Γιατί οι Δανοί μεγαλώνουν τα πιο ευτυχισμένα παιδιά στον κόσμο
Γνωρίστε τα μυστικά της δανέζικης ανατροφής από τους πιο ευτυχισμένους γονείς στον κόσμο. Οι γονείς και οι εκπαιδευτικοί εστιάζουν σε πράγματα όπως η κοινωνικοποίηση, η αυτονομία, η συντροφικότητα, η δημοκρατική στάση και η αυτοεκτίμηση. Θέλουν τα παιδιά τους να αποκτήσουν ψυχική ανθεκτικότητα και να αναπτύξουν μια ισχυρή εσωτερική πυξίδα που θα τα καθοδηγεί στη ζωή τους.
Σ’ αυτό το βιβλίο παρουσιάζονται οι έξι θεμελιώδεις αρχές που συνδέονται με τον δανέζικο τρόπο ανατροφής των παιδιών.
· Το παιχνίδι είναι απαραίτητο για την ανάπτυξη και την ευτυχία.
· Η αυθεντικότητα ενισχύει την εμπιστοσύνη, την αυτοπεποίθηση και την εσωτερική ισορροπία.
· Η αναπλαισίωση βοηθάει τα παιδιά να αντιμετωπίζουν τις άσχημες στιγμές και να βλέπουν την καλή πλευρά της ζωής.
· Η ενσυναίσθηση επιτρέπει να φέρονται στους άλλους με καλοσύνη.
· Όχι τελεσίγραφα σημαίνει όχι καβγάδες για την επικράτηση, όχι κόκκινες γραμμές, όχι θυμός.
· Η συντροφικότητα είναι ένας τρόπος να απολαμβάνει η οικογένεια τον ελεύθερο χρόνο της. Μαθαίνοντας πώς να δημιουργούμε μια ζεστή, χαλαρωτική ατμόσφαιρα, μπορούμε να βελτιώσουμε τις οικογενειακές σχέσεις. Αν αφήσουμε το «εγώ» στην άκρη και εστιάσουμε στο «εμείς», θα αποφύγουμε πολλά περιττά «δράματα» και τον αρνητισμό που συχνά εμφανίζεται στο σπίτι. Με πρακτικές συμβουλές και παραδείγματα που εμπνέουν, αυτό το πολύτιμο βιβλίο θα βοηθήσει όλους τους γονείς να αναθρέψουν τα πιο ευτυχισμένα παιδιά στον κόσμο.
Λίγα λόγια για τις συγγραφείς...
Η Jessica Joelle Alexander είναι συγγραφέας, ειδική στον τρόπο ανατροφής των Δανών, αρθρογράφος, ομιλήτρια και πολιτισμική ερευνήτρια. Η δουλειά της έχει παρουσιαστεί στα έντυπα Time, Salon, The Atlantic, The NY Times, Vanity Fair, NPR, Huffington Post, Mothermag και στο Greater Good Science Center Berkley. Το βιβλίο αυτό έχει κυκλοφορήσει σε 21 χώρες. Η συγγραφέας μιλάει τέσσερις γλώσσες και ζει με τον Δανό άντρα της και τα δύο παιδιά τους στην Ευρώπη.
Η Ιben Dissing Sandhal είναι ειδική στην ανατροφή των παιδιών, αφηγηματική ψυχοθεραπεύτρια MPF, σύμβουλος οικογένειας, εκπαιδεύτρια και ομιλήτρια και ζει στην Κοπεγχάγη. Έχει περισσότερα από είκοσι χρόνια εμπειρίας στην παιδοψυχολογία και στην εκπαίδευση, λειτουργώντας πάντα με βάση τη νοοτροπία των Δανών για την ανατροφή των παιδιών. Είναι σύζυγος και μητέρα δύο κοριτσιών, της Ίντα και της Τζούλι.
