Σύμφωνα με έρευνες, η πρώτη ανάμνηση που αποκτά το παιδί προέρχεται ήδη από την κοιλιά της μητέρας του. Όταν είναι επτά μηνών, το έμβρυο αρχίζει να αναγνωρίζει την φωνή της μαμάς του, που συνεχίζει να θυμάται και αφού γεννηθεί.
Το ίδιο ισχύει για την όραση αλλά και την όσφρηση. Μπορεί το νεογέννητο να βλέπει θολά, αλλά παρατηρεί τα χαρακτηριστικά σας όταν το ταΐζετε ή το θηλάζετε, σε κοντινή δηλαδή απόσταση, και τα συγκρατεί. Έχει αποδειχθεί από έρευνα που διεξήγαγε καθηγήτρια εξειδικευμένη σε θέματα παιδικής ανάπτυξης, ότι ένα βρέφος τριών ημερών μπορεί να καταλάβει την μυρωδιά του μητρικού γάλακτος, επομένως και της μητέρας του, και να την ξεχωρίσει σε σχέση με τις υπόλοιπες.
Μεγαλώνοντας, και συγκεκριμένα από την ηλικία των έξι μηνών και πάνω, το μωρό αρχίζει να σάς «θυμάται» ακόμα και όταν δεν σας βλέπει. Έχει πλέον μία νοερή εικόνα σας, ακόμα και εάν λείπετε από δίπλα του. Για το λόγο αυτό, μην αναρωτιέστε γιατί οι αποχωρισμοί όταν έχει μεγαλώσει είναι πιο δύσκολοι. Επιπλέον, αρχίζει ν' αντιδρά στο όνομά του και ν' ανταποκρίνεται όλο και περισσότερο στις εναλλαγές της φωνής σας.
Μπορεί να θεωρούνται πρώιμες, αλλά ουσιαστικά είναι οι πρώτες νωπές αναμνήσεις του μωρού.
2. Νηπιακή ηλικία
Πρόσφατη επιστημονική μελέτη έδειξε ότι τα παιδιά μπορούν να σχηματίσουν τις πρώτες τους αναμνήσεις από τα δύο τους χρόνια, ενώ τα παλαιότερα επιστημονικά ευρήματα μετέφεραν τις πρώτες αναμνήσεις στα τέσσερα περίπου έτη. Στην ηλικία αυτή, αρχίζουν να θυμούνται κάποια συμβάντα, αλλά εδώ προκύπτει ένα άλλο ζήτημα: ενώ μπορούν να ανακαλέσουν στη μνήμη τους συγκεκριμένα γεγονότα, συνήθως τα θυμούνται «θολά». Μπορεί, για παράδειγμα, να μπερδέψουν δύο ιστορίες, σχηματίζοντας μία ή να συγχέουν την πραγματικότητα με την φαντασία. Επομένως, οι αναμνήσεις τους σε αυτό το στάδιο δεν θεωρούνται τόσο «αξιόπιστες».
3. Προσχολική ηλικία
Σύμφωνα με έρευνα του Πανεπιστημίου του Emory, τα παιδιά μεγαλώνοντας αρχίζουν να θυμούνται πιο συγκεκριμένες καταστάσεις και γεγονότα, που πλέον δεν μπερδεύουν μεταξύ τους. Σταδιακά και σε αντίθεση με τη νηπιακή ηλικία, σχηματίζουν λιγότερο χαοτικές αναμνήσεις, που πλέον βασίζονται περισσότερο στα πραγματικά γεγονότα και λιγότερο στη σφαίρα της φαντασίας τους. Ενδεικτικά, τα ευρήματα της έρευνας έδειξαν ότι τα παιδιά ήταν πλέον ικανά να περιγράψουν ακόμα και με λεπτομέρειες κάποια γεγονότα που τους έκαναν εντύπωση, χωρίς τη βοήθεια ή την παρέμβαση των γονιών τους.
4. Σχολική ηλικία
Στην σχολική ηλικία παρατηρείται ένα περίεργο φαινόμενο, γνωστό και ως « παιδική αμνησία», σύμφωνα με τον Φρόυντ. Πρόκειται για μία ξαφνική απώλεια μνήμης των γεγονότων που προηγήθηκαν πριν το παιδί κλείσει τα πέντε του χρόνια. Η έρευνα του Πανεπιστημίου του Emory απέδειξε ότι μέχρι τα επτά τους χρόνια, τα παιδιά μπορούσαν ν' ανακαλέσουν στη μνήμη τους γεγονότα που είχαν συμβεί στη νηπιακή τους ηλικία, αλλά μέχρι να κλείσουν τα εννιά, είχαν χάσει τις μισές από αυτές τις αναμνήσεις.
Ωστόσο, δεν χρειάζεται ν' απογοητεύεστε αν το παιδί σας δεν μπορεί να θυμηθεί πότε πήγατε μαζί για πρώτη φορά στο λούνα παρκ ή πότε οργανώσατε το πρώτο του παιδικό πάρτι για τα γενέθλιά του. Προσπαθήστε να περνάτε ποιοτικό και δημιουργικό χρόνο μαζί του. Ακόμα και αν κάποια σημαντικά γεγονότα δεν καταγράφονται στη μνήμη του, η αίσθηση της χαράς και της ζεστασιάς που νιώθει όταν είναι μαζί σας, θα του μείνει χαραγμένη στην καρδιά και το μυαλό!
