Πρόκειται, όμως, για ένα πρόβλημα που αν δεν αντιμετωπιστεί εγκαίρως, μπορεί να οδηγήσει σε χειρότερες καταστάσεις, είτε παχυσαρκίας είτε άλλων διατροφικών διαταραχών. Μάλιστα, εξηγεί η κ. Κατσογριδάκη, οι ηλικίες κατά το 1ο έτος της ζωής, στα 5-6 έτη αλλά και στην αρχή της εφηβείας είναι κρίσιμες αναφορικά με την διατροφή του παιδιού, καθώς τότε σχηματίζονται οι λιπαποθήκες του ανθρώπου, άρα αν στα στάδια αυτά αυξηθεί σημαντικά ο αριθμός των λιποκυττάρων κινδυνεύει το παιδί να γίνει παχύσαρκο στο μέλλον.
«Ο ρόλος του γονιού είναι καθοριστικός στο πρόβλημα της παιδικής λαιμαργίας, όπως είναι και ο τρόπος που θα το χειριστεί», λέει η διατροφολόγος. «Σε ένα μικρό παιδί δε μπορείς να κάνεις δίαιτα, ενώ είναι λάθος να του μαθαίνεις να κατατάσσει τις τροφές σε καλές και κακές. Μπορεί, όμως, ο γονιός να βάζει μέτρο στην κατανάλωση λιπαρών (όχι, βέβαια, δίνοντας προϊόντα light στο παιδί, αλλά περιορίζοντας π.χ. το λίπος στο μαγείρεμα και τα γλυκά). Επίσης, σε συνεργασία με τον παιδίατρο μπορεί ο γονιός να βρει εναλλακτικά σνακ όταν το παιδί πεινά, αλλά και να εντοπίσει αν υπάρχουν άλλα, ψυχοπαθολογικά αίτια πολυφαγίας, τα οποία πιθανώς να χρειαστεί να αντιμετωπιστούν με τη βοήθεια παιδοψυχολόγου».
Πώς θα αναγνωρίσετε την πολυφαγία
Όπως αναφέρει σε άρθρο της η κ. Κατσογριδάκη, ορισμένα παιδιά γίνονται από νωρίς λαίμαργα, τρώνε κρυφά, κρύβουν τρόφιμα στα δωμάτιά τους ή «κλέβουν» απαγορευμένες τροφές, τρώνε περισσότερο από τους συνομηλίκους τους και τελικά αυξάνουν υπερβολικά το βάρος τους. Κάποιες κοινές ενδείξεις λαιμαργίας στα παιδιά είναι:
- Το συνεχές τσιμπολόγημα.
- Η αδυναμία να σταματήσει το παιδί από μόνο του να τρώει.
- Η αποφυγή δραστηριοτήτων επειδή ντρέπεται για το βάρος του.
- Το παιδί να τρώει λίγο δημόσια, αλλά να συνεχίζει να παίρνει βάρος ή να παραμένει υπέρβαρο.
- Να τρώει λίγο μπροστά στους γονείς τους, αλλά να τσιμπολογάει ή να καταβροχθίζει φαγητά όταν δεν το βλέπουν.
- Το παιδί να αναπτύσσει έμμονες ιδέες για το φαγητό γενικά ή για διάφορα είδη φαγητού, για παράδειγμα να σιχαίνεται ή να λατρεύει ένα συγκεκριμένο είδος φαγητού.
- Να τρώει πολύ γρήγορα και μεγάλες ποσότητες.
- Να τρώει συνέχεια «σνακ» μαζί με τα κανονικά γεύματα.
Πώς θα αποτρέψετε την πολυφαγία
Η αμερικανίδα παιδίατρος Dr. Jennifer Trachtenberg δίνει στους γονείς οκτώ εξαιρετικές συμβουλές για να αποτρέψουν την παιδική πολυφαγία:
Η ώρα του φαγητού
Η ώρα του φαγητού πρέπει να είναι συγκεκριμένη κάθε μέρα και να λαμβάνει χώρα στο τραπέζι, και όχι μπροστά στην τηλεόραση ή στον υπολογιστή. Όταν το παιδί δεν συγκεντρώνεται στο φαγητό του αλλά σε κάτι άλλο που μπορεί να κάνει παράλληλα, ασυναίσθητα καταναλώνει μεγαλύτερη ποσότητα φαγητού, ενώ δεν εκτιμά και αυτό που τρώει.
