Υπογραμμίστε λέξεις-κλειδιά: Κάντε μια γρήγορη ανάγνωση το κεφάλαιο, φερ’ ειπείν, της Ιστορίας που δυσκολεύει το παιδί και εντοπίστε τις λέξεις κλειδιά που είναι πραγματικά απαραίτητο να μάθει (για παράδειγμα, «εικονομάχοι», «μινωική περίοδος» κ.λπ.). Υπογραμμίστε μαζί μόνο αυτές και αφήστε «λευκό» το υπόλοιπο κείμενο, ούτως ώστε οι σημαντικότερες έννοιες να εντυπωθούν στο μυαλό του παιδιού.
Ένα χρώμα για τις ημερομηνίες, ένα για τα πρόσωπα, ένα για τους τύπους των μαθηματικών κ.ο.κ.: Μια τεχνική που εξυπηρετεί πολλά παιδιά, είναι να συνδυάσετε ένα χρώμα με κάτι συγκεκριμένο. Παροτρύνετε το παιδί να υπογραμμίσει με κίτρινο όλες τις ημερομηνίες, με πράσινο όλους τους τύπους κ.λπ. και αφήστε την περιβόητη φωτογραφική μνήμη να κάνει το θαύμα της.
Σχεδιαγράμματα και περιλήψεις για σίγουρη κατανόηση: Ένα από τα βασικότερα προβλήματα των παιδιών είναι ότι δυσκολεύονται να κατηγοριοποιήσουν τις γνώσεις που διαβάζουν, να τις οργανώσουν και εν τέλει να τις αφομοιώσουν. Στο να συστηματικοποιηθεί ο κυκεώνας πληροφοριών, βοηθά πολύ μια σύντομη περίληψη ή ένα σχεδιάγραμμα. Ζητήστε απ’ το παιδί να φτιάξει, για παράδειγμα, μια γραμμή χρόνου ώστε να θυμηθεί τις ημερομηνίες ή να γράψει τα σημαντικότερα σημεία του μαθήματος σε ένα κείμενο που να μην ξεπερνάει τις 8-10 γραμμές.
Πλαγιότιτλοι και ερωτήσεις για να μη «χάνεται»: Επειδή η περίληψη είναι μια δουλειά αρκετά απαιτητική που απαιτεί πλήρη κατανόηση αλλά και την (δυσεύρετη σε μικρούς μαθητές) ικανότητα της αφαίρεσης, εναλλακτικά, μπορείτε να ζητήσετε απ’ το παιδί να φτιάξει τίτλους ή ερωτήσεις για το κεφάλαιο/ μάθημα που το δυσκολεύει. Πείτε του, για παράδειγμα, «Αν ήσουν δάσκαλος κι έπρεπε να βάλεις τεστ απ’ αυτό το μάθημα, τι ερωτήσεις θα έβαζες στα παιδιά;».
Το αγαπημένο του τραγούδι στις υπηρεσίες σας: Για να θυμηθεί, για παράδειγμα, την δύσκολη προπαίδεια του 8, μπορείτε να την τραγουδήσετε στο ρυθμό του αγαπημένου του τραγουδιού.
Ακροστιχίδα: Το κόλπο της ακροστιχίδας έχει βγάλει ασπροπρόσωπες γενιές και γενιές μαθητών (αλλά και εκπαιδευτικών). Βάλτε τα ονόματα, τις έννοιες, τις πόλεις κ.λπ. σε μια κάθετη στήλη και χρωματίστε το πρώτο γράμμα της κάθε λέξης. Για παράδειγμα:
Οι Τρεις Ιεράρχες είναι:
Γρηγόριος ο Ναζιανζηνός
Ιωάννης ο Χρυσόστομος
Βασίλειος ο Μέγας
Η λέξη που σχηματίζεται είναι «Γ Ι Β» -μικρότερη, ευκολότερη και σίγουρα βοηθητική.
Αυτοσχέδια ποιηματάκια: Εσείς είχατε ακούσει στο σχολείο το, ας το πούμε, «ποιηματάκι» «Ξανθό τσακάλι με σκουφί», που παρέπεμπε στους Ξάνθο, Τσακάλωφ και Σκουφά –ιδρυτές της Φιλικής Εταιρείας; Ή, αντίστοιχα, στο blog paidagwgos.blogspot.gr, βρήκαμε τη ρίμα «Το χίλια τετρακόσια πενήντα τρία η Πόλη κατακτήθηκε από την Τουρκία». Αυτοσχεδιάστε ελεύθερα.
Ζωγράφισέ το: Όταν τα παιδιά δυσκολεύονται με τις λέξεις, δώστε τους τη δυνατότητα να κάνουν εικόνες τις έννοιες και τις αφηγήσεις. Ζητήστε τους να ζωγραφίσουν την πρώτη ραψωδία της Οδύσσειας ή τη μάχη της Σαλαμίνας και συζητήστε, στη συνέχεια, τη θέση και τα χαρακτηριστικά των μορφών στη ζωγραφιά τους συσχετίζοντάς τα με το μάθημα.
