Οριακή διαταραχή προσωπικότητας: η ψυχική νόσος που αγγίζει τους έφηβους

Οριακή διαταραχή προσωπικότητας: η ψυχική νόσος που αγγίζει τους έφηβους

Τσακωμοί χωρίς αιτία, αψυχολόγητες αντιδράσεις, πόρτες που κλείνουν με δύναμη και κλειδώνουν, απομάκρυνση, εσωστρέφεια… Η εφηβεία δεν ήταν και ούτε θα είναι ποτέ εύκολη για κανένα παιδί και, φυσικά, για κανένα γονιό. Είναι σημαντικό ωστόσο, να μπορούμε να διακρίνουμε τη διαφορά μεταξύ μιας «τυπικής» εφηβικής κυκλοθυμίας και των σημείων μιας ιδιαίτερης κατάστασης ψυχικής υγείας, όπως είναι η οριακή διαταραχή προσωπικότητας.

Τι είναι η οριακή διαταραχή προσωπικότητας

Η Οριακή Διαταραχή Προσωπικότητας (ΟΔΠ) είναι μια σοβαρή κατάσταση ψυχικής υγείας που προκαλεί στο άτομο προβλήματα στον έλεγχο των συναισθημάτων και των παρορμήσεων προς τον εαυτό του και τους άλλους. Η κατάσταση αυτή συχνά δημιουργεί δυσκολίες στη διατήρηση ισορροπημένων μακροχρόνιων σχέσεων με μέλη της οικογένειας, φίλους και αγαπημένα πρόσωπα.

Τα άτομα με ΟΔΠ φοβούνται την εγκατάλειψη, βιώνουν διακυμάνσεις της διάθεσης και συχνά ενεργούν παρορμητικά, προκαλώντας συγκρούσεις στις σχέσεις τους. Δεν έχουν σαφή αίσθηση ταυτότητας και φαίνεται να αλλάζουν συχνά «κατεύθυνση», είτε στη σκέψη τους είτε στη συμπεριφορά τους. Επιπλέον, παρουσιάζουν αυξημένη δραστηριότητα στο μεταιχμιακό σύστημα, μια περιοχή του εγκεφάλου που ελέγχει το φόβο, το θυμό και την επιθετικότητα. 

Συμπτώματα στους εφήβους

Η Οριακή Διαταραχή Προσωπικότητας συχνά παρουσιάζεται ή εμφανίζει σημάδια κατά την εφηβεία. Ορισμένα παιδιά μπορεί επίσης να εμφανίσουν συμπτώματα έναρξης, τα οποία μπορεί να εξελιχθούν περαιτέρω και να προκαλέσουν μακροπρόθεσμα ελλείμματα, εάν δεν εντοπιστούν και δεν αντιμετωπιστούν έγκαιρα.

Εάν το παιδί σας είναι ύποπτο ή έχει διαγνωστεί με ΟΔΠ  αυτό δεν σημαίνει ότι θα εμφανίσει όλα τα συμπτώματα που είναι γνωστά σε όλους, αλλά διατρέχει υψηλό κίνδυνο να το κάνει. Είναι σημαντικό να θυμάστε ότι ο γιος ή η κόρη σας μπορεί να έχει μια πολύ διαφορετική εμπειρία από ένα άλλο παιδί που ζει με αυτή την πάθηση και επομένως είναι απαραίτητη η ειδική αξιολόγηση και θεραπεία.