Όσο θέλει!
Μη λέτε ποτέ στο παιδί «άδειασε το πιάτο σου!». Μην το πιέζετε να φάει. Το παιδί μπορεί από μόνο του να ρυθμίσει πόσο θα φάει όταν πεινάει πραγματικά.
Μη χρησιμοποιείτε το φαγητό για επιβράβευση
Μην μαθαίνετε, δηλαδή, στα παιδιά να τρώνε ακόμα κι αν δεν πεινούν.
Γίνετε καλό παράδειγμα προς μίμηση
Αν το παιδί σας βλέπει να κουλουριάζεστε μπροστά στην τηλεόραση με μία σακούλα πατατάκια, το πιθανότερο είναι ότι θα κάνει και εκείνο το ίδιο.
Επιτρέπετε τα γλυκά κεράσματα (μία στο τόσο)
Αν το παιδί λαχταρίσει ένα παγωτό, μην του πείτε όχι. Πάρτε του, όμως, ένα χωνάκι με μία μικρή μπαλίτσα –όχι με τέσσερις!
Ρυθμίζετε τον όγκο
Μην προσφέρετε στο παιδί μεγάλη ποσότητα κρέατος για να χορτάσει στο γεύμα του. Προτιμήστε ένα πιο μικρό κομμάτι κρέας, δίπλα σε λαχανικά ή άλλα συνοδευτικά.
Αποφύγετε τα αναψυκτικά
Πραγματικά δεν προσφέρουν απολύτως τίποτα στο παιδί, πέρα από κενές θερμίδες, ενώ καταστρέφουν και τα δόντια. Προτιμήστε με το φαγητό να προσφέρετε νερό ή χυμό.
Γλυκά με μέτρο
Δεν χρειάζεται να υπάρχουν συστηματικά γλυκά στο σπίτι. Μπορείτε να έχετε γλυκά αν υπάρχει κάποια γιορτή, ενώ όταν το παιδί θέλει κάτι γλυκό να φάει μπορείτε να του προσφέρετε ένα αγαπημένο του φρούτο.
Πώς θα αντιμετωπίσετε τον πολυφαγία
Αν δεν έχετε καταφέρει να αποτρέψετε την πολυφαγία και ανησυχείτε ότι το παιδί παίρνει ανεξέλεγκτα βάρος και βάζει σε κίνδυνο την υγεία και την ψυχολογία του, η Dr. Jennifer Trachtenberg συνιστά:
1. Προσπαθήστε να καταλάβετε τι συμβαίνει πραγματικά στο παιδί. Είναι μόνο θέμα φαγητού; Μήπως αντιμετωπίζει κάποιο ψυχο-κοινωνικό πρόβλημα; Μήπως είναι λυπημένο, θυμωμένο ή έχει ανάγκη από την προσοχή σας; Προσπαθήστε να το συζητήσετε μαζί του.
2. Παροτρύνετέ το να συμμετέχει σε σωματικές δραστηριότητες και –γιατί όχι;- συμμετέχετε και εσείς μαζί του. Μπορείτε, για παράδειγμα, να πηγαίνετε όλοι μαζί για ποδήλατο ή για τρέξιμο. Θα σας ωφελήσει όλους!
3. Μαγειρεύετε μαζί με το παιδί, επιλέγετε τα λαχανικά και βοηθήστε το να γνωρίσει ό,τι καταναλώνει.
4. Επικοινωνείτε τακτικά με τον/την παιδίατρο, για να σας δίνει διατροφικές συμβουλές και να ελέγχει την πορεία του παιδιού. Έτσι θα ελέγχετε καλύτερα το βάρος του. Ο παιδίατρος μπορεί, αν χρειαστεί, να σας συστήσει κάποιον ειδικό στην παιδική διατροφή ή ακόμα και παιδοψυχολόγο.
