίων και καθόλου δεν σημαίνει ότι αυτό που πέτυχαν είναι λίγο. Θα σταθώ λίγο στους «διάσημους», που όψιμα ασχολήθηκαν με το «παιδικό» θέατρο.
Νομίζω ότι είναι καλύτερα να πάψουν να δηλώνουν σε κάθε ευκαιρία ότι το κάνουν από… αγάπη για το παιδί, γιατί αυτό τους γελοιοποιεί, αφού όλοι γνωρίζουν ότι αν είχαν τις οικονομικές απολαβές που είχαν παλαιότερα, ούτε που θα περνούσε απ’ το μυαλό τους να «παίζουν για τα «παιδάκια» (έτσι χαρακτήρισε την εμπλοκή του κάποιος από αυτούς).
Συντελεστές
Διασκευή-σκηνοθεσία: Νίκος Δαφνής
Μουσική: Νίκος Τσέκος.
Σκηνικά, κοστούμια, μάσκες, αφίσα: Γιοβάννα Πρασίνου.
Κινησιολογία χορογραφία: Αρετή Μώκαλη.
Παίζουν: Κώστας Κλάδης, Κατερίνα Τσεβά, Μαρουσώ Γεωργοπούλου, Οδυσσέας Κιόσογλου, Κώστας Τζαφέρης, Πασχάλης Μερμιγκάκης και Κων/να Σαραντοπούλου.
Πληροφορίες
Πότε: Από την Κυριακή 5 Νοέμβρη και κάθε Κυριακή στις 3 το μεσημέρι. Kαθημερινά, οργανωμένες παραστάσεις για τα σχολεία.
Πού: Θέατρο «Κάτω απ' τη γέφυρα»
Διεύθυνση: Πλατεία ηλεκτρικού σταθμού Ν. Φαλήρου.
Τηλέφωνο: 2104816200, τηλέφωνο και φαξ :2104816207.
E-mail: [email protected]
Facebook: ΘΕΑΤΡΟ ΚΑΤΩ ΑΠ' ΤΗ ΓΕΦΥΡΑ
Γενική είσοδος: 10 ευρώ (φοιτητών ανέργων και πολύτεκνων: 7 ευρώ).
Προπώληση : Public, viva.gr, Seven spot, Παπασωτηρίου, Ιανός, Reload Stores.