Στην Ελλάδα χρειαζόμαστε κάθε χρόνο περί τις 650.000 μονάδες αίματος, από τις οποίες -σύμφωνα με το Υπουργείο Υγείας- μόλις το 40% καλύπτεται από τους εθελοντές αιμοδότες, το 50% από το συγγενικό περιβάλλον του ασθενούς και ένα 5% από τις ένοπλες δυνάμεις. Περί τις 28.000 με 30.000 μονάδες ερυθροκυττάρων εισάγονται κάθε χρόνο από την Ελβετία. Τα δε στατιστικά δείχνουν ότι για να υπάρχει πάντοτε διαθέσιμο αίμα θα αρκούσε το 10% του πληθυσμού να δίνει αίμα μία φορά τον χρόνο. Το ποσοστό που δίνει, όμως, δυστυχώς με τα βίας αγγίζει το 1,5%.
Σκεφτείτε το, όμως: Με 1 μόνο αιμοδοσία θα μπορούσατε να σώσετε 3 ζωές, χωρίς να σας κοστίσει τίποτα! Δεν είναι σπουδαίο;
Καθώς, λοιπόν, η τεχνητή παρασκευή αίματος στο εργαστήριο είναι αδύνατη, η ανάγκη για αίμα στην Ελλάδα παραμένει τεράστια, ενώ στον αντίποδα τεράστια είναι και τα οφέλη που έχει το άτομο που θα γίνει αιμοδότης. Δείτε παρακάτω τις σημαντικότερες πληροφορίες που πρέπει να γνωρίζετε σχετικά με την αιμοδοσία:
Ποιος μπορεί να δώσει αίμα
Κάθε υγιής άνδρας ή γυναίκα 18-62 ετών, μπορεί να δίνει άφοβα αίμα 3-4 φορές το χρόνο. Το άτομο πρέπει να είναι άνω των 50 κιλών και όταν πάει να δώσει αίμα να είναι ξεκούραστο και να έχει φάει ελαφρά.
Ποιος ΔΕΝ μπορεί να δώσει αίμα
Όποιος είχε έστω και μία ομοφυλοφιλική σχέση από το 1977. Όποιος έχει κάνει ενδοφλέβια χρήση ναρκωτικών από το 1977. Όποιος είχε πολλούς ερωτικούς συντρόφους χωρίς τη συστηματική χρήση προφυλακτικών μέσων κατά την τελευταία δεκαετία και γενικά όποιος νομίζει ότι υπάρχει πιθανότητα να έχει εκτεθεί στον ιό που προκαλεί AIDS.
Επίσης, δεν αιμοδοτούν όσοι πάσχουν από: Καρδιαγγειακές νόσους, Αρρυθμίες, Υπέρταση, Αυτοάνοσα νοσήματα, Νεοπλασίες, Αιματολογικές νόσους, Επιληψία , Ανεπάρκεια G6PD, Χρόνιες λοιμώξεις, Ψυχικές νόσους, Σακχαρώδη διαβήτη υπό αγωγή, Χρόνιες νόσους ή Ανεπάρκειες οργάνων.
Τέλος, άτομα που έχουν Στίγμα μπορούν να δώσουν αίμα εφόσον ο αιματοκρίτης τους είναι καλός (δηλαδή από 38 και πάνω για γυναίκες και από 41 και πάνω για άνδρες). Άτομα που έκαναν τατουάζ ή piercing (τρύπες) μπορούν να δώσουν αίμα αν έχουν περάσει τουλάχιστον 2 μήνες από τότε. Δεν μπορούν να δώσουν αίμα άτομα που έζησαν στην Αγγλία από το 1980 έως και το 1996 για διάστημα άνω των 6 μηνών. Αν έχετε ταξιδέψει πρόσφατα σε «εξωτικούς» προορισμούς -ιδιαίτερα σε όσους κυριαρχεί η νόσος Μαλάρια- θα πρέπει να ενημερώσετε το προσωπικό της αιμοδοσίας, καθώς ενδέχεται να μην σας επιτραπεί να δώσετε αίμα.
Επιμέρους πληροφορίες:
Μπορεί να δώσει αίμα μια γυναίκα που έχει περίοδο;
Ναι, αν αισθάνεται καλά και η αιμοσφαιρίνη της είναι στα επιτρεπτά όρια (δηλαδή από 12,6 και πάνω).
Μπορεί να δώσει αίμα μια γυναίκα που είναι έγκυος;
Όχι, η έγκυος και η γυναίκα που θηλάζει δεν πρέπει να δίνει αίμα.
Πόσο αίμα δίνεται κάθε φορά;
Ο όγκος αίματος που προσφέρει ο αιμοδότης είναι 450 ml και αποκαθίσταται αμέσως από τον οργανισμό.
Πόσο συχνά μπορεί να δίνει κανείς αίμα;
Δεν πρέπει να διενεργείται αιμοδοσία πριν περάσουν τρεις μήνες από την προηγουμένη.
