Ξηρός βήχας
«Ο υλακώδης βήχας μοιάζει με γάβγισμα σκυλιού. Είναι ξηρός, και έχει μεταλλικό ήχο» μας λέει ο γιατρός ο Διονύσης Παπαδάτος. «Συνήθως οφείλεται σε λαρυγγίτιδα ή σε κάποια λοίμωξη τμήματος του ανώτερου αναπνευστικού συστήματος, όπως η φαρυγγίτιδα». Άλλη πιθανή αιτία ξερού βήχα είναι η αλλεργία. Σύμφωνα με τον γιατρό, είναι ο μόνος βήχας που μπορείτε να ξεχωρίσετε με βεβαιότητα, αφού είναι πολύ χαρακτηριστικός. Ο ξηρός, μη παραγωγικός βήχας (χωρίς έκκριση βλεννών), είναι πολύ συχνός σε παιδιά έως 3 ετών γιατί έχουν πολύ στενούς κι ευερέθιστους αεραγωγούς.
Πώς να τον σταματήσετε: Βγάλτε το παιδί στο μπαλκόνι/βεράντα/κήπο. Ο κρύος αέρας βοηθά στη χαλάρωση των αεραγωγών και, κατά συνέπεια, καταπραΰνει τον ενοχλητικό βήχα. Το ίδιο θα κάνουν και οι υδρατμοί. Κάντε το παιδί ένα ζεστό ντους και, αφού τελειώσει, μείνετε μαζί του για λίγο μέσα στο γεμάτο από υδρατμούς μπάνιο. Τέλος, οι γιατροί συμβουλεύουν την κατανάλωση υγρών -και ιδιαίτερα νερού- για να ενυδατώνεται και να μαλακώνει ο λαιμός.
Υγρός/Παραγωγικός βήχας
Υγρός είναι ο βήχας που συνδυάζεται με εκκρίματα. Συνήθως συνοδεύεται και από συμπτώματα όπως ρινική καταρροή, υγρά μάτια, παραγωγή βλέννας και έλλειψη όρεξης. Η συνηθέστερη αιτία, είναι το κοινό κρυολόγημα, που δυστυχώς τα παιδιά κολλάνε κατά μέσο όρο, έξι έως δέκα φορές τον χρόνο.
Πώς να τον σταματήσετε: Αν πρόκειται για ίωση, τα αντιβιοτικά είναι άχρηστα. Ξεκούραση, κατανάλωση υγρών, κάποιο αποχρεμπτικό σιρόπι και διαρκές φύσημα της μύτης, είναι κάποιες από τις λύσεις που ίσως ανακουφίσουν. Σε κάθε περίπτωση, πρέπει να συμβουλευτείτε τον παιδίατρό σας.
Επίμονος βήχας
Ο παροξυσμικός βήχας είναι επίμονος, συνεχόμενος, ακούγεται ανησυχητικός και διαρκεί πολύ. Τα μάτια του παιδιού συνήθως κοκκινίζουν στην προσπάθειά του να βήξει και ενδέχεται να μαυρίσει το πρόσωπό του. Συνήθως οφείλεται σε κοκκύτη ή σε άλλους μικροοργανισμούς, αλλά ενδέχεται να δημιουργηθεί εξαιτίας εισρόφησης ξένου σώματος (πολύ συνηθισμένο για τα παιδιά μικρής ηλικίας είναι να καταπίνουν μικρά πλαστικά από παιχνίδια).
Πώς να τον σταματήσετε: «Αν το παιδί αρχίσει να μελανιάζει, πρέπει να το μεταφέρουμε στο πλησιέστερο νοσοκομείο» λέει ο παιδίατρος Διονύσιος Παπαδάτος. Αν αντιληφθείτε ότι το παιδί έχει καταπιεί κάτι, μην προσπαθήσετε να το αφαιρέσετε μόνοι – ίσως χειροτερέψετε την κατάσταση.
