Οι λίστες που σου λένε τι πρέπει να κάνεις είναι αντιπαθητικές και το γνωρίζουμε. Επίσης, οι άνθρωποι που πιστεύουν ότι είναι κάτοχοι της Μεγάλης Αλήθειας είναι κι αυτοί τόσο αντιπαθητικοί, όσο οι λίστες τους. Τα ξέρουμε όλα αυτά, γι’ αυτό δείξτε μεγαλοψυχία, συγχωρήστε μας το «πρέπει» του τίτλου κι επιτρέψτε μας να το αντικαταστήσουμε ταπεινά απ’ το «πραγματικά (πιστεύουμε) ότι αξίζει να διαβαστούν».
Κανείς δεν μπορεί να σας υπογράψει ότι θα αλλάξουν τη ζωή και την κοσμοθεωρία σας για πάντα, ότι θα σας κάνουν καλύτερους ανθρώπους ή ότι θα τα αγοράσετε σε 23 αντίτυπα για να τα χαρίσετε ενθουσιασμένοι σ’ όποιον ξέρετε. Η λίστα γράφτηκε από έναν άνθρωπο, επομένως βρίθει υποκειμενισμού (παρά τις προσπάθειες για το αντίθετο).
Σύμφωνα με τη γνώμη του γράφοντα λοιπόν –και μετά από μελέτη πολλών αντίστοιχων βιβλιο-λιστών- τα παρακάτω τριάντα βιβλία σας τα προτείνουμε με το χέρι (και το πόδι) στην καρδιά. Γιατί είναι ταξιδιάρικα, σοφά, συγκινητικά, τρυφερά, σπουδαία.
Θυμίζουμε τέλος, ότι υπάρχουν δύο κίνητρα για να διαβάσεις ένα βιβλίο: το ένα είναι για να το απολαύσεις. Το άλλο, για να καυχηθείς ότι το διάβασες.
Δεν υιοθετούμε. Ο Bertrand Russell το έχει πει. Κι ο Bertrand Russell ήταν φιλόσοφος. Όχι κανένας τυχαίος.
Φύγαμε:
1. Σταφύλια της Οργής του Τζων Στάινμπεκ, γιατί δεν θα ξαναντικρίσετε ποτέ ξανά μετανάστη ή πρόσφυγα με το ίδιο βλέμμα. Και γιατί θα σας κάνει καλύτερους ανθρώπους.
2. Αδερφοί Καραμάζωφ του Φιόντορ Ντοστογιέφσκι, γιατί όπως έχει πει κι ο Κουρτ Βόνεγκατ (βλέπε Νο25) ό,τι πρέπει να ξέρεις για τη ζωή είναι γραμμένο εκεί μέσα.
3. Το Φθινόπωρο του Πατριάρχη του Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκεζ, γιατί δεν το πήρε τσάμπα το Νόμπελ ο σπουδαίος, συγκινητικός, αριστουργηματικός Κολομβιανός μαιτρ του «μαγικού ρεαλισμού».
4. Ο Ξένος του Αλμπέρ Καμύ, γιατί δεν γίνεται να μην έχεις διαβάσει Καμύ.
5. Ο Καπετάν Μιχάλης του Νίκου Καζαντζάκη, γιατί θα σφιχτεί η καρδιά σας απ’ το μεγαλείο τόσο της φύσης και του χωροχρόνου του έργου, όσο και της λεβέντικης, ηρωικής ψυχής αυτού του… λεβέντη (ναι, «λεβέντη») ήρωα.
6. Το πορτραίτο του Ντόριαν Γκρέι του Όσκαρ Ουάιλντ, γιατί αυτός ο φοβερός Ιρλανδός έγραψε λίγο, αλλά πανέξυπνα.
7. 1984 του Τζωρτζ Όργουελ, γιατί θα πείτε «Τα ΄λεγε ο προφήτης!».
8. Πόλεμος και Ειρήνη του Λέων Τολστόι, γιατί οι Ρώσοι συγγραφείς γράφουν μαγικά κι αυτό είναι έργο που πραγματικά αξίζει να διαβαστεί.
9. Ο μαιτρ και η μαργαρίτα του Μιχαήλ Μπουλγκάκοφ, γιατί είναι ένα αιχμηρό κι αφοπλιστικά άμεσο ταξίδι απ’ τη Μόσχα ως τη Ναζαρέτ.
10. Ουδέν νεώτερον από το δυτικόν μέτωπο του Έριχ Μαρία Ρεμάρκ, γιατί είναι ένα απ’ τα πιο δυνατά κι άμεσα αντιπολεμικά έργα της παγκόσμιας λογοτεχνίας.
11. Ο μικρός πρίγκιπας του Αντουάν ντε Σαιντ Εξυπερύ, γιατί πώς θα κοιτάξεις στα μάτια το παιδί σου, αν δεν το ‘χεις διαβάσει;
12. Μια εποχή στην κόλαση του Αρθούρου Ρεμπώ (κι ας είναι ποίηση), γιατί ο άνθρωπος ήταν («είναι»;) ο Βασιλιάς της Ποίησης. Και την εγκατέλειψε οριστικά στα είκοσί του χρόνια (για τον Θεό!).