Πάρτε μία γεύση από ένα μικρό απόσπασμα του βιβλίου:
"Πώς δουλεύει η θετική αναπλαισίωση με τα παιδιά
Η θετική αναπλαισίωση με ένα παιδί πρακτικά σημαίνει ότι ο ενήλικας το βοηθά να μετατοπίσει την προσοχή του από αυτό που νομίζει ότι δεν μπορεί να κάνει σε αυτό που μπορεί να κάνει. Ο ενήλικας βοηθά το παιδί να βλέπει τις καταστάσεις από διαφορετικές οπτικές γωνίες και το ωθεί να εστιάσει την προσοχή του στα λιγότερο αρνητικά αποτελέσματα ή συμπεράσματα. Με αρκετή εξάσκηση, αυτό μπορεί να αρχίσει να συμβαίνει αυτόματα, τόσο για τον γονιό όσο και για το παιδί.
Όταν εσείς ή τα παιδιά σας χρησιμοποιείτε περιοριστική γλώσσα, λέγοντας, για παράδειγμα, «Το μισώ αυτό», «Δεν μπορώ να το κάνω», «Δεν είμαι καλός σε αυτό» και ούτω καθεξής, δημιουργείτε μια αρνητική αφήγηση. Μια αφήγηση που σας πείθει ότι δεν είστε καλοί σε τίποτα ή ότι τα κάνετε όλα λάθος. Όταν ένα παιδί ακούει διαρκώς περιοριστικές φράσεις σχετικά με το πώς είναι ή πώς θα έπρεπε να αντιδρά ή να αισθάνεται σε διάφορες καταστάσεις («Δεν είναι πολύ καλή στον αθλητισμό», «Είναι πολύ ακατάστατος», «Είναι υπερευαίσθητη»), αρχίζει να χτίζει στρατηγικές επιβίωσης, που στηρίζονται σε μια δυσπιστία απέναντι στις ικανότητές του σε δύσκολες στιγμές. Όλες αυτές οι φράσεις είναι πολύ καθοριστικές. Όσο περισσότερες τέτοιες δηλώσεις ακούει ένα παιδί τόσο περισσότερα αρνητικά συμπεράσματα για τον εαυτό του θα βγάλει.
Για να μειωθεί το πρόβλημα, βοηθά να δημιουργήσετε μια διαφορετική αφήγηση για τα παιδιά σας. Αν τα καθοδηγήσετε να φτιάξουν μια καινούρια, ευρύτερη ή λιγότερο απόλυτη εικόνα για τον εαυτό τους και τον κόσμο γύρω τους, θα τα βοηθήσετε να κάνουν θετική αναπλαισίωση. Και η ικανότητα αυτή θα επηρεάσει τον τρόπο που βλέπουν και ερμηνεύουν τη ζωή και τους άλλους ανθρώπους.
Εφαρμόζοντας στη δουλειά της την αφηγηματική ψυχοθεραπεία, η Ίμπεν εστιάζει πολύ στη θετική αναπλαισίωση και ακόμα περισσότερο στο «ξαναγράψιμο του σεναρίου». Βοηθά τους ανθρώπους να εξετάσουν τις πεποιθήσεις που έχουν για τον εαυτό τους και τις πεποιθήσεις που περνούν στα παιδιά τους χωρίς να το συνειδητοποιούν. Δηλώσεις όπως «Είναι αντικοινωνικός», «Δεν είναι πολύ μελετηρή», «Είναι κακός στα μαθηματικά» και «Είναι τόσο εγωίστρια» συνδέονται με συμπεριφορές που τα παιδιά σας προσπαθούν να κατανοήσουν και να ταυτιστούν με αυτές. Τα παιδιά ακούν τους γονείς τους να λένε τέτοια πράγματα πολύ πιο συχνά απ’ όσο νομίζετε. Σύντομα αρχίζουν να πιστεύουν πως έτσι είναι πραγματικά. Όταν μια καινούρια συμπεριφορά δεν ταιριάζει στην ταμπέλα αυτή, δεν προσπαθούν καν να την κατανοήσουν λογικά, επειδή θεωρούν ήδη τον εαυτό τους αδέξιο, ντροπαλό ή κακό στα μαθηματικά.