Νυκτερινός βήχας
Είναι πολύ κοινό να παρατηρείται επίμονος βήχας τις βραδινές ώρες. Συνήθως ο βήχας κατά τη διάρκεια της νύχτας οφείλεται σε κοινό κρυολόγημα. «Τα εκκρίματα που δημιουργούνται, κυλούν προς το φάρυγγα λόγω της κατάκλισης» εξηγεί ο κ. Παπαδάτος. Έτσι, ο λαιμός ερεθίζεται και προκαλείται βήχας. Επίσης, ενδέχεται να έχει κλείσει η μύτη του παιδιού, αυτό να κοιμάται άθελά του με ανοιχτό στόμα, κι έτσι, ο φάρυγγας να στεγνώνει και να ερεθίζεται. . «Αυτού του είδους ο βήχας δεν είναι ανησυχητικός για την υγεία του παιδιού αλλά κουράζει και εκνευρίζει τόσο τα παιδιά όσο και τους γονείς, πολλές φορές διαρκώντας και για αρκετές ημέρες. Δυστυχώς δεν υπάρχει κάποιο αποτελεσματικό φάρμακο για την αντιμετώπισή του, αφού οφείλεται σε ιό που κάνει τον κύκλο του και υποχωρεί.»
Πώς να τον σταματήσετε: Αν ακούσετε το παιδί να βήχει επίμονα κατά τη διάρκεια της νύχτας, είναι χρήσιμο να το ξυπνήσετε και να ανασηκώσετε το μαξιλάρι του. Αν πρόκειται για κρυολόγημα, συνίστανται υγρά και αποχρεμπτικά σιρόπια –πάντα σε συνεννόηση με τον γιατρό σας. Σημαντικό είναι να εξεταστεί η πιθανότητα παιδικού άσθματος, καθώς ένα από τα συνηθέστερα συμπτώματά του είναι ο νυκτερινός βήχας.
Μάθετε περισσότερα για το παιδικό άσθμα εδώ.
Πότε να ανησυχήσετε
«Το ‘σφύριγμα’ της αναπνοής, οι γρήγορες ανάσες (ταχύπνοια) και το να ξεχωρίζουν τα πλευρά του παιδιού κατά την αναπνοή (εισολκές) είναι σημεία αναπνευστικής δυσχέρειας, δείχνουν δηλαδή ότι το παιδί καταβάλει προσπάθεια για να αναπνεύσει, κάτι που το συναντάμε σε λοιμώξεις του κατώτερου αναπνευστικού (βρογχίτιδα, πνευμονία), του ανώτερου (λαριγγίτιδα) και σε κατάποση ξένου σώματος» λέει ο κ. Παπαδάτος.
Σύμφωνα με τον Παιδίατρο, ανησυχητική είναι και η περίπτωση που ο βήχας συνοδεύεται από υψηλό πυρετό, πόνο στο στήθος ή εμετούς. Πρέπει επίσης να συμβουλευτείτε παιδίατρο, αν παρ’ όλες τις προσπάθειές σας, ο βήχας συνεχίζεται για περισσότερο από δύο εβδομάδες.
«Στην περίπτωση που το παιδί βήχει, αλλά ταυτόχρονα η διάθεσή του και η όρεξή του είναι φυσιολογικές, μάλλον δεν συντρέχει λόγος ανησυχίας» συμπληρώνει καθησυχαστικά ο γιατρός.
Θεραπεία του παιδικού βήχα
Όσον αφορά την θεραπεία, καλό είναι οι γονείς να μην χορηγούν φάρμακα (π.χ. εισπνεόμενα) αυτοβούλως, αλλά κατόπιν εξέτασης από τον παιδίατρο. Αν ο βήχας οφείλεται στο ανώτερο αναπνευστικό βοηθούν πολύ τα υποστηρικτικά μέτρα, όπως συχνές ρινοπλύσεις με φυσιολογικό ορό, η χορήγηση άφθονων υγρών για τη ρευστοποίηση των εκκρίσεων, τα ζεστά αφεψήματα με μέλι κ.τ.λ. Εάν πρόκειται για βρογχίτιδα θα χορηγηθούν εισπνεόμενα από τον παιδίατρο και σε περίπτωση πνευμονίας θα δοθεί αντιβίωση από το στόμα ή ενδοφλέβια σε νοσοκομείο.