13. Τρίτο Στεφάνι του Κώστα Ταχστή (αν και απορρίφθηκε τρις πριν εκδοθεί τελικά με έξοδα του ίδιου του συγγραφέα), γιατί η Νίνα και η Εκάβη είναι η μαμά μας, η γιαγιά μας, η Αθήνα και η πατρίδα μας.
14. Ανεμοδαρμένα ύψη της Έμιλυ Μπροντέ, γιατί είναι ίσως η πιο πολυδιαβασμένη ιστορία απόλυτου, καταστροφικού, μοιραίου, παθιασμένου έρωτα.
15. Το αστείο του Μίλαν Κούντερα, γιατί θα σας «αρπάξει» απ’ τα μούτρα απ’ την πρώτη σελίδα και γιατί λέει μερικές πολύ πικρές αλήθειες.
16. Νανά του Εμίλ Ζολά, γιατί αξίζει να γνωρίσετε μια απ’ τις πιο σαγηνευτικές, αντι-ηρωικές, σκοτεινές και φωτεινές μαζί ηρωίδες της παγκόσμιας λογοτεχνίας.
17. Εν ψυχρώ του Τρούμαν Καπότε, γιατί είναι θρυλικό και γιατί η διήγηση της πραγματικής ιστορίας της άγριας δολοφονίας μιας οικογένειας από το Κάνσας κόβει πραγματικά την ανάσα.
18. Αισθηματική Αγωγή του Γκουστάβ Φλωμπέρ, γιατί είναι και ιστορικό μυθιστόρημα και ρομαντικό ειδύλλιο και αυτοβιογραφικό, ρεαλιστικό τεκμήριο.
19. Το άρωμα του Πάτρικ Ζίσκιντ, γιατί η αγριότητα αυτής της ιστορίας έχει τόσες πολλές αναγνώσεις που δεν γίνεται να σ’ αφήσει αδιάφορο.
20. Η Μεταμόρφωση του Φραντς Κάφκα, γιατί στον Κάφκα χρωστάει πολλά η σύγχρονη πεζογραφία και γιατί οι συμβολισμοί αυτής της νουβέλας θα κάνουν το μυαλό σας να πάρει πολλές στροφές.
21. Αναζητώντας τον χαμένο χρόνο του Μαρσέλ Προυστ, γιατί είναι θλιμμένο και νοσταλγικό και αυτοβιογραφικό και θεωρείται ένα απ’ τα κορυφαία έργα του 20ου αιώνα.
22. Το εκκρεμές του Φουκώ του Ουμπέρτο Έκο, γιατί ο Ιταλός διανοούμενος αξίζει μια θέση στην καρδιά και τη βιβλιοθήκη σας.
23. Λέσχη-Αριάγνη-Νυχτερίδα του Στρατή Τσίρκα, γιατί (συγχωρήστε τον υποκειμενισμό μας) είναι ένα απ’ τα πιο ολοκληρωμένα και σπουδαία ελληνικά έργα.
24. Το βιβλίο της ανησυχίας του Φερνάντο Πεσσόα, γιατί τελικά οι άνθρωποι με ροπή προς την κατάθλιψη και τη συννεφιά, γράφουν τα καλύτερα βιβλία κι αυτός εδώ ο συγκεκριμένος Πορτογάλος καταθλιπτικός γράφει ποίηση σε πεζό λόγο…
25. Σφαγείο Νούμερο 5 του Κουρτ Βόνεγκατ, γιατί το πικρό του χιούμορ, ο αφοπλιστικός του ρεαλισμός και η αισιόδοξη οπτική του για τις στιγμές που περνούν και χάνονται (;) αξίζει να διαβαστούν.
26. Ο λύκος της στέπας του Χέρμαν Έσσε, γιατί η απέχθεια του ήρωα για τον μοντέρνο τρόπο ζωής και η εναγώνια αναζήτηση της βαθύτερης φύσης του αλλοτριωμένου ανθρώπου θα σας προβληματίσουν.
27. Η Πάπισσα Ιωάννα του Εμμανουήλ Ροΐδη, γιατί το ύφος, η γλώσσα και οι τεχνικές του Ροΐδη είναι αμίμητες κι αξίζουν της (λογοτεχνικής) προσοχής σας.
28. Δον Κιχώτης του Μιγκέλ Θερβάντες, γιατί ο άνθρωπος ήταν ένας τρελός που αγαπούσε όσο τίποτα τη Δουλτσινέα του και αγωνιζόταν σε δυο τόμους να τη σώσει (κι ας μην υπήρχε τίποτα απ’ το οποίο έπρεπε να σωθεί).
29. Φάουστ του Γιόχαν Βόλφγκανγκ Γκαίτε, γιατί η αιώνια μάχη καλού-κακού, φωτός-σκιάς αποδίδεται με τον πιο όμορφο, μεστό, ποιητικό λόγο.
30. Ερωτόκριτος του Βιντσέντζου Κορνάρου, γιατί οι ιππότες και οι πριγκίπισσες, οι Ρωμαίοι και οι Ιουλιέτες γίνονται ακόμα καλύτεροι γραμμένοι σε βαριά κρητικά και ιαμβικό δεκαπεντασύλλαβο.