Η γλώσσα που χρησιμοποιούμε είναι εξαιρετικά επιδραστική. Είναι το πλαίσιο μέσα από το οποίο αντιλαμβανόμαστε ή περιγράφουμε τον εαυτό μας και τον κόσμο γύρω μας. Ο Allan Holmgren, γνωστός Δανός ψυχολόγος, πιστεύει ότι η πραγματικότητά μας δημιουργείται από τη γλώσσα που χρησιμοποιούμε. Κάθε αλλαγή περιλαμβάνει μια αλλαγή στη γλώσσα. Ένα πρόβλημα είναι πρόβλημα μόνο αν αναφερθεί από κάποιον ως πρόβλημα.
Η δύναμη της ταμπέλας
Πολλές από τις ταμπέλες και τις αφηγήσεις αυτές μας ακολουθούν στην ενήλικη ζωή. Έτσι, πολλά από αυτά που σκεφτόμαστε για τον εαυτό μας όταν είμαστε ενήλικες πηγάζουν από τις ταμπέλες που μας είχαν δοθεί όταν ήμασταν παιδιά – τεμπέλα, ευαίσθητη, εγωιστής, ηλίθιος, έξυπνη. Σκεφτείτε το. Ποιες είναι οι πεποιθήσεις σας σχετικά με το ποιοι είστε και πόσες από αυτές προέρχονται από αυτά που σας έλεγαν όταν ήσαστε παιδί; Πολλοί άνθρωποι «αποδεικνύουν» αυτές τις ταμπέλες ασυνείδητα σε όλη τη ζωή τους. Αν ξεχωρίσουμε τον εαυτό μας από τις ταμπέλες αυτές, ανοίγουμε νέους δρόμους για αλλαγή τόσο για τον εαυτό μας όσο και για τα παιδιά μας.
Σκεφτείτε πόσο συνηθισμένο είναι να ακούτε ενηλίκους να λένε πως κάποιο παιδί έχει κάποια διαταραχή, ακόμα κι αν δεν έχει δει ποτέ ψυχολόγο. Φαίνεται πως έχει γίνει απολύτως φυσικό να λέμε για τα παιδιά, τα δικά μας ή άλλων, ότι έχουν ψυχολογικά προβλήματα. Τα παιδιά που είναι ντροπαλά έχουν Άσπεργκερ, τα παιδιά που έχουν πολλή ενέργεια είναι υπερκινητικά, τα παιδιά που δεν χαμογελούν συχνά έχουν κατάθλιψη και το τελευταίο που ακούσαμε είναι ότι ένα ήσυχο παιδί έπασχε από αισθητηριακή διαταραχή. Οι γονείς είχαν ανησυχήσει, η κόρη είχε ανησυχήσει και η σκέψη ότι θα την επηρέαζε σε ολόκληρη τη ζωή της η ταμπέλα που της είχαν κολλήσει χωρίς κανονική διάγνωση, χωρίς έστω ένα ραντεβού με έναν γιατρό, ήταν πραγματικά ανησυχητική.
Όταν διατεινόμαστε ελαφρά τη καρδία ότι ένα παιδί έχει μια ψυχολογική ή νευρολογική διαταραχή με ανάλαφρο ύφος, σαν να λέμε ότι πεινάει ή κρυώνει, διαπράττουμε ένα πολύ σοβαρό λάθος. Όχι μόνο μειώνουμε αυτό που βιώνουν εκείνοι που πραγματικά υποφέρουν από τέτοιες καταστάσεις, αλλά επίσης χαρακτηρίζουμε εσφαλμένα ένα παιδί. Τα παιδιά που ακούν μια αφήγηση για τον εαυτό τους ξανά και ξανά αρχίζουν να συνδέουν τον εαυτό τους με την ταμπέλα αυτή και βγάζουν συμπεράσματα για την ταυτότητά τους από αυτή. Έτσι, η αφήγηση αυτή γίνεται το σενάριο της ζωής τους και είναι πολύ δύσκολο να βγουν από αυτό. Επομένως, ενισχύουμε αυτά τα στοιχεία που δεν μας αρέσουν στον εαυτό μας ή στα παιδιά μας όταν τα επαναλαμβάνουμε διαρκώς. Αντίστοιχα, αναπλαισιώνοντας ή ξαναγράφοντας το σενάριο της ζωής μας, δημιουργούμε ένα νέο μέλλον για εμάς και τα παιδιά μας.»