Τα πιο κοινά συμπτώματα:

  • Συναισθηματική αστάθεια
  • Ακραία συναισθήματα/αλλαγές της διάθεσης, από έντονη αγάπη έως έντονο μίσος
  • Χρόνια συναισθήματα κενού και απομόνωσης
  • Εκρηκτικός θυμός
  • Δυσκολία στην έκφραση συναισθημάτων
  • Υπερκινητικότητα και ανησυχία
  • Προβλήματα ελέγχου των παρορμήσεων
  • Έντονος φόβος
  • Κατάχρηση ουσιών και απόπειρες αυτοκτονίας
  • Προβλήματα με την αίσθηση του εαυτού και της ταυτότητας
  • Δυσλειτουργική, διαστρεβλωμένη εικόνα του εαυτού
  • Αυτοκριτική και πιθανή εμπλοκή σε αυτοτραυματισμούς
  • Παρορμητικές, αυτοκαταστροφικές συμπεριφορές, όπως ανεξέλεγκτη κατανάλωση τροφής
  • Δυσκολίες στις σχέσεις
  • Φόβος εγκατάλειψης και δυσκολία ανοχής της μοναξιάς
  • Ιστορικό ασταθών, έντονων, γεμάτων συγκρούσεις σχέσεων
  • Έλλειψη ενσυναίσθησης για τους άλλους

Διάγνωση της οριακής διαταραχής προσωπικότητας

Η Οριακή Διαταραχή Προσωπικότητας (ΟΔΠ) μπορεί να αναπτυχθεί σε νεαρή ηλικία και, αν δεν αντιμετωπιστεί σωστά, μπορεί να μεταφέρει αυτή την κατάσταση ψυχικής υγείας στην εφηβεία και στην ενήλικη ζωή.

Αυτή η κατάσταση ψυχικής υγείας συγχέεται συχνά με τη διπολική διαταραχή, η οποία παρουσιάζει επίσης παρόμοια σημάδια. Άλλα συμπτώματα από διαταραχές της παιδικής ηλικίας, όπως η Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ) και η Αντιθετική Προκλητική Διαταραχή μπορούν επίσης να εμφανίσουν παρόμοια συμπτώματα στα παιδιά, αλλά δεν αποτελούν απαραίτητα μέρος της διάγνωσης για τη Διαταραχή Οριακής Προσωπικότητας.

Ως εκ τούτου, είναι απαραίτητο να απευθυνθείτε σε παιδίατρο ή ψυχίατρο για να λάβετε την επαγγελματική ιατρική βοήθεια που μπορεί να καθορίσει πώς να βοηθήσετε σωστά το παιδί σας.

Η διάγνωση περιλαμβάνει συστηματικές συνεντεύξεις παράλληλα με τον αποκλεισμό άλλων παθήσεων συμπεριφοράς και ψυχικής υγείας. Για να διαγνωστούν τα παιδιά με Οριακή Διαταραχή Προσωπικότητας (ΟΔΠ), πρέπει να εμφανίζουν συνεχείς ή περιοδικές ακραίες αλλαγές στη διάθεση τις περισσότερες ημέρες για τουλάχιστον 6 μήνες.

Ποια είναι η καλύτερη θεραπεία

Η ψυχοθεραπεία είναι η καλύτερη θεραπεία για τη Διαταραχή Οριακής Προσωπικότητας, με τη Διαλεκτική Θεραπεία Συμπεριφοράς (DBT) να είναι η πιο συνιστώμενη θεραπεία. Η έμφαση δίνεται στην ανάπτυξη υγιών συμπεριφορών σε μια συναισθηματική κρίση, όταν το άτομο τείνει να προεπιλέξει μη χρήσιμες μακροπρόθεσμες συμπεριφορές, όπως αυτοκτονικές συμπεριφορές ή αυτοτραυματισμούς.

Δεδομένου ότι η περίπτωση κάθε παιδιού είναι μοναδική, είναι καλύτερο να απευθυνθείτε σε γενικό ιατρό ή σε ψυχίατρο που ειδικεύεται στη θεραπεία παιδιών. Με αυτόν τον τρόπο, ο επαγγελματίας μπορεί να καταρτίσει ένα ολιστικό σχέδιο θεραπείας που μπορεί να αντιμετωπίσει τις ιατρικές, σωματικές, κοινωνικές και συναισθηματικές πτυχές της κατάστασης ψυχικής υγείας.

Πηγή: helpingminds.org.au

v