Το στρες, όταν δεν είναι έγκυος η γυναίκα, μπορεί να επηρεάσει την υγεία της, τον ύπνο της, τη διάθεση και την όρεξή της. Μπορεί να φέρει πονοκεφάλους, πόνους στην πλάτη, αλλά και κρίσεις πανικού. Στην εγκυμοσύνη, όμως, τα πράγματα γίνονται πιο περίπλοκα, καθώς οι επιπτώσεις του άγχους έχουν αντίκτυπο και στο έμβρυο.
Αρνητικές επιπτώσεις στο έμβρυο
Οι γιατροί γνωρίζουν εδώ και χρόνια ότι το στρες κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης μπορεί να προκαλέσει πρόωρο τοκετό ή να οδηγήσει στη γέννηση ελλιποβαρών μωρών. Επιπλέον, σειρά ερευνών συσχετίζουν το άγχος με αύξηση ποσοστών προεκλαμψίας, καθώς και αποβολών.
Όπως μας εξηγεί η ειδική παιδίατρος κ. Μαρία Παπαδάκη, το στρες της μητέρας στην εγκυμοσύνη έχει ως αποτέλεσμα, μέσω βιοχημικών και ορμονικών αλλαγών, την αυξημένη παραγωγή ορμονών -όπως η κορτιζόλη- στο εμβρυικό περιβάλλον. Εξαιτίας αυτής της ορμόνης, αυξάνεται όχι μόνο ο κίνδυνος πρόωρων τοκετών και καθυστερημένης ανάπτυξης του εμβρύου, αλλά και ενδομήτριας λοίμωξης. Όπως αναφέρει, το στρες συνδέεται, ακόμα, με τη μετέπειτα εμφάνιση χρόνιων ασθενειών, όπως υπέρταση και διαβήτης, αλλά και ψυχικών διαταραχών, όπως κατάθλιψη.
Μία παλαιότερη μελέτη, σύμφωνα με την ίδια, έχει δείξει ότι το υπερβολικό άγχος της μέλλουσας μητέρας μπορεί, αν και σε μικρό βαθμό, να επηρεάσει το IQ του εμβρύου, μειώνοντάς το κατά 2-3 μονάδες.
Οι επιστήμονες δεν σταματούν εδώ: Άλλη μελέτη, από το Πανεπιστήμιο του Ρότσεστερ στη Νέα Υόρκη, έδειξε ότι η κατάθλιψη ή το άγχος που ενδεχομένως αντιμετωπίζει μία έγκυος, μπορεί να επηρεάσει τις συνήθειες ύπνου του παιδιού. Σύμφωνα με τους επιστήμονες, παιδιά και έφηβοι των οποίων οι μητέρες εμφάνισαν τέτοια συμπτώματα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, έχουν την τάση για περισσότερα προβλήματα ύπνου σε σχέση με άλλα παιδιά.
Οι ειδικοί προειδοποιούν
«Το ποια είσαι και πώς συμπεριφέρεσαι και νιώθεις όταν είσαι έγκυος, θα επηρεάσει πλήρως το πώς θα είναι το μωρό σου», λέει η αναπτυξιακή ψυχολόγος του Πανεπιστημίου Johns Hopkins, Janet DiPietro. «Οι ψυχολογικές λειτουργίες των γυναικών κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης -τα άγχη τους, το στρες, η προσωπικότητά τους- τελικά επηρεάζουν την ιδιοσυγκρασία των μωρών τους. Δεν γίνεται να μην την επηρεάζουν… τα έμβρυα ζουν μέσα σε ένα περιβάλλον χημικών ουσιών που παράγονται από τη μητέρα».
Ο καθηγητής γυναικολογίας και παιδιατρικής του UCLA, Dr. Calvin Hobel, χαρακτηρίζει το στρες «σιωπηλή ασθένεια» και καλεί τις εγκύους να ενημερώνονται, ώστε να αναγνωρίζουν τα συμπτώματά του, τις επιπτώσεις του, καθώς και όσα μπορούν να κάνουν για να το περιορίζουν στο ελάχιστο.
Πώς θα αναγνωρίσετε αν έχετε στρες
Ο Dr. Hobel παραθέτει έναν αριθμό ερωτήσεων και καλεί τις εγκυμονου΄σες να απαντήσουν με «ναι», «μερικές φορές» και «όχι». Αν απαντήσετε «μερικές φορές» και «ναι» σε περισσότερες από 3 ερωτήσεις, τότε πιθανόν να υποφέρετε από στρες και χρειάζεστε υποστήριξη είτε από τον σύντροφό σας, είτε από τον γυναικολόγο σας, είτε ακόμα και από κάποιον ειδικό.
- Νιώθω ένταση.
- Νιώθω εκνευρισμό.
- Νιώθω ανησυχία.
- Νιώθω φόβο.
- Δυσκολεύομαι στην αντιμετώπιση προβλημάτων.
- Τα πράγματα δεν πάνε καλά.
- Δε μπορώ να ελέγξω καταστάσεις στη ζωή μου.
- Ανησυχώ μήπως το μωρό μου δεν γεννηθεί φυσιολογικό.
- Με απασχολεί ότι μπορεί να χάσω το μωρό μου.
- Με απασχολεί ότι θα έχω δύσκολο τοκετό.
- Με απασχολεί ότι δεν θα μπορώ να ανταπεξέλθω στους λογαριασμούς μου.
- Ζω χωριστά από τον σύντροφό μου.
- Έχω να κάνω πολλές δουλειές στο σπίτι.
- Έχω προβλήματα στην δουλειά.
- Αντιμετωπίζετε προβλήματα με τον σύντροφό σας;
- Σας έχουν απειλήσει με σωματική βλάβη;