Είναι επίπονη διαδικασία η αιμοδοσία;
Η αιμοδοσία είναι τελείως ακίνδυνη και διαρκεί 5-10 λεπτά της ώρας (υπολογίστε μερικά ακόμα για την συμπλήρωση ερωτηματολογίου και τον ιατρικό έλεγχο). Ο πόνος είναι τόσος όσο το γρήγορο τσίμπημα μιας βελόνας!
Τι έλεγχοι γίνονται στο αίμα που δίνει κανείς;
Το αίμα ελέγχεται για HIV 1, 2 , σύφιλη, ηπατίτιδα Β και C καθώς και για τον ιό HTLV. Επίσης, προσδιορίζεται η ομάδα αίματος του ατόμου, ενώ από το 2009 όλες οι μονάδες ελέγχονται και με μοριακές τεχνικές για την ηπατίτιδα Β,C και τον HIV. Εφόσον τα αποτελέσματα των παραπάνω ελέγχων δεν είναι καλά το άτομο ενημερώνεται εμπιστευτικά, ενώ το αίμα, φυσικά, δεν δίνεται σε κανέναν.
Τι γίνεται έπειτα με το αίμα που δίνεται;
Από τα 450ml αίματος που προσφέρει κάθε φορά ο αιμοδότης συλλέγονται πολλά πολύτιμα προϊόντα (παράγωγα) όπως: το πλάσμα, τα ερυθρά αιμοσφαίρια, τα αιμοπετάλια, οι παράγοντες πήξης, η γ-σφαιρίνη, η αλβουμίνη και άλλα. Αυτά προσφέρονται ανάλογα με τις ανάγκες του κάθε ασθενούς.
Τι κερδίζετε από την αιμοδοσία
Πέρα από το γεγονός ότι με το αίμα σας σώζετε ανθρώπινες ζωές ατόμων κάθε ηλικίας, κάτι που από μόνο του είναι αρκετό για να τονώσει την ηθική και την ψυχολογία σας, έχετε και μία σειρά από οφέλη για τον εαυτό σας:
-Γλιτώνετε από ασθένειες: Σύμφωνα με μελέτες, όταν δίνετε αίμα αποβάλλετε μαζί από τον οργανισμό σας και τις αχρείαστες ποσότητες σιδήρου, οι οποίες όταν συσσωρεύονται και αποθηκεύονται στο αίμα μπορεί να προκαλέσουν σειρά χρόνιων παθήσεων. Έτσι με την «αποσιδήρωση» που προσφέρει η αιμοδοσία, βελτιώνεται αυτόματα και η κυκλοφορία του αίματος, ενώ οργανισμός προστατεύεται ακόμα και από εγκεφαλικό.
-Ελέγχετε την υγεία σας: Όταν είστε τακτικοί εθελοντές αιμοδότες, το αίμα σας υπόκειται συνεχώς σε εργαστηριακό και κλινικό έλεγχο και έτσι είστε πάντα ενήμεροι για την αιματολογική σας υγεία.
-Αν είστε εθελοντές αιμοδότες δικαιούστε αίμα σε ώρα προσωπικής ή οικογενειακής ανάγκης και συνήθως το βρίσκετε αμέσως (εκτός αν το διάστημα εκείνο υπάρχει μεγάλη ζήτηση σε αίμα ή αν είναι σπάνια η ομάδα αίματος).
-Δικαιούστε άδεια: Αν εργάζεστε, είτε στον ιδιωτικό είτε στον δημόσιο τομέα, δικαιούστε 1-2 ημέρες άδεια αιμοδοσίας.
Πού μπορείτε να δώσετε αίμα
Όλοι οι υγιείς άνθρωποι μπορούν να προσφέρουν εθελοντικά αίμα, στα Τμήματα Αιμοδοσίας των νοσοκομείων όλης της χώρας (δείτε εδώ). Τα Τμήματα Αιμοδοσίας δέχονται εθελοντές αιμοδότες κάθε ημέρα από 8 π.μ. - 2 μ.μ. και 4 μ.μ. - 8 μ.μ., Σάββατο και Κυριακή από 8.30 π.μ. έως 2 μ.μ.
Δεν χρειάζεται συνεννόηση για να προσφέρετε αίμα σε οποιοδήποτε νοσοκομείο. Γιατροί και ειδικευμένοι νοσηλευτές θα σας ενημερώσουν και θα απαντήσουν σε οποιαδήποτε ερώτηση σας. Κάθε πληροφορία που θα δώσετε για τη ζωή σας και το ιατρικό ιστορικό σας είναι απόρρητη.
*Οι παραπάνω πληροφορίες συλλέχθηκαν από το Εθνικό Κέντρο Αιμοδοσίας, από τον Πανελλήνιο Σύλλογο Εθελοντών Αιμοδοτών, από την Πανελλήνια Ομοσπονδία Συλλόγων Εθελοντών Αιμοδοτών και από το Τμήμα Αιμοδοσίας του Νοσοκομείου Παίδων Αγλαΐα Κυριακού.